امثال 24
| به اشخاص شریر حسادت نورز و آرزو نکن که با آنها دوست شوی، | 1 |
Ko kirañe’o o lo-tserekeo, ko mañiry ho mpiam’ iareo.
| زیرا تمام فکر و ذکر آنها این است که به مردم ظلم کنند. | 2 |
Fa mikitroke hapiaroteñe ty ron-doha’iareo, vaho mivolan-tsiroe-tafatoe o soñi’eo.
| خانه با حکمت بنا می‌شود و با فهم استوار می‌گردد، | 3 |
Hihitse ty mahafonitse anjomba, vaho hilàla ty añorizañe aze;
| اتاقهایش با دانایی از اسباب نفیس و گرانبها پر می‌شود. | 4 |
Fahafohinañe ty mahapea o efe’eo amy ze hene vara soa naho mahafale.
| آدم دانا و فهمیده از قدرت زیاد برخوردار است و دائم به قدرت خویش می‌افزاید. | 5 |
Maozatse t’indaty mahihitse, manovon-kafatrarañe ty mahilala;
| پیروزی در جنگ بستگی به تدابیر خوب و مشورت زیاد دارد. | 6 |
amy te fiaoloañe mahihitse ty ifanehafa’o amo ali’oo, vaho minday fandrebahañe ty hamarom-piaolo.
| نادان نمی‌تواند به حکمت دست یابد؛ وقتی موضوع مهمی مورد بحث قرار می‌گیرد، او حرفی برای گفتن ندارد. | 7 |
Loho ambone’ i seretsey ty hihitse; ie tsy manoka-palie an-dalam-bey eo.
| کسی که دائم نقشه‌های پلید در سر بپروراند، عاقبت رسوا خواهد شد. | 8 |
Hatao mpikitro-draha ty mikilily hanao raty.
| نقشه‌های آدم جاهل گناه‌آلود است و کسی که دیگران را مسخره می‌کند مورد نفرت همهٔ مردم می‌باشد. | 9 |
Hakeo ty mikitro-kagegeañe, vaho tiva am’ondatio ty mpañinje.
| اگر نتوانی سختیهای زندگی را تحمل کنی، آدم ضعیفی هستی. | 10 |
Vata’e tsy an-kaozaran-drehe t’ie mitoirañe añ’andron-kaemberañe.
| از نجات دادن کسی که به ناحق به مرگ محکوم شده است کوتاهی نکن. | 11 |
Hahao o kozozotem- bam-pandentañe mb’eoo, ie midaliendalieñe mb’am-panjamanañe mb’eo, Ehe, kalaño!
| نگو که از جریان بی‌خبر بوده‌ای، زیرا خدایی که جان تو در دست اوست و از دل تو آگاه است، می‌داند که تو از همه چیز باخبر بوده‌ای. او هر کسی را مطابق اعمالش جزا خواهد داد. | 12 |
Aa naho manao ty hoe irehe, Inao! tsy napota’ay ‘nio!— Tsy mahatsikarake izay hao i Mpandanja arofoy? tsy arofoana’ i Mpañambem-piai’oy hao? Tsy havaha’e am’ondatio hao o sata’eo?
| پسرم، همان‌طور که خوردن عسل کام تو را شیرین می‌کند، همچنان کسب حکمت برای جان تو شیرین خواهد بود. کسی که حکمت بیاموزد آیندهٔ خوبی در انتظارش خواهد بود و امیدهایش بر باد نخواهد رفت. | 13 |
O anako, mihinana tantele, amy te soa, eka, mamy an-dañilañy ao ty tantele boak’ am-papi’ey.
| 14 |
Maharendreha te izay ty hihitse ami’ty fiai’o; ie trea’o le ho tendrek’ ama’o ty ho avi’o, vaho tsy haitoañe ty fisalalà’o.
| ای شریر، در کمین خانۀ شخص عادل نباش و منزلی را که او در آن زندگی می‌کند، تاراج نکن، | 15 |
Ko vandroñe’o, ty tsereheñe tia, ty anjomba’ i vañoñey; ko joie’o ty akiba imoneña’e;
| زیرا عادل حتی اگر هفت بار هم بیفتد، باز برخواهد خاست، اما شریران گرفتار بلا شده، سرنگون خواهند شد. | 16 |
fa mikorovoke im-pito ty vantañe, le mbe mitroatse avao; fe mivembeñe añ’andron-kankàñe o lo-tserekeo.
| وقتی دشمنت دچار مصیبتی می‌شود شادی نکن و هنگامی که می‌افتد دلشاد نشو، | 17 |
Ko irebeha’o ty fihotraha’ o rafelahi’oo, vaho ko ado’o hifalea’ ty tro’o i fitsikapia’ey.
| زیرا ممکن است خداوند این کار تو را نپسندد و از مجازات او دست بردارد! | 18 |
fa ho vazoho’ Iehovà naho ho alihe’e vaho havì’e tsy ho ama’e i haviñera’ey.
| به سبب بدکاران خودت را ناراحت نکن و به آنها حسادت نورز، | 19 |
Ko angovita’o o tsivokatseo, le ko itsikiriha’o o lo-tserekeo;
| زیرا شخص بدکار آینده‌ای ندارد و چراغش خاموش خواهد شد. | 20 |
fa tsy aman-ko tamae’e ty tsereheñe; le hakipe ty failo’ i borololoy.
| پسرم، از خداوند و پادشاه بترس و با کسانی که بر ضد ایشان شورش می‌کنند همدست نشو، | 21 |
O anake, mañeveña am’ Iehovà naho amy mpanjakay, le ko mitraok’ amo mpiolao,
| کیست که بداند خداوند یا پادشاه چه بلایی بر سر چنین کسان خواهد آورد؟ | 22 |
fa hivovoa’ ty feh’ ohatse, vaho ia ty hahafohiñe ty fifetsaham-piantoañe hanoe’ i roroey?
| قاضی نباید در داوری از کسی طرفداری کند. | 23 |
Manoly o tsara retoañe ka o mahihitseo: Tsy mete an-jaka ao ty firihiañe.
| هر که به مجرم بگوید: «تو بی‌گناهی»، مورد لعنت و نفرت همهٔ مردم واقع خواهد شد، | 24 |
Ze manao ty hoe amo aman-kakeoo: ‘Vantan-drehe,’ ro honjira’ i màroy; vaho ho heje’ o fifeheañeo;
| ولی آنکه گناهکار را محکوم کند سعادت و برکت نصیبش خواهد گردید. | 25 |
fe ho ehake o mahafañendakeo vaho ho soa tata.
| جواب صادقانه مانند بوسهٔ دوست دلچسب است. | 26 |
Orofeñe o fivimby mahatoiñe an-kahiti’eo.
| اول کسب و کاری داشته باش بعد خانه و خانواده تشکیل بده. | 27 |
Henefo heike ty fitromaha’o alafe’e ao naho halahalao o tete’oo, vaho ranjio amy zao ty akiba’o.
| علیه همسایهٔ خود شهادت دروغ نده و سخنان نادرست درباره‌اش بر زبان نیاور. | 28 |
Ko sesehe’o, tsy amam-poto’e t’indaty; vaho ko mamañahy am-pivimby.
| نگو: «هر چه بر سرم آورده تلافی خواهم کرد.» | 29 |
Ko manao ty hoe: Hanoako hambañe amy nanoa’e ahikoy; sindre havahako ty amy sata’ey.
| از کنار مزرعهٔ شخص تنبل و کم‌عقل گذشتم؛ | 30 |
Niozàko ty tete’ i tembo, niariako ty tanem-balobo’ i seretse;
| همه جا خار روییده بود، علفهای هرز زمین را پوشانده و دیوار مزرعه فرو ریخته بود. | 31 |
hehe t’ie nioboñobom-patike; nilafihan-kisatse i taney, vaho narobake ty kijolim-bato’e.
| با دیدن این منظره به فکر فرو رفتم و این درس را آموختم: | 32 |
Ie nitreako le naereñereko, nenteako vaho nitendrek’ anatse.
| کمی خواب بیشتر، کمی چُرت بیشتر، کمی دست رو دست گذاشتن و استراحت بیشتر، | 33 |
Firotse kede, mandre betebeteke, mañohom-pitañe hiroro,
| و فقر و تنگدستی همچون راهزنی مسلح به سراغ تو خواهد آمد. | 34 |
le hikovovoke mb’ama’o ty hararahañe, vaho hoe lahin-defoñe ty hapoia’o.
