امثال 27

1 درباره فردای خود با غرور صحبت نکن، زیرا نمی‌دانی چه پیش خواهد آمد.

Ne te glorifie pas du lendemain, car tu ne sais pas ce qu’enfantera le jour suivant.

2 هرگز از خودت تعریف نکن؛ بگذار دیگران از تو تعریف کنند.

Qu’un autre te loue, et non ta bouche; un étranger, et non tes lèvres.

3 حمل بار سنگ و ماسه سخت است، اما تحمل ناراحتیهایی که شخص نادان ایجاد می‌کند، از آن هم سختتر است.

La pierre est lourde et le sable est pesant: plus que l’un et l’autre pèse la colère de l’insensé.

4 حسادت خطرناک‌تر و بی‌رحمتر از خشم و غضب است.

La fureur est cruelle et la colère impétueuse; mais qui pourra tenir devant la jalousie?

5 سرزنش آشکار از محبت پنهان بهتر است.

Mieux vaut une réprimande ouverte qu’une amitié cachée.

6 زخم دوست بهتر از بوسهٔ دشمن است.

Les blessures d’un ami sont inspirées par la fidélité, mais les baisers d’un ennemi sont trompeurs.

7 شکم سیر حتی از عسل کراهت دارد، اما برای شکم گرسنه هر چیز تلخی شیرین است.

Celui qui est rassasié foule aux pieds le rayon de miel, mais à celui qui a faim tout ce qui est amer paraît doux.

8 کسی که از خانه‌اش دور می‌شود همچون پرنده‌ای است که از آشیانه‌اش آواره شده باشد.

Comme l’oiseau qui erre loin de son nid, ainsi l’homme qui erre loin de son lieu.

9 مشورت صمیمانهٔ یک دوست همچون عطری خوشبو، دلپذیر است.

L’huile et les parfums réjouissent le cœur; telle la douceur d’un ami dont le conseil vient du cœur.

10 دوست خود و دوست پدرت را هرگز ترک نکن، و وقتی در تنگی هستی سراغ برادرت نرو؛ همسایهٔ نزدیک بهتر از برادر دور می‌تواند به تو کمک کند.

N’abandonne pas ton ami et l’ami de ton père, et n’entre pas dans la maison de ton frère au jour de ta détresse; mieux vaut un voisin proche qu’un frère éloigné.

11 پسرم، حکمت بیاموز و دل مرا شاد کن تا بتوانم جواب کسانی را که مرا سرزنش می‌کنند، بدهم.

Mon fils, deviens sage et réjouis mon cœur, afin que je puisse répondre à celui qui m’outrage.

12 عاقل خطر را پیش‌بینی می‌کند و از آن اجتناب می‌نماید، ولی جاهل به سوی آن می‌رود و خود را گرفتار می‌کند.

L’homme prudent voit le mal et se cache; les simples passent et en portent la peine.

13 از کسی که نزد تو ضامن شخص غریبی می‌شود، گرو بگیر.

Prends son vêtement, car il a répondu pour autrui; demande des gages à cause des étrangers.

14 اگر صبح زود با صدای بلند برای دوستت دعای خیر کرده، او را از خواب بیدار کنی، دعای تو همچون لعنت خواهد بود.

Bénir son prochain à haute voix et de grand matin est réputé comme une malédiction.

15 غرغرهای زن بهانه‌گیر مثل چک‌چک آب در روز بارانی است؛

Une gouttière continue dans un jour de pluie et une femme querelleuse se ressemblent.

16 همان‌طور که نمی‌توان از وزیدن باد جلوگیری کرد، و یا با دستهای چرب چیزی را نگه داشت، همان‌طور هم محال است بتوان از غرغر چنین زنی جلوگیری کرد.

Celui qui la retient, retient le vent, et sa main saisit de l’huile.

17 همان‌طور که آهن، آهن را می‌تراشد، دوست نیز شخصیت دوستش را اصلاح می‌کند.

Le fer aiguise le fer; ainsi un homme aiguise un autre homme.

18 هر که درختی بپروراند از میوه‌اش نیز خواهد خورد و هر که به اربابش خدمت کند پاداش خواهد گرفت.

Celui qui garde son figuier en mangera les fruits, et celui qui garde son maître sera honoré.

19 همان‌طور که انسان در آب، صورت خود را می‌بیند، در وجود دیگران نیز وجود خویش را مشاهده می‌کند.

Comme dans l’eau le visage répond au visage, ainsi le cœur de l’homme répond à l’homme.

20 همان‌طور که دنیای مردگان از بلعیدن زندگان سیر نمی‌شود، خواسته‌های انسان نیز هرگز ارضا نمی‌گردد. (Sheol h7585)

Le schéol et l’abîme ne sont jamais rassasiés, de même les yeux de l’homme ne sont jamais rassasiés. (Sheol h7585)

21 طلا و نقره را به‌وسیلۀ آتش می‌آزمایند، ولی انسان را از عکس‌العملش در برابر تعریف و تمجید دیگران می‌توان شناخت.

Le creuset est pour l’argent, et le fourneau pour l’or; que l’homme éprouve de même la louange qu’il reçoit!

22 اگر احمق را در داخل هاون هم بکوبی حماقتش از او جدا نمی‌شود.

Quand tu pilerais l’insensé dans un mortier, comme on broie le grain, avec le pilon, sa folie ne se séparerait pas de lui.

23 مال و دارایی زود از بین می‌رود و تاج و تخت پادشاه تا ابد برای نسل او باقی نمی‌ماند. پس تو با دقت از گله و رمه‌ات مواظبت کن،

Connais bien l’état de tes brebis, applique ton attention à ton troupeau;

24

car la richesse ne dure pas toujours, ni une couronne d’âge en âge.

25 زیرا وقتی علوفه چیده شود و محصول جدید به بار آید و علف کوهستان جمع‌آوری شود،

Mais quand l’herbe a paru, que la verdure s’est montrée, que le foin des montagnes est recueilli,

26 آنگاه از پشم گوسفندانت لباس تهیه خواهی کرد، از فروش بزهایت زمین خواهی خرید

tu as des agneaux pour te vêtir, des boucs pour payer un champ;

27 و از شیر بقیهٔ بزها تو و خانواده و کنیزانت سیر خواهید شد.

tu as en abondance le lait des chèvres, pour ta nourriture et celle de ta maison, et pour l’entretien de tes servantes.