امثال 27

1 درباره فردای خود با غرور صحبت نکن، زیرا نمی‌دانی چه پیش خواهد آمد.

Ne dicsekedjél a holnapi nappal; mert nem tudod, mit hoz a nap tereád.

2 هرگز از خودت تعریف نکن؛ بگذار دیگران از تو تعریف کنند.

Dicsérjen meg téged más, és ne a te szájad; az idegen, és ne a te ajkaid.

3 حمل بار سنگ و ماسه سخت است، اما تحمل ناراحتیهایی که شخص نادان ایجاد می‌کند، از آن هم سختتر است.

Nehézség van a kőben, és teher a fövényben; de a bolondnak haragja nehezebb mind a kettőnél.

4 حسادت خطرناک‌تر و بی‌رحمتر از خشم و غضب است.

A búsulásban kegyetlenség van, és a haragban áradás; de ki állhatna meg az irígység előtt?

5 سرزنش آشکار از محبت پنهان بهتر است.

Jobb a nyilvánvaló dorgálás a titkos szeretetnél.

6 زخم دوست بهتر از بوسهٔ دشمن است.

Jószándékból valók a barátságos embertől vett sebek; és temérdek a gyűlölőnek csókja.

7 شکم سیر حتی از عسل کراهت دارد، اما برای شکم گرسنه هر چیز تلخی شیرین است.

A jóllakott ember még a lépesmézet is megtapodja; de az éhes embernek minden keserű édes.

8 کسی که از خانه‌اش دور می‌شود همچون پرنده‌ای است که از آشیانه‌اش آواره شده باشد.

Mint a madárka, ki elbujdosott fészkétől, olyan az ember, a ki elbujdosott az ő lakóhelyétől.

9 مشورت صمیمانهٔ یک دوست همچون عطری خوشبو، دلپذیر است.

Mint a kenet és jó illat megvídámítja a szívet: úgy az ő barátjának édes szavai is, melyek lelke tanácsából valók.

10 دوست خود و دوست پدرت را هرگز ترک نکن، و وقتی در تنگی هستی سراغ برادرت نرو؛ همسایهٔ نزدیک بهتر از برادر دور می‌تواند به تو کمک کند.

A te barátodat, és a te atyádnak barátját el ne hagyd, és a te atyádfiának házába be ne menj nyomorúságodnak idején. Jobb a közel való szomszéd a messze való atyafinál.

11 پسرم، حکمت بیاموز و دل مرا شاد کن تا بتوانم جواب کسانی را که مرا سرزنش می‌کنند، بدهم.

Légy bölcs fiam, és vídámítsd meg az én szívemet; hogy megfelelhessek annak, a ki engem ócsárol.

12 عاقل خطر را پیش‌بینی می‌کند و از آن اجتناب می‌نماید، ولی جاهل به سوی آن می‌رود و خود را گرفتار می‌کند.

Az eszes meglátja a bajt, elrejti magát; az esztelenek neki mennek, kárát vallják.

13 از کسی که نزد تو ضامن شخص غریبی می‌شود، گرو بگیر.

Vedd el a ruháját, mert kezes lett másért, és az idegenért zálogold meg.

14 اگر صبح زود با صدای بلند برای دوستت دعای خیر کرده، او را از خواب بیدار کنی، دعای تو همچون لعنت خواهد بود.

A ki nagy hangon áldja az ő barátját, reggel jó idején felkelvén; átokul tulajdoníttatik néki.

15 غرغرهای زن بهانه‌گیر مثل چک‌چک آب در روز بارانی است؛

A sebes záporeső idején való szüntelen csepegés, és a morgó asszonyember hasonlók.

16 همان‌طور که نمی‌توان از وزیدن باد جلوگیری کرد، و یا با دستهای چرب چیزی را نگه داشت، همان‌طور هم محال است بتوان از غرغر چنین زنی جلوگیری کرد.

Valaki el akarja azt rejteni, szelet rejt el, és az ő jobbja olajjal találkozik.

17 همان‌طور که آهن، آهن را می‌تراشد، دوست نیز شخصیت دوستش را اصلاح می‌کند.

Miképen egyik vassal a másikat élesítik, a képen az ember élesíti az ő barátjának orczáját.

18 هر که درختی بپروراند از میوه‌اش نیز خواهد خورد و هر که به اربابش خدمت کند پاداش خواهد گرفت.

Mint a ki őrzi a fügét, eszik annak gyümölcséből, úgy a ki az ő urára vigyáz, tiszteltetik.

19 همان‌طور که انسان در آب، صورت خود را می‌بیند، در وجود دیگران نیز وجود خویش را مشاهده می‌کند.

Mint a vízben egyik orcza a másikat megmutatja, úgy egyik embernek szíve a másikat.

20 همان‌طور که دنیای مردگان از بلعیدن زندگان سیر نمی‌شود، خواسته‌های انسان نیز هرگز ارضا نمی‌گردد. (Sheol h7585)

Mint a sír és a pokol meg nem elégednek, úgy az embernek szemei meg nem elégednek. (Sheol h7585)

21 طلا و نقره را به‌وسیلۀ آتش می‌آزمایند، ولی انسان را از عکس‌العملش در برابر تعریف و تمجید دیگران می‌توان شناخت.

Mint az ezüst a tégelyben, és az arany a kemenczében próbáltatik meg, úgy az ember az ő híre-neve szerint.

22 اگر احمق را در داخل هاون هم بکوبی حماقتش از او جدا نمی‌شود.

Ha megtörnéd is a bolondot mozsárban mozsártörővel a megtört gabona között, nem távoznék el ő tőle az ő bolondsága.

23 مال و دارایی زود از بین می‌رود و تاج و تخت پادشاه تا ابد برای نسل او باقی نمی‌ماند. پس تو با دقت از گله و رمه‌ات مواظبت کن،

Szorgalmasan megismerd a te juhaid külsejét, gondolj a nyájakra.

24

Mert nem örökkévaló a gazdagság, és vajjon a korona nemzetségről nemzetségre lesz-é?

25 زیرا وقتی علوفه چیده شود و محصول جدید به بار آید و علف کوهستان جمع‌آوری شود،

Mikor levágatott a szénafű, és megtetszett a sarjú, és begyűjtettek a hegyekről a fűvek:

26 آنگاه از پشم گوسفندانت لباس تهیه خواهی کرد، از فروش بزهایت زمین خواهی خرید

Vannak juhaid a te ruházatodra, és kecskebakok mezőnek árául,

27 و از شیر بقیهٔ بزها تو و خانواده و کنیزانت سیر خواهید شد.

És elég kecsketej a te ételedre, a te házadnépének ételére, és szolgálóleányaidnak ételül.