امثال 3

1 پسرم، چیزهایی را که به تو آموخته‌ام هرگز فراموش نکن. اگر می‌خواهی زندگی خوب و طولانی داشته باشی، به دقت از دستورهای من پیروی کن.

Mon fils, ne mets point en oubli mon enseignement, et que ton cœur garde mes commandements.

2

Car ils t'apporteront de longs jours, et des années de vie, et de prospérité.

3 محبت و راستی را هرگز فراموش نکن بلکه آنها را بر گردنت بیاویز و بر صفحهٔ دلت بنویس،

Que la gratuité et la vérité ne t'abandonnent point: lie-les à ton cou, et écris-les sur la table de ton cœur;

4 اگر چنین کنی هم خدا از تو راضی خواهد بود هم انسان.

Et tu trouveras la grâce et le bon sens aux yeux de Dieu et des hommes.

5 با تمام دل خود به خداوند اعتماد کن و بر عقل خود تکیه منما.

Confie-toi de tout ton cœur en l'Eternel, et ne t'appuie point sur ta prudence.

6 در هر کاری که انجام می‌دهی خدا را در نظر داشته باش و او در تمام کارهایت تو را موفق خواهد ساخت.

Considère-le en toutes tes voies, et il dirigera tes sentiers.

7 به حکمت خود تکیه نکن بلکه از خداوند اطاعت نما و از بدی دوری کن،

Ne sois point sage à tes yeux; crains l'Eternel, et détourne-toi du mal.

8 و این مرهمی برای زخمهایت بوده، به تو سلامتی خواهد بخشید.

Ce sera une médecine à ton nombril, et une humectation à tes os.

9 از دارایی خود برای خداوند هدیه بیاور، نوبر محصولت را به او تقدیم نما و به این وسیله او را احترام کن.

Honore l'Eternel de ton bien, et des prémices de tout ton revenu.

10 آنگاه انبارهای تو پر از وفور نعمت خواهد شد و خمره‌هایت از شراب تازه لبریز خواهد گردید.

Et tes greniers seront remplis d'abondance, et tes cuves rompront de moût.

11 پسرم، نسبت به تأدیب خداوند بی‌اعتنا نباش، و هرگاه سرزنشت کند، ناراحت نشو.

Mon fils, ne rebute point l'instruction de l'Eternel, et ne te fâche point de ce qu'il te reprend.

12 زیرا خداوند کسی را تأدیب می‌کند که دوستش می‌دارد. همان‌طور که هر پدری پسر محبوب خود را تنبیه می‌کند تا او را اصلاح نماید، خداوند نیز تو را تأدیب و تنبیه می‌کند.

Car l'Eternel reprend celui qu'il aime, même comme un père l'enfant auquel il prend plaisir.

13 خوشا به حال کسی که حکمت و بصیرت پیدا می‌کند؛

Ô! que bienheureux est l'homme [qui] trouve la sagesse, et l'homme qui met en avant l'intelligence!

14 زیرا یافتن آن از یافتن طلا و نقره، نیکوتر است!

Car le trafic qu'on peut faire d'elle, est meilleur que le trafic de l'argent; et le revenu qu'on en peut avoir, est meilleur que le fin or.

15 ارزش حکمت از جواهرات بیشتر است و آن را نمی‌توان با هیچ گنجی مقایسه کرد.

Elle est plus précieuse que les perles, et toutes tes choses désirables ne la valent point.

16 حکمت به انسان زندگی خوب و طولانی، ثروت و احترام می‌بخشد.

Il y a de longs jours en sa main droite, des richesses et de la gloire en sa gauche.

17 حکمت زندگی تو را از خوشی و سلامتی لبریز می‌کند.

Ses voies sont des voies agréables, et tous ses sentiers ne sont que prospérité.

18 خوشا به حال کسی که حکمت را به چنگ آورد، زیرا حکمت مانند درخت حیات است.

Elle est l'arbre de vie à ceux qui l'embrassent; et tous ceux qui la tiennent sont rendus bienheureux.

19 خداوند به حکمت خود زمین را بنیاد نهاد و به عقل خویش آسمان را برقرار نمود.

L'Eternel a fondé la terre par la sapience, et il a disposé les cieux par l'intelligence.

20 به علم خود چشمه‌ها را روی زمین جاری ساخت و از آسمان بر زمین باران بارانید.

Les abîmes se débordent par sa science, et les nuées distillent la rosée.

21 پسرم، حکمت و بصیرت را نگاه دار و هرگز آنها را از نظر خود دور نکن؛

Mon fils, qu'elles ne s'écartent point de devant tes yeux; garde la droite connaissance et la prudence.

22 زیرا آنها به تو زندگی و عزت خواهند بخشید،

Et elles seront la vie de ton âme, et l'ornement de ton cou.

23 و تو در امنیت خواهی بود و در راهی که می‌روی هرگز نخواهی لغزید؛

Alors tu marcheras en assurance par ta voie, et ton pied ne bronchera point.

24 با خیال راحت و بدون ترس خواهی خوابید؛

Si tu te couches, tu n'auras point de frayeur, et quand tu te seras couché ton sommeil sera doux.

25 از بلایی که به طور ناگهانی بر بدکاران نازل می‌شود، نخواهی ترسید،

Ne crains point la frayeur subite, ni la ruine des méchants, quand elle arrivera.

26 زیرا خداوند تو را حفظ کرده، نخواهد گذاشت در دام بلا گرفتار شوی.

Car l'Eternel sera ton espérance, et il gardera ton pied d'être pris.

27 اگر می‌توانی به داد کسی که محتاج است برسی، کمک خود را از او دریغ مدار.

Ne retiens pas le bien de ceux à qui il appartient, encore qu'il fût en ta puissance de le faire.

28 هرگز به همسایه‌ات مگو: «برو فردا بیا»، اگر همان موقع می‌توانی به او کمک کنی.

Ne dis point à ton prochain: Va, et retourne, et je te le donnerai demain, quand tu l'as par-devers toi.

29 علیه همسایه‌ات که با خیال راحت در جوار تو زندگی می‌کند توطئه نکن.

Ne machine point de mal contre ton prochain; vu qu'il habite en assurance avec toi.

30 با کسی که به تو بدی نکرده است بی‌جهت دعوا نکن.

N'aie point de procès sans sujet avec aucun, à moins qu'il ne t'ait fait quelque tort.

31 به اشخاص ظالم حسادت نکن و از راه و روش آنها پیروی ننما،

Ne porte point d'envie à l'homme violent, et ne choisis aucune de ses voies.

32 زیرا خداوند از اشخاص کجرو نفرت دارد، اما به درستکاران اعتماد می‌کند.

Car celui qui va de travers est en abomination à l'Eternel; mais son secret est avec ceux qui sont justes.

33 لعنت خداوند بر بدکاران است، اما برکت و رحمت او شامل حال درستکاران می‌باشد.

La malédiction de l'Eternel est dans la maison du méchant; mais il bénit la demeure des justes.

34 خداوند مسخره‌کنندگان را مسخره می‌کند، اما به فروتنان فیض می‌بخشد.

Certes il se moque des moqueurs, mais il fait grâce aux débonnaires.

35 دانایان از عزت و احترام برخوردار خواهند گردید، ولی نادانان رسوا خواهند شد.

Les sages hériteront la gloire; mais l'ignominie élève les fous.