امثال 3

1 پسرم، چیزهایی را که به تو آموخته‌ام هرگز فراموش نکن. اگر می‌خواهی زندگی خوب و طولانی داشته باشی، به دقت از دستورهای من پیروی کن.

Mein Sohn, vergiß nicht meine Belehrung, und dein Herz bewahre meine Gebote.

2

Denn Länge der Tage und Jahre des Lebens und Frieden werden sie dir mehren. -

3 محبت و راستی را هرگز فراموش نکن بلکه آنها را بر گردنت بیاویز و بر صفحهٔ دلت بنویس،

Güte und Wahrheit mögen dich nicht verlassen; binde sie um deinen Hals, schreibe sie auf die Tafel deines Herzens;

4 اگر چنین کنی هم خدا از تو راضی خواهد بود هم انسان.

so wirst du Gunst finden und gute Einsicht in den Augen Gottes und der Menschen. -

5 با تمام دل خود به خداوند اعتماد کن و بر عقل خود تکیه منما.

Vertraue auf Jehova mit deinem ganzen Herzen, und stütze dich nicht auf deinen Verstand.

6 در هر کاری که انجام می‌دهی خدا را در نظر داشته باش و او در تمام کارهایت تو را موفق خواهد ساخت.

Erkenne ihn auf allen deinen Wegen, und er wird gerade machen deine Pfade. -

7 به حکمت خود تکیه نکن بلکه از خداوند اطاعت نما و از بدی دوری کن،

Sei nicht weise in deinen Augen, fürchte Jehova und weiche vom Bösen:

8 و این مرهمی برای زخمهایت بوده، به تو سلامتی خواهد بخشید.

es wird Heilung sein für deinen Nabel und Saft für deine Gebeine. -

9 از دارایی خود برای خداوند هدیه بیاور، نوبر محصولت را به او تقدیم نما و به این وسیله او را احترام کن.

Ehre Jehova von deinem Vermögen und von den Erstlingen all deines Ertrages;

10 آنگاه انبارهای تو پر از وفور نعمت خواهد شد و خمره‌هایت از شراب تازه لبریز خواهد گردید.

so werden deine Speicher sich füllen mit Überfluß, und deine Kufen von Most überfließen.

11 پسرم، نسبت به تأدیب خداوند بی‌اعتنا نباش، و هرگاه سرزنشت کند، ناراحت نشو.

Mein Sohn, verwirf nicht die Unterweisung Jehovas, und laß dich seine Zucht nicht verdrießen.

12 زیرا خداوند کسی را تأدیب می‌کند که دوستش می‌دارد. همان‌طور که هر پدری پسر محبوب خود را تنبیه می‌کند تا او را اصلاح نماید، خداوند نیز تو را تأدیب و تنبیه می‌کند.

Denn wen Jehova liebt, den züchtigt er, und zwar wie ein Vater den Sohn, an dem er Wohlgefallen hat. -

13 خوشا به حال کسی که حکمت و بصیرت پیدا می‌کند؛

Glückselig der Mensch, der Weisheit gefunden hat, und der Mensch, der Verständnis erlangt!

14 زیرا یافتن آن از یافتن طلا و نقره، نیکوتر است!

Denn ihr Erwerb ist besser als der Erwerb von Silber, und ihr Gewinn besser als feines Gold;

15 ارزش حکمت از جواهرات بیشتر است و آن را نمی‌توان با هیچ گنجی مقایسه کرد.

kostbarer ist sie als Korallen, und alles, was du begehren magst, kommt ihr an Wert nicht gleich.

16 حکمت به انسان زندگی خوب و طولانی، ثروت و احترام می‌بخشد.

Länge des Lebens ist in ihrer Rechten, in ihrer Linken Reichtum und Ehre.

17 حکمت زندگی تو را از خوشی و سلامتی لبریز می‌کند.

Ihre Wege sind liebliche Wege, und alle ihre Pfade sind Frieden.

18 خوشا به حال کسی که حکمت را به چنگ آورد، زیرا حکمت مانند درخت حیات است.

Ein Baum des Lebens ist sie denen, die sie ergreifen, und wer sie festhält, ist glückselig.

19 خداوند به حکمت خود زمین را بنیاد نهاد و به عقل خویش آسمان را برقرار نمود.

Jehova hat durch Weisheit die Erde gegründet, und durch Einsicht die Himmel festgestellt.

20 به علم خود چشمه‌ها را روی زمین جاری ساخت و از آسمان بر زمین باران بارانید.

Durch seine Erkenntnis sind hervorgebrochen die Tiefen, und die Wolken träufelten Tau herab. -

21 پسرم، حکمت و بصیرت را نگاه دار و هرگز آنها را از نظر خود دور نکن؛

Mein Sohn, laß sie nicht von deinen Augen weichen, bewahre klugen Rat und Besonnenheit;

22 زیرا آنها به تو زندگی و عزت خواهند بخشید،

so werden sie Leben sein für deine Seele und Anmut deinem Halse.

23 و تو در امنیت خواهی بود و در راهی که می‌روی هرگز نخواهی لغزید؛

Dann wirst du in Sicherheit deinen Weg gehen, und dein Fuß wird nicht anstoßen.

24 با خیال راحت و بدون ترس خواهی خوابید؛

Wenn du dich niederlegst, wirst du nicht erschrecken; und liegst du, so wird dein Schlaf süß sein.

25 از بلایی که به طور ناگهانی بر بدکاران نازل می‌شود، نخواهی ترسید،

Fürchte dich nicht vor plötzlichem Schrecken, noch vor der Verwüstung der Gesetzlosen, wenn sie kommt;

26 زیرا خداوند تو را حفظ کرده، نخواهد گذاشت در دام بلا گرفتار شوی.

denn Jehova wird deine Zuversicht sein, und wird deinen Fuß vor dem Fange bewahren.

27 اگر می‌توانی به داد کسی که محتاج است برسی، کمک خود را از او دریغ مدار.

Enthalte kein Gutes dem vor, welchem es zukommt, wenn es in der Macht deiner Hand steht, es zu tun. -

28 هرگز به همسایه‌ات مگو: «برو فردا بیا»، اگر همان موقع می‌توانی به او کمک کنی.

Sage nicht zu deinem Nächsten: Geh hin und komm wieder, und morgen will ich geben! da es doch bei dir ist. -

29 علیه همسایه‌ات که با خیال راحت در جوار تو زندگی می‌کند توطئه نکن.

Schmiede nichts Böses wider deinen Nächsten, während er vertrauensvoll bei dir wohnt. -

30 با کسی که به تو بدی نکرده است بی‌جهت دعوا نکن.

Hadere nicht mit einem Menschen ohne Ursache, wenn er dir nichts Böses angetan hat. -

31 به اشخاص ظالم حسادت نکن و از راه و روش آنها پیروی ننما،

Beneide nicht den Mann der Gewalttat, und erwähle keinen von seinen Wegen. -

32 زیرا خداوند از اشخاص کجرو نفرت دارد، اما به درستکاران اعتماد می‌کند.

Denn der Verkehrte ist Jehova ein Greuel, aber sein Geheimnis ist bei den Aufrichtigen.

33 لعنت خداوند بر بدکاران است، اما برکت و رحمت او شامل حال درستکاران می‌باشد.

Der Fluch Jehovas ist im Hause des Gesetzlosen, aber er segnet die Wohnung der Gerechten.

34 خداوند مسخره‌کنندگان را مسخره می‌کند، اما به فروتنان فیض می‌بخشد.

Fürwahr, der Spötter spottet er, den Demütigen aber gibt er Gnade.

35 دانایان از عزت و احترام برخوردار خواهند گردید، ولی نادانان رسوا خواهند شد.

Die Weisen erben Ehre, aber die Toren erhöht die Schande.