امثال 3

1 پسرم، چیزهایی را که به تو آموخته‌ام هرگز فراموش نکن. اگر می‌خواهی زندگی خوب و طولانی داشته باشی، به دقت از دستورهای من پیروی کن.

Ndodana yami, ungakhohlwa umlayo wami, kodwa inhliziyo yakho kayigcine imilayo yami.

2

Ngoba yengezelela kuwe ubude bezinsuku leminyaka yempilo lokuthula.

3 محبت و راستی را هرگز فراموش نکن بلکه آنها را بر گردنت بیاویز و بر صفحهٔ دلت بنویس،

Umusa lothembeko kakungakutshiyi, kubophele entanyeni yakho, ukubhale esibhebheni senhliziyo yakho.

4 اگر چنین کنی هم خدا از تو راضی خواهد بود هم انسان.

Ngalokho uzathola umusa lokuqedisisa okuhle emehlweni kaNkulunkulu labantu.

5 با تمام دل خود به خداوند اعتماد کن و بر عقل خود تکیه منما.

Themba eNkosini ngenhliziyo yakho yonke, ungeyami ekuqedisiseni kwakho.

6 در هر کاری که انجام می‌دهی خدا را در نظر داشته باش و او در تمام کارهایت تو را موفق خواهد ساخت.

Ivume endleleni zakho zonke, yona-ke izaqondisa imikhondo yakho.

7 به حکمت خود تکیه نکن بلکه از خداوند اطاعت نما و از بدی دوری کن،

Ungabi ngohlakaniphileyo emehlweni akho; yesabe iNkosi, usuke ebubini.

8 و این مرهمی برای زخمهایت بوده، به تو سلامتی خواهد بخشید.

Kuzakuba yikwelatshwa kwenkaba yakho, lokunathwayo kwamathambo akho.

9 از دارایی خود برای خداوند هدیه بیاور، نوبر محصولت را به او تقدیم نما و به این وسیله او را احترام کن.

Hlonipha iNkosi ngemfuyo yakho, langezithelo zakho zokuqala zesivuno sakho sonke.

10 آنگاه انبارهای تو پر از وفور نعمت خواهد شد و خمره‌هایت از شراب تازه لبریز خواهد گردید.

Khona iziphala zakho zizagcwaliswa ngenala, lezikhamelo zakho zewayini ziphuphume iwayini elitsha.

11 پسرم، نسبت به تأدیب خداوند بی‌اعتنا نباش، و هرگاه سرزنشت کند، ناراحت نشو.

Ndodana yami, ungadeleli ukulaya kweNkosi, unganengwa yikukhuza kwayo.

12 زیرا خداوند کسی را تأدیب می‌کند که دوستش می‌دارد. همان‌طور که هر پدری پسر محبوب خود را تنبیه می‌کند تا او را اصلاح نماید، خداوند نیز تو را تأدیب و تنبیه می‌کند.

Ngoba iNkosi iyamlaya emthandayo, yebo, njengoyise indodana athokoza ngayo.

13 خوشا به حال کسی که حکمت و بصیرت پیدا می‌کند؛

Ubusisiwe umuntu othola inhlakanipho, lomuntu ozuza ukuqedisisa.

14 زیرا یافتن آن از یافتن طلا و نقره، نیکوتر است!

Ngoba inzuzo yakho ingcono kulenzuzo yesiliva, lokutholakalayo kwakho kulegolide.

15 ارزش حکمت از جواهرات بیشتر است و آن را نمی‌توان با هیچ گنجی مقایسه کرد.

Kuligugu elidlula amatshe aligugu, lakho konke ongakufisa kakulinganiswa lakho.

16 حکمت به انسان زندگی خوب و طولانی، ثروت و احترام می‌بخشد.

Ubude bezinsuku busesandleni sakho sokunene, kwesokhohlo sakho inotho lodumo.

17 حکمت زندگی تو را از خوشی و سلامتی لبریز می‌کند.

Izindlela zakho zizindlela zentokozo, lemikhondo yakho yonke iyikuthula.

18 خوشا به حال کسی که حکمت را به چنگ آورد، زیرا حکمت مانند درخت حیات است.

Kuyisihlahla sempilo kwabakubambayo, lobambelela kukho ubusisiwe.

19 خداوند به حکمت خود زمین را بنیاد نهاد و به عقل خویش آسمان را برقرار نمود.

Ngenhlakanipho iNkosi yasekela umhlaba; yamisa amazulu ngokuqedisisa.

20 به علم خود چشمه‌ها را روی زمین جاری ساخت و از آسمان بر زمین باران بارانید.

Ngolwazi lwayo izinziki zaqhekezwa, lamayezi athonta amazolo.

21 پسرم، حکمت و بصیرت را نگاه دار و هرگز آنها را از نظر خود دور نکن؛

Ndodana yami, kakungasuki emehlweni akho; gcina inhlakanipho eqotho lengqondo.

22 زیرا آنها به تو زندگی و عزت خواهند بخشید،

Njalo kuzakuba yimpilo yomphefumulo wakho, lesisa entanyeni yakho.

23 و تو در امنیت خواهی بود و در راهی که می‌روی هرگز نخواهی لغزید؛

Khona uzahamba indlela yakho uvikelekile, lonyawo lwakho kaluyikukhubeka.

24 با خیال راحت و بدون ترس خواهی خوابید؛

Nxa ulala phansi, kawuyikwesaba, yebo, uzalala, lobuthongo bakho buzakuba mnandi.

25 از بلایی که به طور ناگهانی بر بدکاران نازل می‌شود، نخواهی ترسید،

Ungesabi uvalo olujumayo, kumbe ukuchitheka kwababi nxa kufika.

26 زیرا خداوند تو را حفظ کرده، نخواهد گذاشت در دام بلا گرفتار شوی.

Ngoba iNkosi izakuba sethembeni lakho, igcine unyawo lwakho ukuze lungabanjwa.

27 اگر می‌توانی به داد کسی که محتاج است برسی، کمک خود را از او دریغ مدار.

Ungagodleli umninikho okuhle nxa kusemandleni esandla sakho ukukwenza.

28 هرگز به همسایه‌ات مگو: «برو فردا بیا»، اگر همان موقع می‌توانی به او کمک کنی.

Ungathi kumakhelwane wakho: Hamba, ubuye, kusasa ngizakunika; nxa ulakho.

29 علیه همسایه‌ات که با خیال راحت در جوار تو زندگی می‌کند توطئه نکن.

Ungacebi okubi ngomakhelwane wakho, ngoba yena uhlala lawe evikelekile.

30 با کسی که به تو بدی نکرده است بی‌جهت دعوا نکن.

Ungaphikisani lomuntu kungelasizatho, nxa engakonanga.

31 به اشخاص ظالم حسادت نکن و از راه و روش آنها پیروی ننما،

Ungahawukeli umuntu olobudlwangudlwangu; ungakhethi leyodwa yezindlela zakhe.

32 زیرا خداوند از اشخاص کجرو نفرت دارد، اما به درستکاران اعتماد می‌کند.

Ngoba ophambeneyo uyisinengiso eNkosini, kodwa imfihlo yayo ikwabaqotho.

33 لعنت خداوند بر بدکاران است، اما برکت و رحمت او شامل حال درستکاران می‌باشد.

Isiqalekiso seNkosi sisendlini yomubi, kodwa iyawubusisa umuzi wabalungileyo.

34 خداوند مسخره‌کنندگان را مسخره می‌کند، اما به فروتنان فیض می‌بخشد.

Isibili, yona iyabeyisa abeyisayo, kodwa inika umusa kwabathobekileyo.

35 دانایان از عزت و احترام برخوردار خواهند گردید، ولی نادانان رسوا خواهند شد.

Abahlakaniphileyo bazakudla ilifa lodumo, kodwa abayizithutha, isabelo sabo silihlazo.