< امثال 22 >
نیکنامی برتر از ثروت هنگفت است و محبوبیت گرانبهاتر از طلا و نقره. | 1 |
Nimi on kalliimpi suurta rikkautta, suosio hopeata ja kultaa parempi.
دارا و ندار یک وجه مشترک دارند: هر دوی آنها را خداوند آفریده است. | 2 |
Rikas ja köyhä kohtaavat toisensa; Herra on luonut kumpaisenkin.
شخص زیرک خطر را پیشبینی میکند و از آن اجتناب مینماید ولی آدم جاهل به سوی آن میرود و خود را گرفتار میسازد. | 3 |
Mielevä näkee vaaran ja kätkeytyy, mutta yksinkertaiset käyvät kohti ja saavat vahingon.
ثمرهٔ تواضع و خداترسی، ثروت و احترام و عمر طولانی است. | 4 |
Nöyryyden ja Herran pelon palkka on rikkaus, kunnia ja elämä.
راه اشخاص فاسد از خارها و دامها پوشیده است، پس اگر جان خود را دوست داری از رفتن به راه آنها خودداری کن. | 5 |
Orjantappuroita ja pauloja on väärän tiellä; henkensä varjelee, joka niistä kaukana pysyy.
بچه را در راهی که باید برود تربیت کن و او تا آخر عمر از آن منحرف نخواهد شد. | 6 |
Totuta poikanen tiensä suuntaan, niin hän ei vanhanakaan siitä poikkea.
فقیر اسیر ثروتمند است و قرض گیرنده غلام قرض دهنده. | 7 |
Rikas hallitsee köyhiä, ja velallinen joutuu velkojan orjaksi.
هر که ظلم بکارد مصیبت درو خواهد کرد و قدرتش در هم خواهد شکست. | 8 |
Joka vääryyttä kylvää, se turmiota niittää, ja hänen vihansa vitsa häviää.
شخص سخاوتمندی که غذای خود را با فقرا تقسیم میکند، برکت خواهد یافت. | 9 |
Hyvänsuopa saa siunauksen, sillä hän antaa leivästään vaivaiselle.
مسخره کننده را بیرون بینداز تا نزاع و مجادله و فحاشی خاتمه یابد. | 10 |
Aja pois pilkkaaja, niin poistuu tora ja loppuu riita ja häväistys.
اگر کسی پاکی قلب را دوست بدارد و سخنانش دلنشین باشد، حتی پادشاه نیز دوست او خواهد شد. | 11 |
Joka sydämen puhtautta rakastaa, jolla on suloiset huulet, sen ystävä on kuningas.
خداوند آدمهای درستکار را محفوظ نگه میدارد، اما نقشههای بدکاران را باطل میکند. | 12 |
Herran silmät suojelevat taitoa, mutta uskottoman sanat hän kääntää väärään.
آدم تنبل در خانه میماند و میگوید: «اگر بیرون بروم شیر مرا میخورد.» | 13 |
Laiska sanoo: "Ulkona on leijona; tappavat vielä minut keskellä toria".
سخنان زن بدکار مانند یک دام خطرناک است و هر که مورد غضب خداوند باشد در آن میافتد. | 14 |
Irstaitten vaimojen suu on syvä kuoppa; Herran vihan alainen kaatuu siihen.
حماقت در وجود کودک نهفته است، ولی چوب تأدیب آن را از او بیرون میکند. | 15 |
Hulluus on kiertynyt kiinni poikasen sydämeen, mutta kurituksen vitsa sen hänestä kauas karkoittaa.
کسی که به خاطر نفع خودش به فقرا ظلم کند و به ثروتمندان هدیه دهد، عاقبت گرفتار فقر خواهد شد. | 16 |
Vaivaiselle on voitoksi, jos häntä sorretaan, rikkaalle tappioksi, jos hänelle annetaan.
به این سخنان مردان حکیم که به تو یاد میدهم گوش فرا ده و با تمام وجود از آنها پیروی کن؛ | 17 |
Kallista korvasi ja kuuntele viisaitten sanoja ja tarkkaa minun taitoani.
زیرا حفظ کردن آنها در دل و قرار دادن آنها بر زبان، کار پسندیدهای است. | 18 |
Sillä suloista on, jos kätket ne sisimpääsi; olkoot ne kaikki huulillasi valmiina.
این سخنان را امروز به تو تعلیم میدهم تا اعتماد تو بر خداوند باشد. | 19 |
Että Herra olisi sinun turvanasi, siksi olen minä nyt neuvonut juuri sinua.
این کلمات گزیده را که مملو از حکمت و اندرز است، برای تو نوشتهام | 20 |
Olenhan ennenkin sinulle kirjoittanut, antanut neuvoja ja tietoa,
تا حقیقت را آنچنان که هست به تو یاد دهم و تو نیز آن را به کسانی که از تو سؤال میکنند، بیاموزی. | 21 |
opettaakseni sinulle totuutta, vakaita sanoja, että voisit vakain sanoin vastata lähettäjällesi.
اموال شخص فقیر را که حامی ندارند، غارت نکن و حق بیچارگان را در دادگاه پایمال ننما؛ | 22 |
Älä raasta vaivaista, siksi että hän on vaivainen, äläkä polje kurjaa portissa,
زیرا خداوند به داد ایشان خواهد رسید و کسانی را که به ایشان ظلم کردهاند به سزای اعمالشان خواهد رسانید. | 23 |
sillä Herra ajaa hänen asiansa ja riistää hänen riistäjiltään hengen.
با اشخاص تندخو که زود خشمگین میشوند معاشرت نکن، | 24 |
Älä rupea pikavihaisen ystäväksi äläkä seurustele kiukkuisen kanssa,
مبادا مثل آنها شوی و زندگی خود را تباه کنی. | 25 |
että et tottuisi hänen teihinsä ja saattaisi sieluasi ansaan.
ضامن دیگری نشو و تعهد نکن که او قرض خود را پس خواهد داد، | 26 |
Älä ole niitä, jotka kättä lyövät, jotka menevät takuuseen veloista.
زیرا اگر مجبور به پرداخت قرض او شوی و نتوانی آن را بپردازی، رختخوابت را از زیرت بیرون میکشند. | 27 |
Jollei sinulla ole, millä maksaa, mitäs muuta, kuin viedään vuode altasi!
حدود ملک خود را که اجدادت از قدیم آن را تعیین کردهاند، به نفع خود تغییر نده. | 28 |
Älä siirrä ikivanhaa rajaa, jonka esi-isäsi ovat asettaneet.
اگر کسی در کار خود ماهر باشد، بدان که جزو افراد گمنام نخواهد ماند، بلکه به دربار پادشاهان راه خواهد یافت. | 29 |
Jos näet miehen, kerkeän toimissaan, hänen paikkansa on kuningasten, ei alhaisten, palveluksessa.