امثال 29

1 کسی که بعد از تنبیه بسیار، باز سرسختی کند، ناگهان خرد خواهد شد و دیگر علاجی نخواهد داشت.

Ein mann som etter mykje refsing endå er ein stivnakke, vil brått verta broten ulækjeleg sund.

2 وقتی قدرت در دست نیکان است مردم شادند، اما قدرت که به دست بدان بیفتد مردم می‌نالند.

Når rettferdige aukar i tal, då gled seg folket, men når gudlaus mann kjem til styre, sukkar folket.

3 پسر عاقل پدرش را خوشحال می‌کند، اما پسری که به دنبال زنان بدکاره می‌رود اموالش را بر باد می‌دهد.

Den som elskar visdom, gled sin far, men den som gjeng i lag med skjøkjor, øyder eiga si.

4 پادشاه عاقل به مملکتش ثبات می‌بخشد، اما آنکه رشوه می‌گیرد مملکت خود را نابود می‌کند.

Ein konge held landet sitt uppe med rett, men ein skattekrevjar legg det i øyde.

5 شخص متملق با چاپلوسی‌های خود به دوستش صدمه می‌زند.

Ein mann som smeikjer for næsten sin, breider ut eit net for føterne hans.

6 بدکاران در دام گناه خود گرفتار می‌شوند، اما شادی نصیب درستکاران می‌گردد.

Ein vond manns misgjerd er snara for honom, men rettferdig mann fegnast og gled seg.

7 شخص درستکار نسبت به فقرا با انصاف است، اما آدم بدکار به فکر آنها نیست.

Den rettferdige syter for stakarens sak, den gudlause hev ikkje greida på noko.

8 شخص نادانی که همه را مسخره می‌کند می‌تواند شهری را به آشوب بکشاند، اما شخص دانا تلاش می‌کند صلح و آرامش برقرار نماید.

Spottarar øser upp ein by, men vismenner stiller vreiden.

9 اگر شخص عاقل با آدم نادان به دادگاه بروند، نادان یا خشمگین می‌شود یا مسخره می‌کند، و هیچ نتیجه‌ای حاصل نمی‌شود.

Når vismann fører sak mot dåren, vert dåren sinna og lær, og kann’kje vera still.

10 افرادی که تشنهٔ خون هستند از اشخاص درستکار متنفرند و قصد جانشان را دارند.

Dei blodfuse hatar ein skuldlaus mann, og stend dei ærlege etter livet.

11 آدم نادان خشم خود را فوری بروز می‌دهد، اما شخص دانا جلوی خشم خود را می‌گیرد.

Alt sitt sinne slepper dåren ut, men vismannen døyver det til slutt.

12 اگر حاکم به حرفهای دروغ گوش کند، تمام افرادش دروغگو خواهند شد.

Agtar ein hovding på lygneord, er alle hans tenarar nidingar.

13 فقیر و ثروتمند در یک چیز مثل هم هستند: خداوند به هر دو آنها چشم بینا داده است.

Fatigmann og valdsmann råkast, Herren gjev deim båe augneljos.

14 پادشاهی که نسبت به فقرا با انصاف باشد، سلطنتش همیشه پا برجا خواهد ماند.

Ein konge som dømer småfolk rett, hans kongsstol stend æveleg fast.

15 برای تربیت بچه، چوب تأدیب لازم است. اگر او را به حال خود واگذاری و ادب نکنی، باعث سرافکندگی مادرش خواهد شد.

Ris og age gjev visdom, men ein agelaus gut fører skam yver mor si.

16 وقتی اشخاص بدکار به قدرت می‌رسند، فساد زیاد می‌شود؛ ولی قدرت آنها دوامی نخواهد داشت و نیکان سقوط آنها را به چشم خواهند دید.

Når dei gudlause aukar, so aukar syndi, men dei rettferdige skal sjå med lyst på deira fall.

17 فرزند خود را تأدیب کن تا باعث شادی و آرامش فکر تو شود.

Aga son din, so vil han vera deg til hugnad og gjeva lostemat til sjæli di.

18 در جایی که پیام خدا نیست، مردم سرکش می‌شوند. خوشا به حال قومی که احکام خدا را به جا می‌آورند.

Utan profetsyn vert folket vilt, men sæl er den som held lovi.

19 خدمتکار را نمی‌توان تنها با نصیحت اصلاح کرد، زیرا او هر چند حرفهای تو را بفهمد ولی به آنها توجه نخواهد کرد.

Med ord let trælen seg ikkje tukta, for han skynar deim vel, men bryr seg’kje um deim.

20 شخصی که بدون فکر کردن و با عجله جواب می‌دهد از نادان هم بدتر است.

Ser du ein mann som er snar til å tala, dåren gjev større von enn han.

21 غلامی که اربابش او را از کودکی به نازپرورده باشد، برای اربابش غلامی نخواهد کرد.

Kjæler du trælen upp frå hans ungdom, vil han vanvyrda deg til slutt.

22 شخص تندخو نزاع به پا می‌کند و باعث ناراحتی می‌شود.

Sinna mann valdar trætta, og brålyndt mann gjer mang ei misgjerd.

23 تکبر، انسان را به زمین می‌زند، ولی فروتنی منجر به سربلندی می‌شود.

Mannsens ovmod fører til fall, men den audmjuke vinn seg æra.

24 کسی که با دزد رفیق می‌شود، دشمن جان خویش است، زیرا شهادت دروغ می‌دهد و به این ترتیب خود را زیر لعنت قرار می‌دهد.

Den som helar med tjuven, hatar sitt liv, han høyrer dei tek han i eid, men gjev ingi vitring.

25 کسی که از انسان می‌ترسد گرفتار می‌شود، اما شخصی که به خداوند توکل می‌کند در امان می‌ماند.

Manne-rædsla legg snaror, men den som lit på Herren, vert berga.

26 بسیاری از مردم از حاکم انتظار لطف دارند غافل از اینکه خداوند است که به داد مردم می‌رسد.

Mange vil te seg fram for ein styrar, men frå Herren fær kvar mann sin rett.

27 درستکاران از بدکاران نفرت دارند و بدکاران از درستکاران.

Ein styggedom for rettferdige er ein urettferdig mann, og ein styggedom for den gudlause er den som fer ærleg fram.