امثال 3

1 پسرم، چیزهایی را که به تو آموخته‌ام هرگز فراموش نکن. اگر می‌خواهی زندگی خوب و طولانی داشته باشی، به دقت از دستورهای من پیروی کن.

Сыне, моих законов не забывай, глаголы же моя да соблюдает твое сердце:

2

долготу бо жития и лета жизни и мир приложат тебе.

3 محبت و راستی را هرگز فراموش نکن بلکه آنها را بر گردنت بیاویز و بر صفحهٔ دلت بنویس،

Милостыни и вера да не оскудевают тебе: обложи же я на твоей выи и напиши я на скрижали сердца твоего: и обрящеши благодать.

4 اگر چنین کنی هم خدا از تو راضی خواهد بود هم انسان.

И промышляй добрая пред Господем (Богом) и человеки.

5 با تمام دل خود به خداوند اعتماد کن و بر عقل خود تکیه منما.

Буди уповая всем сердцем на Бога, о твоей же премудрости не возносися:

6 در هر کاری که انجام می‌دهی خدا را در نظر داشته باش و او در تمام کارهایت تو را موفق خواهد ساخت.

во всех путех твоих познавай ю, да исправляет пути твоя.

7 به حکمت خود تکیه نکن بلکه از خداوند اطاعت نما و از بدی دوری کن،

Не буди мудр о себе: бойся же Бога и уклоняйся от всякаго зла:

8 و این مرهمی برای زخمهایت بوده، به تو سلامتی خواهد بخشید.

тогда изцеление будет телу твоему и уврачевание костем твоим.

9 از دارایی خود برای خداوند هدیه بیاور، نوبر محصولت را به او تقدیم نما و به این وسیله او را احترام کن.

Чти Господа от праведных твоих трудов и начатки давай ему от твоих плодов правды:

10 آنگاه انبارهای تو پر از وفور نعمت خواهد شد و خمره‌هایت از شراب تازه لبریز خواهد گردید.

да исполнятся житницы твоя множеством пшеницы, вино же точила твоя да источают.

11 پسرم، نسبت به تأدیب خداوند بی‌اعتنا نباش، و هرگاه سرزنشت کند، ناراحت نشو.

Сыне, не пренебрегай наказания Господня, ниже ослабевай от Него обличаемь:

12 زیرا خداوند کسی را تأدیب می‌کند که دوستش می‌دارد. همان‌طور که هر پدری پسر محبوب خود را تنبیه می‌کند تا او را اصلاح نماید، خداوند نیز تو را تأدیب و تنبیه می‌کند.

егоже бо любит Господь, наказует, биет же всякаго сына, егоже приемлет.

13 خوشا به حال کسی که حکمت و بصیرت پیدا می‌کند؛

Блажен человек, иже обрете премудрость, и смертен, иже уведе разум.

14 زیرا یافتن آن از یافتن طلا و نقره، نیکوتر است!

Лучше бо сию куповати, нежели злата и сребра сокровища:

15 ارزش حکمت از جواهرات بیشتر است و آن را نمی‌توان با هیچ گنجی مقایسه کرد.

честнейша же есть камений многоценных: не сопротивляется ей ничтоже лукаво, благознатна есть всем приближающымся ей: всяко же честное недостойно ея есть.

16 حکمت به انسان زندگی خوب و طولانی، ثروت و احترام می‌بخشد.

Долгота бо жития и лета жизни в деснице ея, в шуйце же ея богатство и слава: от уст ея исходит правда, закон же и милость на языце носит.

17 حکمت زندگی تو را از خوشی و سلامتی لبریز می‌کند.

Путие ея путие добри, и вся стези ея мирны.

18 خوشا به حال کسی که حکمت را به چنگ آورد، زیرا حکمت مانند درخت حیات است.

Древо живота есть всем держащымся ея, и воскланяющымся на ню, яко на Господа, тверда.

19 خداوند به حکمت خود زمین را بنیاد نهاد و به عقل خویش آسمان را برقرار نمود.

Бог премудростию основа землю, уготова же небеса разумом:

20 به علم خود چشمه‌ها را روی زمین جاری ساخت و از آسمان بر زمین باران بارانید.

в чувстве Его бездны разверзошася, облацы же источиша росу.

21 پسرم، حکمت و بصیرت را نگاه دار و هرگز آنها را از نظر خود دور نکن؛

Сыне, да не преминеши, соблюди же мой совет и мысль:

22 زیرا آنها به تو زندگی و عزت خواهند بخشید،

да жива будет душа твоя, и благодать будет на твоей выи: (будет же изцеление плотем твоим и уврачевание костем твоим: )

23 و تو در امنیت خواهی بود و در راهی که می‌روی هرگز نخواهی لغزید؛

да ходиши надеяся в мире во всех путех твоих, нога же твоя не поткнется.

24 با خیال راحت و بدون ترس خواهی خوابید؛

Аще бо сядеши, безбоязнен будеши, аще же поспиши, сладостно поспиши.

25 از بلایی که به طور ناگهانی بر بدکاران نازل می‌شود، نخواهی ترسید،

И не убоишися страха нашедшаго, ниже устремления нечестивых находящаго:

26 زیرا خداوند تو را حفظ کرده، نخواهد گذاشت در دام بلا گرفتار شوی.

Господь бо будет на всех путех твоих и утвердит ногу твою, да не поползнешися.

27 اگر می‌توانی به داد کسی که محتاج است برسی، کمک خود را از او دریغ مدار.

Не отрецыся благотворити требующему, егда имать рука твоя помогати.

28 هرگز به همسایه‌ات مگو: «برو فردا بیا»، اگر همان موقع می‌توانی به او کمک کنی.

Не рцы: отшед возвратися, и заутра дам, сильну ти сущу благотворити: не веси бо, что породит день находяй.

29 علیه همسایه‌ات که با خیال راحت در جوار تو زندگی می‌کند توطئه نکن.

Не соплетай на друга твоего зла, пришелца суща и уповающа на тя.

30 با کسی که به تو بدی نکرده است بی‌جهت دعوا نکن.

Не враждуй на человека туне, да не что на тя содеет злое.

31 به اشخاص ظالم حسادت نکن و از راه و روش آنها پیروی ننما،

Не стяжи злых мужей поношения, ни возревнуй путем их.

32 زیرا خداوند از اشخاص کجرو نفرت دارد، اما به درستکاران اعتماد می‌کند.

Нечист бо пред Господем всяк законопреступник и с праведными не сочетавается.

33 لعنت خداوند بر بدکاران است، اما برکت و رحمت او شامل حال درستکاران می‌باشد.

Клятва Господня в домех нечестивых, дворы же праведных благословляются.

34 خداوند مسخره‌کنندگان را مسخره می‌کند، اما به فروتنان فیض می‌بخشد.

Господь гордым противится, смиренным же дает благодать.

35 دانایان از عزت و احترام برخوردار خواهند گردید، ولی نادانان رسوا خواهند شد.

Славу премудрии наследят, нечестивии же вознесоша безчестие.