امثال 3

1 پسرم، چیزهایی را که به تو آموخته‌ام هرگز فراموش نکن. اگر می‌خواهی زندگی خوب و طولانی داشته باشی، به دقت از دستورهای من پیروی کن.

我兒，不要忘了我的法律，該誠心恪守我的誡命，

2

因為這樣能使你延年益壽，也能增加你的康寧。

3 محبت و راستی را هرگز فراموش نکن بلکه آنها را بر گردنت بیاویز و بر صفحهٔ دلت بنویس،

不要讓慈祥和忠實離棄你，要將她們繫在你的頸上，刻在你的心版上；

4 اگر چنین کنی هم خدا از تو راضی خواهد بود هم انسان.

這樣，你在天主和世人面前，必獲得寵幸和恩愛。

5 با تمام دل خود به خداوند اعتماد کن و بر عقل خود تکیه منما.

你應全心信賴上主，總不要依賴自己的聰明；

6 در هر کاری که انجام می‌دهی خدا را در نظر داشته باش و او در تمام کارهایت تو را موفق خواهد ساخت.

應步步體會上主，他必修平你的行徑。

7 به حکمت خود تکیه نکن بلکه از خداوند اطاعت نما و از بدی دوری کن،

不要自作聰明，應敬畏上主，遠避邪惡；

8 و این مرهمی برای زخمهایت بوده، به تو سلامتی خواهد بخشید.

如此，你的身體必會康健，你的骨骼也會舒適。

9 از دارایی خود برای خداوند هدیه بیاور، نوبر محصولت را به او تقدیم نما و به این وسیله او را احترام کن.

應以你的財物和一切初熟之物，去尊崇上主；

10 آنگاه انبارهای تو پر از وفور نعمت خواهد شد و خمره‌هایت از شراب تازه لبریز خواهد گردید.

這樣，你的倉廩必充滿糧食，你的榨酒池必盈溢新酒。

11 پسرم، نسبت به تأدیب خداوند بی‌اعتنا نباش، و هرگاه سرزنشت کند، ناراحت نشو.

我兒，不要輕視上主的懲戒，也不要厭惡他的譴責，

12 زیرا خداوند کسی را تأدیب می‌کند که دوستش می‌دارد. همان‌طور که هر پدری پسر محبوب خود را تنبیه می‌کند تا او را اصلاح نماید، خداوند نیز تو را تأدیب و تنبیه می‌کند.

因為上主譴責他所愛的，有如父親譴責他的愛子。

13 خوشا به حال کسی که حکمت و بصیرت پیدا می‌کند؛

尋得智慧和獲取睿智的人是有福的，

14 زیرا یافتن آن از یافتن طلا و نقره، نیکوتر است!

因為賺得智慧勝於賺得銀錢；智慧的果實勝於純金。

15 ارزش حکمت از جواهرات بیشتر است و آن را نمی‌توان با هیچ گنجی مقایسه کرد.

智慧比珍珠還要寶貴；凡你所貪求的，都不足以與她倫比。

16 حکمت به انسان زندگی خوب و طولانی، ثروت و احترام می‌بخشد.

在她右邊是延年益壽，在她左邊是富貴榮華。

17 حکمت زندگی تو را از خوشی و سلامتی لبریز می‌کند.

她的道路是康樂之道，她的行徑是一片安寧。

18 خوشا به حال کسی که حکمت را به چنگ آورد، زیرا حکمت مانند درخت حیات است.

她為掌握她的人，是一株生命樹；凡堅持她的，必將納福。

19 خداوند به حکمت خود زمین را بنیاد نهاد و به عقل خویش آسمان را برقرار نمود.

上主以智慧奠定了大地，以睿智堅定了高天；

20 به علم خود چشمه‌ها را روی زمین جاری ساخت و از آسمان بر زمین باران بارانید.

賴他的智識，深淵纔裂口噴水，雲彩纔降下甘露。

21 پسرم، حکمت و بصیرت را نگاه دار و هرگز آنها را از نظر خود دور نکن؛

我兒，你應保持明智和慎重，不要讓她們離開你的視線：

22 زیرا آنها به تو زندگی و عزت خواهند بخشید،

二者應是你心靈的生命，是你頸項的華飾；

23 و تو در امنیت خواهی بود و در راهی که می‌روی هرگز نخواهی لغزید؛

這樣，你走路必感安全，你的腳不致絆倒。

24 با خیال راحت و بدون ترس خواهی خوابید؛

你若坐下，必無所恐懼；你若躺下，必睡得甘甜。

25 از بلایی که به طور ناگهانی بر بدکاران نازل می‌شود، نخواهی ترسید،

你決不怕驟然而來的恐怖，也不怕惡人突然而至的摧殘，

26 زیرا خداوند تو را حفظ کرده، نخواهد گذاشت در دام بلا گرفتار شوی.

因為上主將要護佑你，使你的腳遠離陷阱。

27 اگر می‌توانی به داد کسی که محتاج است برسی، کمک خود را از او دریغ مدار.

你若有能力作到，不要拒絕向有求於你的人行善；

28 هرگز به همسایه‌ات مگو: «برو فردا بیا»، اگر همان موقع می‌توانی به او کمک کنی.

如果你能即刻作到，不要對你的近人說：「去! 明天再來，我纔給你。」

29 علیه همسایه‌ات که با خیال راحت در جوار تو زندگی می‌کند توطئه نکن.

幾時你的近人安心與你居住，你不應暗算他。

30 با کسی که به تو بدی نکرده است بی‌جهت دعوا نکن.

若他人沒有加害你，你不應與他無端爭辯。

31 به اشخاص ظالم حسادت نکن و از راه و روش آنها پیروی ننما،

不要羨慕強暴的人，更不要選擇他的任何行徑，

32 زیرا خداوند از اشخاص کجرو نفرت دارد، اما به درستکاران اعتماد می‌کند.

因為上主厭惡乖戾的人，摯愛正直的人。

33 لعنت خداوند بر بدکاران است، اما برکت و رحمت او شامل حال درستکاران می‌باشد.

上主詛咒惡人的住宅，祝福義人的寓所。

34 خداوند مسخره‌کنندگان را مسخره می‌کند، اما به فروتنان فیض می‌بخشد.

上主嘲弄好愚弄的人，卻寵愛謙卑的人。

35 دانایان از عزت و احترام برخوردار خواهند گردید، ولی نادانان رسوا خواهند شد.

智慧的人必承受尊榮，愚昧的人必蒙受羞辱。