< امثال 26 >
همانطور که باریدن برف در تابستان یا باران در فصل درو خلاف قانون طبیعت است، همچنان است احترام گذاشتن به اشخاص نادان. | 1 |
Кум ну се потривеск зэпада вара ши плоая ын тимпул сечеришулуй, аша ну се потривеште слава пентру ун небун.
نفرین، بر کسی که مستحق آن نیست اثری ندارد و مانند گنجشک یا پرستویی است که این سو و آن سو پرواز میکند و در جایی نمینشیند. | 2 |
Кум саре врабия ынкоаче ши ынколо ши кум збоарэ рындуника, аша ну нимереште блестемул неынтемеят.
شلّاق برای اسب است و افسار برای الاغ، و چوب تنبیه برای آدم نادان. | 3 |
Бичул есте пентру кал, фрыул, пентру мэгар ши нуяуа, пентру спинаря небунилор.
نادان را مطابق حماقتش جواب نده، مبادا تو هم مثل او شوی. | 4 |
Ну рэспунде небунулуй дупэ небуния луй, ка сэ ну семень ши ту ку ел.
نادان را مطابق حماقتش جواب بده، مبادا خودش را عاقل بداند. | 5 |
Рэспунде ынсэ небунулуй дупэ небуния луй, ка сэ ну се крядэ ынцелепт.
کسی که توسط آدم نادان پیغام میفرستد مثل شخصی است که پای خود را قطع میکند و یا زهر مینوشد. | 6 |
Чел че тримите о солие принтр-ун небун ышь тае сингур пичоареле ши бя недрептатя.
مثلی که از دهان شخص نادان بیرون میآید، مانند پای لنگ، سست است. | 7 |
Кум сунт пичоареле ологулуй, аша есте ши о ворбэ ынцеляптэ ын гура унор небунь.
احترام گذاشتن به شخص نادان، مانند بستن سنگ به فلاخن، کار احمقانهای است. | 8 |
Кум ай пуне о пятрэ ын праштие, аша есте кынд дай мэрире унуй небун.
مثلی که از دهان شخص نادان بیرون میآید همچون خاری که به دست آدم مست فرو میرود و او حس نمیکند، بیاثر است. | 9 |
Ка ун спин каре вине ын мына унуй ом бят, аша есте о ворбэ ынцеляптэ ын гура небунилор.
کسی که نادان یا هر رهگذری را استخدام میکند، مانند تیراندازی است که بیهدف تیر رها کرده، هر رهگذری را مجروح میسازد. | 10 |
Ка ун аркаш каре рэнеште пе тоатэ лумя, аша есте чел че токмеште пе небунь ши пе ынтыий вениць.
همانطور که سگ به قی خود باز میگردد، آدم احمق نیز حماقت خود را تکرار میکند. | 11 |
Кум се ынтоарче кынеле ла че а вэрсат, аша се ынтоарче небунул ла небуния луй.
کسی که در نظر خود عاقل است از یک نادان هم نادانتر است. | 12 |
Дакэ везь ун ом каре се креде ынцелепт, поць сэ ай май мултэ нэдежде пентру ун небун декыт пентру ел.
آدم تنبل پایش را از خانه بیرون نمیگذارد و میگوید: «شیرهای درنده در کوچهها هستند!» | 13 |
Ленешул зиче: „Афарэ есте ун леу, пе улице есте ун леу!”
او مانند دری که بر پاشنهاش میچرخد، در رختخوابش میغلتد و از آن جدا نمیشود. | 14 |
Кум се ынвыртеште уша пе цыцыниле ей, аша се ынвыртеште ленешул ын патул луй.
دستش را به طرف بشقاب دراز میکند ولی از فرط تنبلی لقمه را به دهانش نمیگذارد. | 15 |
Ленешул ышь вырэ мына ын блид ши-й вине греу с-о дукэ ярэшь ла гурэ.
با این حال او خود را داناتر از هفت مرد عاقل میداند. | 16 |
Ленешул се креде май ынцелепт декыт шапте оамень каре рэспунд ку жудекатэ.
کسی که در نزاعی دخالت میکند که به او مربوط نیست مانند شخصی است که گوشهای سگی را میکشد. | 17 |
Ун трекэтор каре се аместекэ ынтр-о чартэ каре ну-л привеште есте ка унул каре апукэ ун кыне де урекь.
شخصی که همسایهٔ خود را فریب بدهد و بعد بگوید که شوخی کرده است، مثل دیوانهای است که به هر طرف آتش و تیرهای مرگبار پرت میکند. | 18 |
Ка небунул каре арункэ сэӂець апринсе ши учигэтоаре,
аша есте омул каре ыншалэ пе апроапеле сэу ши апой зиче: „Ам врут доар сэ глумеск!”
هیزم که نباشد آتش خاموش میشود، سخنچین که نباشد نزاع فرو مینشیند. | 20 |
Кынд ну май сунт лемне, фокул се стинӂе; ши кынд ну май есте ничун клеветитор, чарта се потолеште.
همانطور که زغال و هیزم آتش را مشتعل میکند، مرد ستیزهجو هم جنگ و نزاع بر پا مینماید. | 21 |
Дупэ кум кэрбунеле фаче жэратик ши лемнул, фок, тот аша ши омул гылчевитор апринде чарта.
سخنان سخنچین مانند لقمههای لذیذی است که با لذت بلعیده میشود. | 22 |
Кувинтеле клеветиторулуй сунт ка ниште прэжитурь, алунекэ пынэ ын фундул мэрунтаелор.
سخنان زیبا و فریبنده، شرارت دل را پنهان میسازد، درست مانند لعابی که ظرف گلی را میپوشاند. | 23 |
Ка згура де арӂинт пусэ пе ун чоб де пэмынт, аша сунт бузеле апринсе ши о инимэ ря.
شخص کینهتوز با حرفهایش کینهٔ دلش را مخفی میکند؛ | 24 |
Чел че урэште се префаче ку бузеле луй ши ынэунтрул луй прегэтеште ыншелэчуня.
اما تو گول حرفهای فریبندهٔ او را نخور، زیرا دلش پر از نفرت است. | 25 |
Кынд ыць ворбеште ку глас дулче, ну-л креде, кэч шапте урычунь сунт ын инима луй.
اگرچه نفرتش را با حیله پنهان میکند، اما سرانجام پلیدی او بر همگان آشکار خواهد شد. | 26 |
Кяр дакэ-шь аскунде ура ын префэкэторие, тотушь рэутатя луй се ва дескопери ын адунаре.
هر که برای دیگران چاه بکند، خود در آن خواهد افتاد. هر که سنگی به طرف دیگران بغلتاند، آن سنگ برمیگردد و بر روی خود او میافتد. | 27 |
Чине сапэ гроапа алтуя каде ел ын еа ши пятра се ынтоарче песте чел че о прэвэлеште.
زبان دروغگو از مجروح شدگان خود نفرت دارد و دهان چاپلوس خرابی بار میآورد. | 28 |
Лимба минчиноасэ урэште пе чей пе каре-й добоарэ еа ши гура лингушитоаре прегэтеште пеиря.