امثال 27

1 درباره فردای خود با غرور صحبت نکن، زیرا نمی‌دانی چه پیش خواهد آمد.

Jing nikhoa dingin kiletsah tothon thu seihih in, ajeh chu itobang nikho ahung lhun ding nahepoi.

2 هرگز از خودت تعریف نکن؛ بگذار دیگران از تو تعریف کنند.

Nakamsunga nakipachat sangin, midang kipachat sah jon, chule nangle nang nakam sunga naki vahchoi sangin, hetkhahlou kholgam mi kivahchoi sah in.

3 حمل بار سنگ و ماسه سخت است، اما تحمل ناراحتیهایی که شخص نادان ایجاد می‌کند، از آن هم سختتر است.

Songhi agih lheh in, neldi jong gihtah ahi. Hinlah mingol lunghanna hi neldi sanga jong gihjo nalai ahi.

4 حسادت خطرناک‌تر و بی‌رحمتر از خشم و غضب است.

Lunghan hi giloutah ahin, lungsat in jong mi achup jin; hinlah thangthipna hi akhoh jon ahi.

5 سرزنش آشکار از محبت پنهان بهتر است.

Aguh a kingailut sangin, lhang phonga kiphosal aphajoi.

6 زخم دوست بهتر از بوسهٔ دشمن است.

Gol phatah' a kon kimavona chu kitah jal ahin, melman eibeng chop vang kilhep lhahna ahibouve.

7 شکم سیر حتی از عسل کراهت دارد، اما برای شکم گرسنه هر چیز تلخی شیرین است.

Mihem aoi-vasa dingin khoiju jeng jong lohso nabep ahin, agilkilpa din vang an tuimopen jong alhum tobang ahi.

8 کسی که از خانه‌اش دور می‌شود همچون پرنده‌ای است که از آشیانه‌اش آواره شده باشد.

Ain' a kon vahmangpa chu, abusunga kon lengmang vahcha tobang ahi.

9 مشورت صمیمانهٔ یک دوست همچون عطری خوشبو، دلپذیر است.

Thao le gimnamtui in mihem lungthim akipahsah jin, gim hesohna vang hin mihem lhagao athohlal sah jin ahi.

10 دوست خود و دوست پدرت را هرگز ترک نکن، و وقتی در تنگی هستی سراغ برادرت نرو؛ همسایهٔ نزدیک بهتر از برادر دور می‌تواند به تو کمک کند.

Nagol hihen napagol hijongle nung sun hih in, hahsatnan nahin phah nikhon jong nasopipa in-a sunglha hih in; ajeh chu gam latah a um penpi sopi sang in, naicha um hengle kom aphachom joi.

11 پسرم، حکمت بیاموز و دل مرا شاد کن تا بتوانم جواب کسانی را که مرا سرزنش می‌کنند، بدهم.

Kachapa, chingthei jin kalungthim kipa sah jing in, chutileh eidoupa jeng jong kadonbut thei ding ahi.

12 عاقل خطر را پیش‌بینی می‌کند و از آن اجتناب می‌نماید، ولی جاهل به سوی آن می‌رود و خود را گرفتار می‌کند.

Milung ching in thilphalou hung lhung ding ahethem masan, ama le ama ahoidoh theije, hinlah milham vang chu kho hephalou tah in aum in, gim hesoh atoh jin ahi.

13 از کسی که نزد تو ضامن شخص غریبی می‌شود، گرو بگیر.

Hetkhah lou mikhat batsah nadinga kitung pa chu, aponsil kichom peh jenga! Hetphalou mi dinga, hitobang mihem chu akipehdoh jeng thei nadem!

14 اگر صبح زود با صدای بلند برای دوستت دعای خیر کرده، او را از خواب بیدار کنی، دعای تو همچون لعنت خواهد بود.

Jingkah matah-a thouva othong jejua, phatthei osam chun aheng akom agaosap joh ahibouve.

15 غرغرهای زن بهانه‌گیر مثل چک‌چک آب در روز بارانی است؛

Tanglouva nilhum keija gojuh hi, numei phunse tohbang bep ahi.

16 همان‌طور که نمی‌توان از وزیدن باد جلوگیری کرد، و یا با دستهای چرب چیزی را نگه داشت، همان‌طور هم محال است بتوان از غرغر چنین زنی جلوگیری کرد.

Hitobang numei phohtang theija chun, khohui geija aphotang jou ding ahin; akhutphang jet lam' a jong, thaotui akihamdoh thei ding ahi.

17 همان‌طور که آهن، آهن را می‌تراشد، دوست نیز شخصیت دوستش را اصلاح می‌کند.

Thihchun thih mama anol hemthei bangin, mihem jong khat in khat akikhelsah thei ahi.

18 هر که درختی بپروراند از میوه‌اش نیز خواهد خورد و هر که به اربابش خدمت کند پاداش خواهد گرفت.

Koi hileh theiphung phut chan in aga aneh bangin, koi hileh apupa ngaichat jouse hethem chu, mi jabolna achang teijin ahi.

19 همان‌طور که انسان در آب، صورت خود را می‌بیند، در وجود دیگران نیز وجود خویش را مشاهده می‌کند.

Twichung ivet teng mihem eima mai akilahdoh ji bangin, mihem kiti jong hi alungthim in aphondohji ahi.

20 همان‌طور که دنیای مردگان از بلعیدن زندگان سیر نمی‌شود، خواسته‌های انسان نیز هرگز ارضا نمی‌گردد. (Sheol h7585)

Thina le thilse in bei tih aneilou bang chun mihem mit teni jeng jong thil vet achim joupoi. (Sheol h7585)

21 طلا و نقره را به‌وسیلۀ آتش می‌آزمایند، ولی انسان را از عکس‌العملش در برابر تعریف و تمجید دیگران می‌توان شناخت.

Khangbel hi dangka lhahtheng na ding ahin, thuh khuh jong hi sana sonjolna' a kimang ahi; hijeh achu mihem jeng jong pachatna dinmun' a aum laitah abou patepna changji ahi.

22 اگر احمق را در داخل هاون هم بکوبی حماقتش از او جدا نمی‌شود.

Mingol chu lhengkong sunga suhdun changbong toh goitha jongleh chun, angolna laitah chu amatahsa' a kon potdoh dehlou ding ahi.

23 مال و دارایی زود از بین می‌رود و تاج و تخت پادشاه تا ابد برای نسل او باقی نمی‌ماند. پس تو با دقت از گله و رمه‌ات مواظبت کن،

Nakelngoi honte umchan hethem jingin, chule nabong honte jeng jong phaten vephan;

24

Ajeh chu haona hi tonsotna ding ahipon, lallukhuh jong hi akhang khang ding um hinam?

25 زیرا وقتی علوفه چیده شود و محصول جدید به بار آید و علف کوهستان جمع‌آوری شود،

Hampa apul chaisoh tengleh ana ahung noudoh kit jin, chule molchunga hampa louhing jouse jong kichom khomji ahi.

26 آنگاه از پشم گوسفندانت لباس تهیه خواهی کرد، از فروش بزهایت زمین خواهی خرید

Nakelngoi teovin ponsil ding natopeh diu, chule nakelchateu vin jong loumun khat man natopeh diu ahi.

27 و از شیر بقیهٔ بزها تو و خانواده و کنیزانت سیر خواهید شد.

Nadon khopset kelcha noitwi tatlouva um jing ding, chule na in-sung vahna dingle nalhacha nungah ho vahna dia jong lhingset ding ahi.