امثال 26

1 همان‌طور که باریدن برف در تابستان یا باران در فصل درو خلاف قانون طبیعت است، همچنان است احترام گذاشتن به اشخاص نادان.

Као снег у лето и дажд о жетви, тако не доликује безумноме част.

2 نفرین، بر کسی که مستحق آن نیست اثری ندارد و مانند گنجشک یا پرستویی است که این سو و آن سو پرواز می‌کند و در جایی نمی‌نشیند.

Као врабац кад прхне и ласта кад одлети, тако клетва незаслужена неће доћи.

3 شلّاق برای اسب است و افسار برای الاغ، و چوب تنبیه برای آدم نادان.

Бич коњу, узда магарцу, а батина безумницима на леђа.

4 نادان را مطابق حماقتش جواب نده، مبادا تو هم مثل او شوی.

Не одговарај безумнику по безумљу његовом, да не будеш и ти као он.

5 نادان را مطابق حماقتش جواب بده، مبادا خودش را عاقل بداند.

Одговори безумнику према безумљу његовом, да не мисли да је мудар.

6 کسی که توسط آدم نادان پیغام می‌فرستد مثل شخصی است که پای خود را قطع می‌کند و یا زهر می‌نوشد.

Ко шаље безумника да му шта сврши, он одсеца себи ноге и пије неправду.

7 مثلی که از دهان شخص نادان بیرون می‌آید، مانند پای لنگ، سست است.

Како хроми храмље ногама својим, таква је беседа у устима безумних.

8 احترام گذاشتن به شخص نادان، مانند بستن سنگ به فلاخن، کار احمقانه‌ای است.

Као да баца драги камен у гомилу камења, тако ради ко чини част безумноме.

9 مثلی که از دهان شخص نادان بیرون می‌آید همچون خاری که به دست آدم مست فرو می‌رود و او حس نمی‌کند، بی‌اثر است.

Као трн кад дође у руку пијаноме, таква је беседа у устима безумних.

10 کسی که نادان یا هر رهگذری را استخدام می‌کند، مانند تیراندازی است که بی‌هدف تیر رها کرده، هر رهگذری را مجروح می‌سازد.

Много муке задаје свима ко плаћа безумнику и ко плаћа преступницима.

11 همان‌طور که سگ به قی خود باز می‌گردد، آدم احمق نیز حماقت خود را تکرار می‌کند.

Као што се пас повраћа на своју бљувотину, тако безумник понавља своје безумље.

12 کسی که در نظر خود عاقل است از یک نادان هم نادانتر است.

Јеси ли видео човека који мисли да је мудар? Више има надања од безумнога него од њега.

13 آدم تنبل پایش را از خانه بیرون نمی‌گذارد و می‌گوید: «شیرهای درنده در کوچه‌ها هستند!»

Лењивац говори: Љути је лав на путу, лав је на улицама.

14 او مانند دری که بر پاشنه‌اش می‌چرخد، در رختخوابش می‌غلتد و از آن جدا نمی‌شود.

Као што се врата обрћу на чеповима својим, тако ленивац на постељи својој.

15 دستش را به طرف بشقاب دراز می‌کند ولی از فرط تنبلی لقمه را به دهانش نمی‌گذارد.

Ленивац крије руку своју у недра, тешко му је принети је к устима.

16 با این حال او خود را داناتر از هفت مرد عاقل می‌داند.

Ленивац мисли да је мудрији од седморице који одговарају разумно.

17 کسی که در نزاعی دخالت می‌کند که به او مربوط نیست مانند شخصی است که گوشهای سگی را می‌کشد.

Пса за уши хвата ко се пролазећи жести за туђу распру.

18 شخصی که همسایهٔ خود را فریب بدهد و بعد بگوید که شوخی کرده است، مثل دیوانه‌ای است که به هر طرف آتش و تیرهای مرگبار پرت می‌کند.

Какав је безумник који баца искре и стреле смртне,

19

Такав је сваки који превари ближњег свог па онда вели: Шалио сам се.

20 هیزم که نباشد آتش خاموش می‌شود، سخن‌چین که نباشد نزاع فرو می‌نشیند.

Кад нестане дрва, угаси се огањ; тако кад нема опадача, престаје распра.

21 همان‌طور که زغال و هیزم آتش را مشتعل می‌کند، مرد ستیزه‌جو هم جنگ و نزاع بر پا می‌نماید.

Угаљ је за жеравицу, дрва за огањ, а човек свадљивац да распаљује свађу.

22 سخنان سخن‌چین مانند لقمه‌های لذیذی است که با لذت بلعیده می‌شود.

Речи су опадачеве као речи избијених, али силазе унутра у трбух.

23 سخنان زیبا و فریبنده، شرارت دل را پنهان می‌سازد، درست مانند لعابی که ظرف گلی را می‌پوشاند.

Као сребрна пена којом се обложи цреп, такве су усне непријатељске и зло срце.

24 شخص کینه‌توز با حرفهایش کینهٔ دلش را مخفی می‌کند؛

Ненавидник се претвара устима својим, а у срцу слаже превару.

25 اما تو گول حرفهای فریبندهٔ او را نخور، زیرا دلش پر از نفرت است.

Кад говори умиљатим гласом, не веруј му, јер му је у срцу седам гадова.

26 اگرچه نفرتش را با حیله پنهان می‌کند، اما سرانجام پلیدی او بر همگان آشکار خواهد شد.

Мржња се покрива лукавством, али се злоћа њена открива на збору.

27 هر که برای دیگران چاه بکند، خود در آن خواهد افتاد. هر که سنگی به طرف دیگران بغلتاند، آن سنگ برمی‌گردد و بر روی خود او می‌افتد.

Ко јаму копа, у њу ће пасти; и ко камен ваља, на њега ће се превалити.

28 زبان دروغگو از مجروح شدگان خود نفرت دارد و دهان چاپلوس خرابی بار می‌آورد.

Језик лажан мрзи на оне које сатире, и уста која ласкају граде погибао.