امثال 23

1 وقتی با حاکم سر سفره می‌نشینی، به خاطر بسپار با چه کسی روبرو هستی.

Ukkung ingqawi buh ai haih hamna nang ngawih awh, namik huh awhkaw ak awm ce ak leekna toek.

2 اگر آدم پرخوری هستی، کارد بر گلویت بگذار

Awk ai awh ak kamvana na awm awhtaw na hawngawh cimca toen.

3 و شیفتهٔ غذاهای لذیذ او نشو، زیرا ممکن است فریبی در کار باشد.

Thailatnaak buh ni ti sim nawh a tuinaak doeng koeh nai.

4 عاقل باش و برای به چنگ آوردن ثروت، خودت را خسته نکن،

Boei na ngaih yyt awh lynaak koeh toen, yh thai hamna na cyih ta.

5 زیرا ثروت ناپایدار است و مانند عقاب می‌پرد و ناپدید می‌شود.

Ak qeeng thai khawhawh koeh ly, ang hlaa tawi nawh ding valh kaw, Huu khanna ang ding amyihna.

6 از سفرهٔ آدم خسیس غذا نخور و برای غذاهای لذیذ او حریص نباش،

Thlak yyt a buh koeh ai nawh, a buh tui ant tui koeh nai.

7 چون او حساب هر چه را که بخوری در فکرش نگه می‌دارد. او تعارف می‌کند و می‌گوید: «بخور و بنوش»، اما این را از ته دل نمی‌گوید.

Ak poek amyih koep nani a awmna, “Ai hlah, aw hlah,” ti kawm saw; cehlai ak kawlung ing am ti tang kaw.

8 لقمه‌ای را که خورده‌ای استفراغ خواهی کرد و تشکرات تو بر باد خواهد رفت.

Na buh ai ce laawk kawm tik saw, nak awihleek ce plak kawp ti.

9 آدم نادان را نصیحت نکن، چون او سخنان حکیمانه تو را خوار خواهد شمرد.

Thlakqaw ang zaakna awi koeh kqawn, nak awicyihkhqi ce husit kaw.

10 حدود ملک خود را که از قدیم تعیین شده، تغییر نده و زمین یتیمان را غصب نکن،

Syn awhkawng qii lung ami khoeng koeh thoeih nawh, cadah a khawhyn koeh cuh pyi.

11 زیرا حامی ایشان قدرتمند است و به داد آنها خواهد رسید.

Amingmih ak dyihpyikung taw ak thamah ni, anih ing na venawh awi kqawn law kaw.

12 وقتی دیگران تو را تأدیب می‌کنند، با تمام دل آن را بپذیر و به سخنان آموزنده‌شان گوش فرا ده.

Cawngpyinaak benna nak kawlung pe nawh, nang haa ing zaaknaak benna hawi.

13 از تأدیب کردن فرزند خویش کوتاهی نکن. چوب تنبیه او را نخواهد کشت.

Nasen toel koeh hqeh, cumcik ing vyk tik seiawm am thi kaw.

14 او را با چوب تنبیه کن که جانش را از هلاکت نجات خواهی داد. (Sheol h7585)

Cumcik ing na vyk awhtaw a hqingnaak cei khui awhkawng plawk kawp ti. (Sheol h7585)

15 پسرم، اگر حکمت در دل تو باشد، دل من شاد خواهد شد

Ka capa, nak kaw a cyih awhtaw kak kaw zeel soeih soeih kaw.

16 و هنگامی که دهانت به راستی سخن بگوید، وجود من به وجد خواهد آمد.

Oeih, nam kha awhkawng awihthym ak cawnawh kak kaw awmhly soeih kaw.

17 به گناهکاران حسادت نورز، بلکه اشتیاق تو اطاعت از خداوند باشد؛

Nak kawlung ing thlakche koeh oet seitaw, Khawsa kqihchahnaak doeng mah nak kawlung ing poek lah.

18 زیرا در این صورت آیندهٔ خوبی خواهی داشت و امید تو بر باد نخواهد رفت.

Kutdo awm law ngai kawm saw, nang ngaihuunaak ing am qeeng ti kaw.

19 ای پسرم، عاقل باش و به سخنانم گوش فرا ده. در راه راست گام بردار

Ka capa, ngai nawh, cyi lah, lam ak thym awh nak kawlung sawi lah.

20 و با آدمهای میگسار و شکم‌پرست معاشرت نکن،

Zuuk awkhqi ven ingkaw buh meh ak sawkkhqi venawh koeh boei;

21 زیرا کسانی که کارشان فقط خوردن و خوابیدن است، فقیر و محتاج خواهند شد.

Zuuk quikhqi ingkaw buh meh ak sawkkhqi taw khawdeng kawm uh.

22 نصیحت پدرت را که تو را به وجود آورده گوش بگیر و مادر پیرت را خوار مشمار.

Na pa, anik canaak ak awi ce pawm nawh, na nu ce a nucawng lawawh koeh thekha na.

23 در پی حقیقت باش و حکمت و ادب و فهم را کسب کن و به هیچ قیمت آنها را از دست نده.

Awihthym ce thlai nawh koeh zawi voel; cyihnaak, cawngpyinaak, zaaksimnaakkhqi awm.

24 فرزندی درستکار و دانا باش تا مایهٔ شادی و خشنودی پدر و مادرت شوی.

Thlakdyng a pa taw awmhlynaak ak sang soeih ta kawm saw, capak cyi ak canaak ing ak khanawh zeelnaak ta kaw.

25

Na nu ingkaw na pa kawzeel sak lah, nang anik canaak kung awmhlynaak ing awm seh nyng.

26 ای پسرم، به من گوش بده و از زندگی من سرمشق بگیر.

Ka capa, nak kawlung ni pe lah, ka khawsak na mik ing hat lah seh.

27 بدان که زن بدکاره دام خطرناکی است.

A pum ak zawi nu taw lawkkhqawng dung amyihna, samphaih nu taw ak ceek lawkkhqawng amyihna awm hy.

28 او مانند راهزن در کمین قربانیان خود می‌نشیند و باعث می‌شود مردان زیادی خیانتکار شوند.

Qukai amyihna thlang qym nawh, pakhqi ce amak ypawm thlangna coeng sak khqi hy.

29 مصیبت و بدبختی گریبانگیر چه کسی می‌شود؟ آن کیست که دائم نزاع به پا می‌کند و می‌نالد، بی‌جهت زخمی می‌شود و چشمانش تار می‌گردد؟

Unu khaw ak map? Unu kaw ak see? Unu hqo ak hu? Unu ak patang? Unu ak leem? Unu amik ak ling?

30 کسی که دائم شراب می‌خورد و به دنبال میگساری می‌رود.

Zuukung thawh ta dam nawh, zuu ing ak thoek qu ak aw thlangkhqi ni.

31 پس فریفتهٔ شراب قرمز نشو که در پیاله به تو چشمک می‌زند و سپس به نرمی از گلویت پایین می‌رود؛

Ak ling zuu, boengloeng khanawh phyl nawh, plaiplek ing awiqawng khui ak kun koeh toek.

32 زیرا در پایان، مثل مار سمی تو را نیش خواهد زد و چون افعی تو را خواهد گزید.

A dytnaak benawh khqui amyihna thlang cuk nawh khqui sy ak ngaan ing myih hy.

33 چشمانت چیزهای عجیب و غریب خواهند دید و گرفتار وهم و خیال خواهی شد.

Na mik ak changchangna dai nawh, nak kaw khawhang sak kaw.

34 مانند کسی خواهی بود که بر سر دکل کشتی که دستخوش امواج دریاست خوابیده باشد.

Tuicunli sawawh ak ip amyihna awm kawm tik saw, laawng hizannaak tung lingawh ak ip amyihna awm kawp ti.

35 خواهی گفت: «مرا زدند ولی دردی احساس نمی‌کنم. کی به هوش می‌آیم تا پیاله‌ای دیگر بنوشم؟»

Ni vyk u seiawm am tlo nawh, ni phawp useiawm am za nyng! Kang hqyng law tlaih awhtaw ka aawk hamkawi ak chang hu tlaih bit kawng,” ti kawp ti.