امثال 27

1 درباره فردای خود با غرور صحبت نکن، زیرا نمی‌دانی چه پیش خواهد آمد.

Ne te glorifie pas des choses de demain; car tu ne sais pas ce qu'enfantera le jour qui va venir.

2 هرگز از خودت تعریف نکن؛ بگذار دیگران از تو تعریف کنند.

Que ton prochain te loue, et non ta bouche; qu'un étranger fasse ton éloge, et non tes lèvres.

3 حمل بار سنگ و ماسه سخت است، اما تحمل ناراحتیهایی که شخص نادان ایجاد می‌کند، از آن هم سختتر است.

La pierre est lourde et le sable est difficile à transporter; la colère de l'insensé est plus pesante que la pierre et le sable.

4 حسادت خطرناک‌تر و بی‌رحمتر از خشم و غضب است.

Le courroux est sans pitié, la colère pénétrante; mais l'envie ne peut rien supporter.

5 سرزنش آشکار از محبت پنهان بهتر است.

Mieux vaut le blâme à découvert que des amitiés cachées.

6 زخم دوست بهتر از بوسهٔ دشمن است.

Les blessures faites par un ami sont plus dignes de confiance que les baisers d'un ennemi.

7 شکم سیر حتی از عسل کراهت دارد، اما برای شکم گرسنه هر چیز تلخی شیرین است.

L'âme dans la satiété ne fait aucun cas d'un rayon de miel; à l'âme affamée tout semble doux, même les choses amères.

8 کسی که از خانه‌اش دور می‌شود همچون پرنده‌ای است که از آشیانه‌اش آواره شده باشد.

L'homme qui s'est expatrié est réduit en esclavage, comme le petit oiseau tombé de son nid.

9 مشورت صمیمانهٔ یک دوست همچون عطری خوشبو، دلپذیر است.

Le cœur se réjouit du vin, des parfums et de l'encens; mais l'âme est déchirée par les malheurs.

10 دوست خود و دوست پدرت را هرگز ترک نکن، و وقتی در تنگی هستی سراغ برادرت نرو؛ همسایهٔ نزدیک بهتر از برادر دور می‌تواند به تو کمک کند.

N'abandonne point ton ami ni l'ami de ton père; si tu es en détresse, n'entre point dans la maison de ton frère; mieux vaut un ami auprès de toi qu'un frère qui demeure au loin.

11 پسرم، حکمت بیاموز و دل مرا شاد کن تا بتوانم جواب کسانی را که مرا سرزنش می‌کنند، بدهم.

Sois sage, ô mon fils, afin que ton cœur se réjouisse; éloigne de toi les paroles de blâme.

12 عاقل خطر را پیش‌بینی می‌کند و از آن اجتناب می‌نماید، ولی جاهل به سوی آن می‌رود و خود را گرفتار می‌کند.

L'homme habile, à l'approche d'un malheur, se tient caché; mais les insensés courent au-devant, et en portent la peine.

13 از کسی که نزد تو ضامن شخص غریبی می‌شود، گرو بگیر.

Ôte son manteau à quiconque ravage le champ d'autrui; car c'est un méchant qui a passé là.

14 اگر صبح زود با صدای بلند برای دوستت دعای خیر کرده، او را از خواب بیدار کنی، دعای تو همچون لعنت خواهد بود.

Celui qui bénira son ami à haute voix, dès l'aurore, semblera ne différer en rien de celui qui le maudit.

15 غرغرهای زن بهانه‌گیر مثل چک‌چک آب در روز بارانی است؛

La pluie, en hiver, tombant dans une maison en chasse le maître; il en est de même d'une femme querelleuse dans sa propre maison.

16 همان‌طور که نمی‌توان از وزیدن باد جلوگیری کرد، و یا با دستهای چرب چیزی را نگه داشت، همان‌طور هم محال است بتوان از غرغر چنین زنی جلوگیری کرد.

L'aquilon est un vent rigoureux, et pourtant il est réputé de bon augure.

17 همان‌طور که آهن، آهن را می‌تراشد، دوست نیز شخصیت دوستش را اصلاح می‌کند.

Le fer aiguise le fer; ainsi l'ami ranime le visage de son ami.

18 هر که درختی بپروراند از میوه‌اش نیز خواهد خورد و هر که به اربابش خدمت کند پاداش خواهد گرفت.

Qui plante un figuier en mange les fruits; qui barde son maître sera honoré.

19 همان‌طور که انسان در آب، صورت خود را می‌بیند، در وجود دیگران نیز وجود خویش را مشاهده می‌کند.

Les visages ne ressemblent point aux visages; ainsi en est-il des pensées des hommes.

20 همان‌طور که دنیای مردگان از بلعیدن زندگان سیر نمی‌شود، خواسته‌های انسان نیز هرگز ارضا نمی‌گردد. (Sheol h7585)

L'enfer et la perdition ne sont jamais rassasiés; de même les yeux des hommes sont insatiables; (Sheol h7585)

21 طلا و نقره را به‌وسیلۀ آتش می‌آزمایند، ولی انسان را از عکس‌العملش در برابر تعریف و تمجید دیگران می‌توان شناخت.

On éprouve par le feu l'or et l'argent; l'épreuve de l'homme est la bouche de ceux qui le louent.

22 اگر احمق را در داخل هاون هم بکوبی حماقتش از او جدا نمی‌شود.

Tu auras beau flageller en pleine assemblée l'imprudent qui se déshonore, tu ne lui ôteras point son imprudence.

23 مال و دارایی زود از بین می‌رود و تاج و تخت پادشاه تا ابد برای نسل او باقی نمی‌ماند. پس تو با دقت از گله و رمه‌ات مواظبت کن،

Apprends à bien connaître les besoins de tes brebis, et applique ton cœur au soin de tes grands troupeaux.

24

La force et le pouvoir de l'homme de durent pas des siècles; ils ne passent pas de génération en génération.

25 زیرا وقتی علوفه چیده شود و محصول جدید به بار آید و علف کوهستان جمع‌آوری شود،

Occupe-toi de l'herbe des champs; fauche tes près et recueille du fourrage durant l'été.

26 آنگاه از پشم گوسفندانت لباس تهیه خواهی کرد، از فروش بزهایت زمین خواهی خرید

Si tu veux avoir des brebis pour te vêtir, cultive tes champs pour avoir des agneaux.

27 و از شیر بقیهٔ بزها تو و خانواده و کنیزانت سیر خواهید شد.

Mon fils, tu tiens de moi des préceptes sûrs pour ta vie et pour la vie de tes serviteurs.