امثال 3

1 پسرم، چیزهایی را که به تو آموخته‌ام هرگز فراموش نکن. اگر می‌خواهی زندگی خوب و طولانی داشته باشی، به دقت از دستورهای من پیروی کن.

Ka capa, kaie kâlawk hah pahnim hanh. Kaie kâpoelawknaw hah na lung dawk pâkuemh.

2

Bangkongtetpawiteh, hote ni na hringsawnae hoi roumnae na thap sin han.

3 محبت و راستی را هرگز فراموش نکن بلکه آنها را بر گردنت بیاویز و بر صفحهٔ دلت بنویس،

Lungmanae hoi lawkkatang ni na cettakhai hanh naseh. Na lahuen dawk awi nateh, na lungthin dawkvah thut haw.

4 اگر چنین کنی هم خدا از تو راضی خواهد بود هم انسان.

Hottelah Cathut hoi tami hmalah, minhmai kahawi na hmu vaiteh, tawmrasang lah na o han.

5 با تمام دل خود به خداوند اعتماد کن و بر عقل خود تکیه منما.

Na lungthin buem hoi BAWIPA kâuep nateh, nama e thaipanueknae hah kângue hanh.

6 در هر کاری که انجام می‌دهی خدا را در نظر داشته باش و او در تمام کارهایت تو را موفق خواهد ساخت.

Na lamthung pueng dawk ama na panuek haw, na lamthung pueng dawk na hrawi han.

7 به حکمت خود تکیه نکن بلکه از خداوند اطاعت نما و از بدی دوری کن،

Namahoima lungkaang lah kâsak hanh. BAWIPA hah taket nateh yon cettakhaih.

8 و این مرهمی برای زخمهایت بوده، به تو سلامتی خواهد بخشید.

Na takthai hanelah damnae lah ao vaiteh, na hru hanelah thasainae lah ao han.

9 از دارایی خود برای خداوند هدیه بیاور، نوبر محصولت را به او تقدیم نما و به این وسیله او را احترام کن.

Na tawnta e naw hoi aluepawnaw hoi BAWIPA hah bari haw.

10 آنگاه انبارهای تو پر از وفور نعمت خواهد شد و خمره‌هایت از شراب تازه لبریز خواهد گردید.

Hahoi na capai dawk a kawi vaiteh, misur katinnae tangkom dawk misur katha hoi a kawi han.

11 پسرم، نسبت به تأدیب خداوند بی‌اعتنا نباش، و هرگاه سرزنشت کند، ناراحت نشو.

Ka capa, BAWIPA yuenae hah dudam hanh. Na phep e hai hmuhma hanh.

12 زیرا خداوند کسی را تأدیب می‌کند که دوستش می‌دارد. همان‌طور که هر پدری پسر محبوب خود را تنبیه می‌کند تا او را اصلاح نماید، خداوند نیز تو را تأدیب و تنبیه می‌کند.

Bangkongtetpawiteh, na pa ni a lungpataw e capa teh ouk a yue e patetlah, BAWIPA ni a lungpataw e naw hah ouk a yue.

13 خوشا به حال کسی که حکمت و بصیرت پیدا می‌کند؛

Lungmanae kahmawtnaw teh a lung kahawi e tami lah ao awh teh, Thaipanueknae ka tawn e tami hai a lung kahawi e tami lah ao.

14 زیرا یافتن آن از یافتن طلا و نقره، نیکوتر است!

Bangkongtetpawiteh, ngun pungdaw sak e hlak, lungmanae pungdaw sak e hah ahawihnawn.

15 ارزش حکمت از جواهرات بیشتر است و آن را نمی‌توان با هیچ گنجی مقایسه کرد.

Talungpaling hlak hai aphu ao teh, na ngai e pueng ni hai phat hoeh rah.

16 حکمت به انسان زندگی خوب و طولانی، ثروت و احترام می‌بخشد.

Aranglae kut dawk hringsawnae ao teh, avoilah e kut dawk hnopai hoi barinae ao.

17 حکمت زندگی تو را از خوشی و سلامتی لبریز می‌کند.

A lamthung teh lamthung kanawm lah ao teh, a lamthung pueng teh roumnae lah ao awh.

18 خوشا به حال کسی که حکمت را به چنگ آورد، زیرا حکمت مانند درخت حیات است.

Kakuennaw hanelah hringnae thingkung lah ao teh, ka hringkhaie pueng teh tami lung kahawi e lah ao awh.

19 خداوند به حکمت خود زمین را بنیاد نهاد و به عقل خویش آسمان را برقرار نمود.

BAWIPA ni lungangnae lahoi talai hah a kangdue sak teh, thaipanueknae lahoi kalvan a cak sak.

20 به علم خود چشمه‌ها را روی زمین جاری ساخت و از آسمان بر زمین باران بارانید.

A panuenae lahoi talî a kapek teh, tâmai ni tadamtui a bo sak.

21 پسرم، حکمت و بصیرت را نگاه دار و هرگز آنها را از نظر خود دور نکن؛

Ka capa, lungangnae katang hoi panuethainae hah kuen nateh, na mit hoi kâhlat sak hanh.

22 زیرا آنها به تو زندگی و عزت خواهند بخشید،

Hottelah pawiteh, na muitha hanelah hringnae lah awm vaiteh, na lahuen hanelah pahrennae lah ao han.

23 و تو در امنیت خواهی بود و در راهی که می‌روی هرگز نخواهی لغزید؛

Hottelah na lamthung dawk karoumcalah na cet vaiteh, na khok na kamthui mahoeh.

24 با خیال راحت و بدون ترس خواهی خوابید؛

Na i navah na taket mahoeh, ihmu katuilah na i han.

25 از بلایی که به طور ناگهانی بر بدکاران نازل می‌شود، نخواهی ترسید،

Taki ka tho e kaluekalapnae hai taket hanh. Hoehpawiteh, tamikathoutnaw ni a kâhmo awh e runae hai taket hanh.

26 زیرا خداوند تو را حفظ کرده، نخواهد گذاشت در دام بلا گرفتار شوی.

Bangkongtetpawiteh, BAWIPA teh na kânguenae lah awm vaiteh, na khok teh karap dawk hoi a hlout sak han.

27 اگر می‌توانی به داد کسی که محتاج است برسی، کمک خود را از او دریغ مدار.

Sak nahane kâ na kut dawk ao nahlangva, hmu hanelah kakamcunaw hah hnokahawi pasoung laipalah awm hanh.

28 هرگز به همسایه‌ات مگو: «برو فردا بیا»، اگر همان موقع می‌توانی به او کمک کنی.

Poe hane na sin nahlangva, cet ei, bout tho lah a, tangtho torei na poe han, telah na imri koe tet pouh hanh.

29 علیه همسایه‌ات که با خیال راحت در جوار تو زندگی می‌کند توطئه نکن.

Na imri taranlahoi thoenae sak hanelah kâcai hanh. Bangkongtetpawiteh, nang na ka ring e doeh.

30 با کسی که به تو بدی نکرده است بی‌جهت دعوا نکن.

Nang dawk patawnae na poe hoeh pawiteh, a khuekhaw awm laipalah tami taran hanh.

31 به اشخاص ظالم حسادت نکن و از راه و روش آنها پیروی ننما،

Tami rep kacoungroenaw e hnopai noe awh hanh. Ahnimae lamthung hai rawi awh hanh.

32 زیرا خداوند از اشخاص کجرو نفرت دارد، اما به درستکاران اعتماد می‌کند.

Bangkongtetpawiteh, a lungthin ka longkawi e teh BAWIPA hanelah panuet a tho teh, a lungthin kalan e teh, ama hoi arulahoi kâponae ao.

33 لعنت خداوند بر بدکاران است، اما برکت و رحمت او شامل حال درستکاران می‌باشد.

Tamikathoutnaw e im dawk, BAWIPA thoebonae ao, hatei, tamikalannaw e im teh, yawhawi a poe.

34 خداوند مسخره‌کنندگان را مسخره می‌کند، اما به فروتنان فیض می‌بخشد.

Dudam lahoi kaawmnaw hah a dudam teh, ka kârahnoumnaw hah pahrennae a poe.

35 دانایان از عزت و احترام برخوردار خواهند گردید، ولی نادانان رسوا خواهند شد.

Tami lungkaang ni bawilennae râw a coe han. Hatei, tamipathunaw ni a coe awh e râw teh, kayanae doeh.