امثال 24

1 به اشخاص شریر حسادت نورز و آرزو نکن که با آنها دوست شوی،

Ne zavidi opakim ljudima niti želi da budeš s njima.

2 زیرا تمام فکر و ذکر آنها این است که به مردم ظلم کنند.

Jer im srce smišlja nasilje i usne govore o nedjelu.

3 خانه با حکمت بنا می‌شود و با فهم استوار می‌گردد،

Mudrošću se zida kuća i razborom utvrđuje,

4 اتاقهایش با دانایی از اسباب نفیس و گرانبها پر می‌شود.

i po znanju se pune klijeti svakim blagom dragocjenim i ljupkim.

5 آدم دانا و فهمیده از قدرت زیاد برخوردار است و دائم به قدرت خویش می‌افزاید.

Bolji je mudar od jakoga i čovjek razuman od silne ljudine.

6 پیروزی در جنگ بستگی به تدابیر خوب و مشورت زیاد دارد.

Jer s promišljanjem se ide u boj i pobjeda je u mnoštvu savjetnika.

7 نادان نمی‌تواند به حکمت دست یابد؛ وقتی موضوع مهمی مورد بحث قرار می‌گیرد، او حرفی برای گفتن ندارد.

Previsoka je bezumnomu mudrost: zato na sudu ne otvara usta svojih!

8 کسی که دائم نقشه‌های پلید در سر بپروراند، عاقبت رسوا خواهد شد.

Tko smišlja zlo zove se učitelj podmukli.

9 نقشه‌های آدم جاهل گناه‌آلود است و کسی که دیگران را مسخره می‌کند مورد نفرت همهٔ مردم می‌باشد.

Ludost samo grijeh snuje, i podrugljivac je mrzak ljudima.

10 اگر نتوانی سختیهای زندگی را تحمل کنی، آدم ضعیفی هستی.

Kloneš li u dan bijede, bijedna je tvoja snaga.

11 از نجات دادن کسی که به ناحق به مرگ محکوم شده است کوتاهی نکن.

Izbavi one koje vode u smrt; i spasavaj one koji posrćući idu na stratište.

12 نگو که از جریان بی‌خبر بوده‌ای، زیرا خدایی که جان تو در دست اوست و از دل تو آگاه است، می‌داند که تو از همه چیز باخبر بوده‌ای. او هر کسی را مطابق اعمالش جزا خواهد داد.

Ako kažeš: “Nismo za to znali”, ne razumije li onaj koji ispituje srca? I ne znade li onaj koji ti čuva dušu? I ne plaća li on svakomu po njegovim djelima?

13 پسرم، همان‌طور که خوردن عسل کام تو را شیرین می‌کند، همچنان کسب حکمت برای جان تو شیرین خواهد بود. کسی که حکمت بیاموزد آیندهٔ خوبی در انتظارش خواهد بود و امیدهایش بر باد نخواهد رفت.

Jedi med, sine moj, jer je dobar, i saće je slatko nepcu tvome.

14

Takva je, znaj, i mudrost tvojoj duši: ako je nađeš, našao si budućnost i nada tvoja neće propasti.

15 ای شریر، در کمین خانۀ شخص عادل نباش و منزلی را که او در آن زندگی می‌کند، تاراج نکن،

Ne postavljaj, opaki, zasjede stanu pravednikovu, ne čini nasilja boravištu njegovu;

16 زیرا عادل حتی اگر هفت بار هم بیفتد، باز برخواهد خاست، اما شریران گرفتار بلا شده، سرنگون خواهند شد.

jer padne li pravednik i sedam puta, on ustaje, a opaki propadaju u nesreći.

17 وقتی دشمنت دچار مصیبتی می‌شود شادی نکن و هنگامی که می‌افتد دلشاد نشو،

Ne veseli se kad padne neprijatelj tvoj i ne kliči srcem kada on posrće,

18 زیرا ممکن است خداوند این کار تو را نپسندد و از مجازات او دست بردارد!

da ne bi vidio Jahve i za zlo uzeo i obratio srdžbu svoju od njega.

19 به سبب بدکاران خودت را ناراحت نکن و به آنها حسادت نورز،

Nemoj se srditi zbog zločinaca, nemoj zavidjeti opakima,

20 زیرا شخص بدکار آینده‌ای ندارد و چراغش خاموش خواهد شد.

jer zao čovjek nema budućnosti, svjetiljka opakih gasi se.

21 پسرم، از خداوند و پادشاه بترس و با کسانی که بر ضد ایشان شورش می‌کنند همدست نشو،

Boj se Jahve, sine moj, i kralja: i ne buni se ni protiv jednoga ni protiv drugoga.

22 کیست که بداند خداوند یا پادشاه چه بلایی بر سر چنین کسان خواهد آورد؟

Jer iznenada provaljuje nesreća njihova i tko zna kad će doći propast njihova.

23 قاضی نباید در داوری از کسی طرفداری کند.

I ovo je od mudraca: Ne valja biti pristran na sudu.

24 هر که به مجرم بگوید: «تو بی‌گناهی»، مورد لعنت و نفرت همهٔ مردم واقع خواهد شد،

Tko opakomu veli: “Pravedan si”, proklinju ga narodi i kunu puci;

25 ولی آنکه گناهکار را محکوم کند سعادت و برکت نصیبش خواهد گردید.

a oni koji ga ukore nalaze zadovoljstvo, i na njih dolazi blagoslov sreće.

26 جواب صادقانه مانند بوسهٔ دوست دلچسب است.

U usta ljubi tko odgovara pošteno.

27 اول کسب و کاری داشته باش بعد خانه و خانواده تشکیل بده.

Svrši svoj posao vani i uredi svoje polje, potom i kuću svoju zidaj.

28 علیه همسایهٔ خود شهادت دروغ نده و سخنان نادرست درباره‌اش بر زبان نیاور.

Ne svjedoči lažno na bližnjega svoga: zar ćeš varati usnama svojim?

29 نگو: «هر چه بر سرم آورده تلافی خواهم کرد.»

Ne reci: “Kako je on meni učinio, tako ću i ja njemu; platit ću tom čovjeku po djelu njegovu!”

30 از کنار مزرعهٔ شخص تنبل و کم‌عقل گذشتم؛

Prolazio sam mimo polje nekog lijenčine i mimo vinograd nekog luđaka,

31 همه جا خار روییده بود، علفهای هرز زمین را پوشانده و دیوار مزرعه فرو ریخته بود.

i gle, sve bijaše zaraslo u koprive, i sve pokrio čkalj, i kamena ograda porušena.

32 با دیدن این منظره به فکر فرو رفتم و این درس را آموختم:

Vidjeh to i pohranih u srcu, promotrih i uzeh pouku:

33 کمی خواب بیشتر، کمی چُرت بیشتر، کمی دست رو دست گذاشتن و استراحت بیشتر،

“Još malo odspavaj, još malo odrijemaj, još malo podvij ruke za počinak,

34 و فقر و تنگدستی همچون راهزنی مسلح به سراغ تو خواهد آمد.

i doći će tvoje siromaštvo kao skitač i oskudica kao oružanik!”