امثال 27

1 درباره فردای خود با غرور صحبت نکن، زیرا نمی‌دانی چه پیش خواهد آمد.

Ne te vante pas du lendemain, car tu ignores ce qu'un jour enfante.

2 هرگز از خودت تعریف نکن؛ بگذار دیگران از تو تعریف کنند.

Qu'un autre te loue, et non ta propre bouche, un étranger, et non tes propres lèvres!

3 حمل بار سنگ و ماسه سخت است، اما تحمل ناراحتیهایی که شخص نادان ایجاد می‌کند، از آن هم سختتر است.

La pierre est lourde, et le sable pesant; mais l'humeur de l'insensé pèse plus que tous deux.

4 حسادت خطرناک‌تر و بی‌رحمتر از خشم و غضب است.

La fureur est cruelle, et la colère impétueuse; mais qui pourra tenir devant la jalousie?

5 سرزنش آشکار از محبت پنهان بهتر است.

Mieux vaut un reproche franc, qu'une affection dissimulée.

6 زخم دوست بهتر از بوسهٔ دشمن است.

Les coups d'un ami viennent de fidélité; mais un ennemi prodigue les baisers.

7 شکم سیر حتی از عسل کراهت دارد، اما برای شکم گرسنه هر چیز تلخی شیرین است.

L'homme rassasié foule le miel aux pieds; mais pour l'affamé tout ce qui est amer, est doux.

8 کسی که از خانه‌اش دور می‌شود همچون پرنده‌ای است که از آشیانه‌اش آواره شده باشد.

Tel l'oiseau qui erre loin de son nid, tel est l'homme qui erre loin de ses lieux.

9 مشورت صمیمانهٔ یک دوست همچون عطری خوشبو، دلپذیر است.

L'huile et l'encens réjouissent le cœur, et par un conseil cordial l'ami est doux à l'homme.

10 دوست خود و دوست پدرت را هرگز ترک نکن، و وقتی در تنگی هستی سراغ برادرت نرو؛ همسایهٔ نزدیک بهتر از برادر دور می‌تواند به تو کمک کند.

Ne quitte pas ton ami, ni l'ami de ton père, mais ne va pas chez ton frère le jour de ton malheur! Mieux vaut un voisin proche, qu'un parent éloigné.

11 پسرم، حکمت بیاموز و دل مرا شاد کن تا بتوانم جواب کسانی را که مرا سرزنش می‌کنند، بدهم.

Sois sage, mon fils, et réjouis mon cœur, et je saurai que répondre à qui m'outragera.

12 عاقل خطر را پیش‌بینی می‌کند و از آن اجتناب می‌نماید، ولی جاهل به سوی آن می‌رود و خود را گرفتار می‌کند.

Le sage voit la calamité, et se met à l'abri; les inconsidérés vont en avant, et sont punis.

13 از کسی که نزد تو ضامن شخص غریبی می‌شود، گرو بگیر.

Prends-lui son manteau, car il a cautionné autrui, et nantis-toi de lui plutôt que de l'étranger.

14 اگر صبح زود با صدای بلند برای دوستت دعای خیر کرده، او را از خواب بیدار کنی، دعای تو همچون لعنت خواهد بود.

Quand de grand matin à haute voix on salue son prochain, cela est regardé comme une imprécation.

15 غرغرهای زن بهانه‌گیر مثل چک‌چک آب در روز بارانی است؛

L'eau d'une gouttière tombant sans relâche un jour de pluie, et la femme querelleuse sont choses pareilles;

16 همان‌طور که نمی‌توان از وزیدن باد جلوگیری کرد، و یا با دستهای چرب چیزی را نگه داشت، همان‌طور هم محال است بتوان از غرغر چنین زنی جلوگیری کرد.

qui l'arrêterait, arrêterait le vent, et sa main appellerait [bientôt] l'huile à son secours.

17 همان‌طور که آهن، آهن را می‌تراشد، دوست نیز شخصیت دوستش را اصلاح می‌کند.

Le fer aiguise le fer, et l'un aiguise la colère de l'autre.

18 هر که درختی بپروراند از میوه‌اش نیز خواهد خورد و هر که به اربابش خدمت کند پاداش خواهد گرفت.

Qui garde son figuier, en mange le fruit, et qui a des soins pour son maître, obtient de l'honneur.

19 همان‌طور که انسان در آب، صورت خود را می‌بیند، در وجود دیگران نیز وجود خویش را مشاهده می‌کند.

Comme dans les eaux un regard [répond] à un regard, ainsi le cœur de l'homme [répond] au cœur de l'homme.

20 همان‌طور که دنیای مردگان از بلعیدن زندگان سیر نمی‌شود، خواسته‌های انسان نیز هرگز ارضا نمی‌گردد. (Sheol h7585)

Les Enfers et l'abîme ne sont jamais rassasiés, et les yeux de l'homme ne sont jamais rassasiés. (Sheol h7585)

21 طلا و نقره را به‌وسیلۀ آتش می‌آزمایند، ولی انسان را از عکس‌العملش در برابر تعریف و تمجید دیگران می‌توان شناخت.

Ce qu'est le creuset pour l'argent, la fournaise pour l'or, que chacun le soit pour la bouche qui le loue!

22 اگر احمق را در داخل هاون هم بکوبی حماقتش از او جدا نمی‌شود.

Quand tu pilerais le fou dans le mortier, parmi les gruaux avec le pilon, sa folie ne le quittera pas.

23 مال و دارایی زود از بین می‌رود و تاج و تخت پادشاه تا ابد برای نسل او باقی نمی‌ماند. پس تو با دقت از گله و رمه‌ات مواظبت کن،

Examine l'aspect de ton bétail, et sois attentif à tes troupeaux!

24

Car l'opulence n'est pas éternelle; et une couronne se transmet-elle dans tous les âges?

25 زیرا وقتی علوفه چیده شود و محصول جدید به بار آید و علف کوهستان جمع‌آوری شود،

L'herbe disparaît, et la tendre verdure se montre, et l'on recueille les herbes des montagnes;

26 آنگاه از پشم گوسفندانت لباس تهیه خواهی کرد، از فروش بزهایت زمین خواهی خرید

les agneaux te donnent des vêtements, et les boucs, le prix d'un champ;

27 و از شیر بقیهٔ بزها تو و خانواده و کنیزانت سیر خواهید شد.

le lait des chèvres suffit à ta nourriture, à la nourriture de ta maison, et à l'entretien de tes servantes.