امثال 3

1 پسرم، چیزهایی را که به تو آموخته‌ام هرگز فراموش نکن. اگر می‌خواهی زندگی خوب و طولانی داشته باشی، به دقت از دستورهای من پیروی کن.

Mon fils, n'oublie pas mes leçons, et que ton cœur garde mes préceptes!

2

Car ils prolongeront tes jours et tes années de vie, et te donneront la paix.

3 محبت و راستی را هرگز فراموش نکن بلکه آنها را بر گردنت بیاویز و بر صفحهٔ دلت بنویس،

Que l'amour et la vérité ne te quittent pas; lie-les à ton col, écris-les sur les tablettes de ton cœur!

4 اگر چنین کنی هم خدا از تو راضی خواهد بود هم انسان.

Alors tu trouveras grâce et bon succès devant Dieu et devant les hommes.

5 با تمام دل خود به خداوند اعتماد کن و بر عقل خود تکیه منما.

Confie-toi en Dieu de tout ton cœur, et ne t'appuie pas sur ton propre sens!

6 در هر کاری که انجام می‌دهی خدا را در نظر داشته باش و او در تمام کارهایت تو را موفق خواهد ساخت.

En toutes tes voies regarde vers Lui, et Il aplanira tes sentiers.

7 به حکمت خود تکیه نکن بلکه از خداوند اطاعت نما و از بدی دوری کن،

Ne sois point sage à tes propres yeux; crains l'Éternel, et fuis le mal!

8 و این مرهمی برای زخمهایت بوده، به تو سلامتی خواهد بخشید.

ce sera la santé de ton corps, et le rafraîchissement de tes os.

9 از دارایی خود برای خداوند هدیه بیاور، نوبر محصولت را به او تقدیم نما و به این وسیله او را احترام کن.

Honore Dieu avec ta richesse, et avec les prémices de tout ton revenu!

10 آنگاه انبارهای تو پر از وفور نعمت خواهد شد و خمره‌هایت از شراب تازه لبریز خواهد گردید.

et tes greniers se rempliront d'abondance, et de moût tes cuves regorgeront.

11 پسرم، نسبت به تأدیب خداوند بی‌اعتنا نباش، و هرگاه سرزنشت کند، ناراحت نشو.

Ne méprise pas, mon fils, la correction de l'Éternel, et ne t'irrite point de ses châtiments!

12 زیرا خداوند کسی را تأدیب می‌کند که دوستش می‌دارد. همان‌طور که هر پدری پسر محبوب خود را تنبیه می‌کند تا او را اصلاح نماید، خداوند نیز تو را تأدیب و تنبیه می‌کند.

Car c'est celui qu'il aime que l'Éternel châtie, comme un père l'enfant auquel il prend plaisir.

13 خوشا به حال کسی که حکمت و بصیرت پیدا می‌کند؛

Heureux l'homme qui trouve la sagesse, et l'homme qui obtient la prudence!

14 زیرا یافتن آن از یافتن طلا و نقره، نیکوتر است!

Car son acquisition vaut mieux que celle de l'argent, et ce qu'elle rapporte, est meilleur que l'or fin;

15 ارزش حکمت از جواهرات بیشتر است و آن را نمی‌توان با هیچ گنجی مقایسه کرد.

elle a plus de prix que les perles, et tout ce que tu as de précieux ne lui équivaut pas.

16 حکمت به انسان زندگی خوب و طولانی، ثروت و احترام می‌بخشد.

Longue vie est dans sa main droite; dans sa gauche, richesse et honneur.

17 حکمت زندگی تو را از خوشی و سلامتی لبریز می‌کند.

Ses voies sont des voies de délices, et tous ses sentiers sont des sentiers de paix.

18 خوشا به حال کسی که حکمت را به چنگ آورد، زیرا حکمت مانند درخت حیات است.

Elle est un arbre de vie pour ceux qui la saisissent, et qui la tient ferme en est rendu heureux.

19 خداوند به حکمت خود زمین را بنیاد نهاد و به عقل خویش آسمان را برقرار نمود.

Par la sagesse l'Éternel a fondé la terre, et élevé les Cieux par son intelligence;

20 به علم خود چشمه‌ها را روی زمین جاری ساخت و از آسمان بر زمین باران بارانید.

par sa science Il ouvrit les abîmes, et fit des nues distiller la rosée.

21 پسرم، حکمت و بصیرت را نگاه دار و هرگز آنها را از نظر خود دور نکن؛

Mon fils, ne les perds pas de vue, garde la sagesse et la réflexion!

22 زیرا آنها به تو زندگی و عزت خواهند بخشید،

Elles donneront vie à ton âme, et parure gracieuse à ton col.

23 و تو در امنیت خواهی بود و در راهی که می‌روی هرگز نخواهی لغزید؛

Alors d'un pas sûr tu marcheras dans ta voie, et ton pied ne heurtera point.

24 با خیال راحت و بدون ترس خواهی خوابید؛

En te couchant tu seras sans peur, et couché tu auras un doux sommeil.

25 از بلایی که به طور ناگهانی بر بدکاران نازل می‌شود، نخواهی ترسید،

Ne redoute pas l'alarme soudaine, ni l'attaque des méchants qui surviendrait;

26 زیرا خداوند تو را حفظ کرده، نخواهد گذاشت در دام بلا گرفتار شوی.

car l'Éternel sera ton assurance, et Il empêchera ton pied d'être pris dans le piège.

27 اگر می‌توانی به داد کسی که محتاج است برسی، کمک خود را از او دریغ مدار.

Ne refuse pas un bienfait à celui qui y a droit, quand tu as le pouvoir de l'accorder.

28 هرگز به همسایه‌ات مگو: «برو فردا بیا»، اگر همان موقع می‌توانی به او کمک کنی.

Ne dis pas à ton prochain: « Va-t'en et reviens, demain je te donnerai! » quand tu as de quoi donner.

29 علیه همسایه‌ات که با خیال راحت در جوار تو زندگی می‌کند توطئه نکن.

Ne machine pas du mal contre ton prochain, qui habite en confiance auprès de toi.

30 با کسی که به تو بدی نکرده است بی‌جهت دعوا نکن.

N'entre avec personne en procès sans cause, quand tu n'as pas été provoqué par un tort.

31 به اشخاص ظالم حسادت نکن و از راه و روش آنها پیروی ننما،

Ne porte pas envie à l'homme violent, et ne choisis aucune de ses voies,

32 زیرا خداوند از اشخاص کجرو نفرت دارد، اما به درستکاران اعتماد می‌کند.

car l'homme faux est l'abomination de l'Éternel, mais aux hommes droits Il donne son amitié.

33 لعنت خداوند بر بدکاران است، اما برکت و رحمت او شامل حال درستکاران می‌باشد.

La malédiction de l'Éternel est sur la maison de l'impie, mais Il bénit la demeure des justes.

34 خداوند مسخره‌کنندگان را مسخره می‌کند، اما به فروتنان فیض می‌بخشد.

S'il se moque des moqueurs, aux humbles Il accorde sa grâce.

35 دانایان از عزت و احترام برخوردار خواهند گردید، ولی نادانان رسوا خواهند شد.

Les sages ont l'honneur pour héritage, mais les insensés recueillent la honte.