امثال 3

1 پسرم، چیزهایی را که به تو آموخته‌ام هرگز فراموش نکن. اگر می‌خواهی زندگی خوب و طولانی داشته باشی، به دقت از دستورهای من پیروی کن.

我が子よわが法を忘るるなかれ 汝の心にわが誡命をまもれ

2

さらば此事は汝の日をながくし生命の年を延べ平康をなんぢに加ふべし

3 محبت و راستی را هرگز فراموش نکن بلکه آنها را بر گردنت بیاویز و بر صفحهٔ دلت بنویس،

仁慈と眞實とを汝より離すことなかれ 之を汝の項にむすび これを汝の心の碑にしるせ

4 اگر چنین کنی هم خدا از تو راضی خواهد بود هم انسان.

さらばなんぢ神と人との前に恩寵と好名とを得べし

5 با تمام دل خود به خداوند اعتماد کن و بر عقل خود تکیه منما.

汝こころを盡してヱホバに倚賴め おのれの聰明に倚ることなかれ

6 در هر کاری که انجام می‌دهی خدا را در نظر داشته باش و او در تمام کارهایت تو را موفق خواهد ساخت.

汝すべての途にてヱホバをみとめよ さらばなんぢの途を直くしたまふべし

7 به حکمت خود تکیه نکن بلکه از خداوند اطاعت نما و از بدی دوری کن،

自から看て聰明とする勿れ ヱホバを畏れて惡を離れよ

8 و این مرهمی برای زخمهایت بوده، به تو سلامتی خواهد بخشید.

これ汝の身に良薬となり汝の骨に滋潤とならん

9 از دارایی خود برای خداوند هدیه بیاور، نوبر محصولت را به او تقدیم نما و به این وسیله او را احترام کن.

汝の貨財と汝がすべての產物の初生をもてヱホバをあがめよ

10 آنگاه انبارهای تو پر از وفور نعمت خواهد شد و خمره‌هایت از شراب تازه لبریز خواهد گردید.

さらば汝の倉庫はみちて餘り 汝の酒醡は新しき酒にて溢れん

11 پسرم، نسبت به تأدیب خداوند بی‌اعتنا نباش، و هرگاه سرزنشت کند، ناراحت نشو.

我子よ汝ヱホバの懲治をかろんずる勿れ その譴責を受くるを厭ふこと勿れ

12 زیرا خداوند کسی را تأدیب می‌کند که دوستش می‌دارد. همان‌طور که هر پدری پسر محبوب خود را تنبیه می‌کند تا او را اصلاح نماید، خداوند نیز تو را تأدیب و تنبیه می‌کند.

それヱホバはその愛する者をいましめたまふ あたかも父のその愛する子を譴むるが如し

13 خوشا به حال کسی که حکمت و بصیرت پیدا می‌کند؛

智慧を求め得る人および聰明をうる人は福なり

14 زیرا یافتن آن از یافتن طلا و نقره، نیکوتر است!

そは智慧を獲るは銀を獲るに愈りその利は精金よりも善ければなり

15 ارزش حکمت از جواهرات بیشتر است و آن را نمی‌توان با هیچ گنجی مقایسه کرد.

智慧は眞珠よりも尊し 汝の凡ての財貨も之と比ぶるに足らず

16 حکمت به انسان زندگی خوب و طولانی، ثروت و احترام می‌بخشد.

其右の手には長壽あり その左の手には富と尊貴とあり

17 حکمت زندگی تو را از خوشی و سلامتی لبریز می‌کند.

その途は樂しき途なり その徑すぢは悉く平康し

18 خوشا به حال کسی که حکمت را به چنگ آورد، زیرا حکمت مانند درخت حیات است.

これは執る者には生命の樹なり これ持ものは福なり

19 خداوند به حکمت خود زمین را بنیاد نهاد و به عقل خویش آسمان را برقرار نمود.

ヱホバ智慧をもて地をさだめ 聰明をもて天を置たまへり

20 به علم خود چشمه‌ها را روی زمین جاری ساخت و از آسمان بر زمین باران بارانید.

その知識によりて海洋はわきいで 雲は露をそそぐなり

21 پسرم، حکمت و بصیرت را نگاه دار و هرگز آنها را از نظر خود دور نکن؛

我が子よこれらを汝の眼より離す勿れ 聰明と謹愼とを守れ

22 زیرا آنها به تو زندگی و عزت خواهند بخشید،

然ばこれは汝の霊魂の生命となり汝の項の妝飾とならん

23 و تو در امنیت خواهی بود و در راهی که می‌روی هرگز نخواهی لغزید؛

かくて汝やすらかに汝の途をゆかん 又なんぢの足つまづかじ

24 با خیال راحت و بدون ترس خواهی خوابید؛

なんぢ臥とき怖るるところあらず 臥ときは酣く睡らん

25 از بلایی که به طور ناگهانی بر بدکاران نازل می‌شود، نخواهی ترسید،

なんぢ猝然なる恐懼をおそれず 惡者の滅亡きたる時も之を怖るまじ

26 زیرا خداوند تو را حفظ کرده، نخواهد گذاشت در دام بلا گرفتار شوی.

そはヱホバは汝の倚賴むものにして汝の足を守りてとらはれしめたまはざるべければなり

27 اگر می‌توانی به داد کسی که محتاج است برسی، کمک خود را از او دریغ مدار.

汝の手善をなす力あらば之を爲すべき者に爲さざること勿れ

28 هرگز به همسایه‌ات مگو: «برو فردا بیا»، اگر همان موقع می‌توانی به او کمک کنی.

もし汝に物あらば汝の鄰に向ひ 去て復來れ明日われ汝に予へんといふなかれ

29 علیه همسایه‌ات که با خیال راحت در جوار تو زندگی می‌کند توطئه نکن.

汝の鄰なんぢの傍に安らかに居らば之にむかひて惡を謀ること勿れ

30 با کسی که به تو بدی نکرده است بی‌جهت دعوا نکن.

人もし汝に惡を爲さずば故なく之と爭ふこと勿れ

31 به اشخاص ظالم حسادت نکن و از راه و روش آنها پیروی ننما،

暴虐人を羨むことなく そのすべての途を好とすることなかれ

32 زیرا خداوند از اشخاص کجرو نفرت دارد، اما به درستکاران اعتماد می‌کند.

そは邪曲なる者はヱホバに惡まるればなり されど義者はその親き者とせらるべし

33 لعنت خداوند بر بدکاران است، اما برکت و رحمت او شامل حال درستکاران می‌باشد.

ヱホバの呪詛は惡者の家にあり されど義者の室はかれにめぐまる

34 خداوند مسخره‌کنندگان را مسخره می‌کند، اما به فروتنان فیض می‌بخشد.

彼は嘲笑者をあざけり 謙る者に恩惠をあたへたまふ

35 دانایان از عزت و احترام برخوردار خواهند گردید، ولی نادانان رسوا خواهند شد.

智者は尊榮をえ 愚なる者は羞辱之をとりさるべし