امثال 20

1 شراب انسان را به کارهای احمقانه وا می‌دارد و مشروب باعث عربده‌کشی می‌شود؛ چه نادانند کسانی که خود را اسیر مشروب می‌کنند.

Il vino [è] schernitore, e la cervogia [è] tumultuante; E chiunque ne è vago non è savio.

2 غضب پادشاه همچون غرش شیر است. هر که خشم او را برانگیزاند جان خود را به خطر می‌اندازد.

Il terrore del re [è] come il ruggito del leoncello; Chi lo provoca ad indegnazione pecca [contro a] sè stesso.

3 اجتناب از نزاع برای شخص، عزت می‌آورد. فقط اشخاص نادان نزاع به پا می‌کنند.

[Egli è] gloria all'uomo di rimanersi di contesa; Ma chiunque è stolto si fa schernire.

4 آدم تنبل به موقع زمینش را شخم نمی‌زند، پس در هنگام برداشت محصول هر چه می‌گردد چیزی نمی‌یابد.

Il pigro non ara per cagion del freddo; [E poi] nella ricolta va accattando, e [non trova] nulla.

5 پند نیکو در اعماق دل مشورت دهنده مانند آب در ته چاه است و شخص فهمیده آن را بیرون می‌کشد.

Il consiglio nel cuor dell'uomo [è] un'acqua profonda; E l'uomo intendente l'attignerà.

6 بسیارند کسانی که ادعا می‌کنند خوب و باوفا هستند، ولی کیست که بتواند شخص واقعاً باوفایی پیدا کند؟

Il più degli uomini predicano ciascuno la sua benignità; Ma chi troverà un uomo verace?

7 فرزندان شخص امین و درستکار در زندگی سعادتمند خواهند شد.

I figliuoli del giusto, che cammina nella sua integrità, [Saranno] beati dopo di lui.

8 پادشاهی که بر مسند قضاوت می‌نشیند به دقت جوانب امر را می‌سنجد و حق را از باطل تشخیص می‌دهد.

Il re, sedendo sopra il trono del giudicio, Dissipa ogni male con gli occhi suoi.

9 کیست که بتواند بگوید: «دل خود را پاک نگه داشته‌ام و از گناه مبرا هستم.»

Chi può dire: Io ho purgato il mio cuore, Io son netto del mio peccato?

10 خداوند از اشخاصی که در داد و ستد از وزنه‌ها و پیمانه‌های نادرست استفاده می‌کنند متنفر است.

Doppio peso, e doppio staio, [Sono] amendue cosa abbominevole al Signore.

11 حتی کودک را می‌توان از طرز رفتارش شناخت و فهمید که آنچه انجام می‌دهد پاک و درست است یا نه.

Fin da fanciullo [l'uomo] è riconosciuto da' suoi atti, Se egli [sarà] puro, e se le sue opere [saranno] diritte.

12 گوش شنوا و چشم بینا، هر دو بخشش خداوند هستند.

Il Signore ha fatte amendue queste cose: E l'orecchio che ode, e l'occhio che vede.

13 اگر خواب را دوست داشته باشی فقیر می‌شوی؛ پس بیدار بمان تا سیر شوی.

Non amare il sonno, che tu non impoverisca; Tieni gli occhi aperti, [e] sarai saziato di pane.

14 خریدار به جنس نگاه می‌کند و می‌گوید: «بد است!» اما بعد از خرید، از آن تعریف می‌کند.

Chi compera dice: [Egli è] cattivo, [egli è] cattivo; Ma quando se n'è andato, allora si vanta.

15 سخنان حکیمانه گرانبهاتر از طلا و نادرتر از جواهر است.

Vi è dell'oro, e delle perle assai; Ma le labbra di scienza [sono] un vaso prezioso.

16 از کسی که نزد تو ضامن شخص غریبی می‌شود گرو بگیر.

Prendi pure il vestimento di chi ha fatta sicurtà per lo strano; Prendi pegno da lui per gli stranieri.

17 نانی که از راه کلاهبرداری به دست می‌آید لذیذ است، اما سرانجام کام را تلخ می‌کند.

Il pane acquistato con frode è soave all'uomo; Ma poi la sua bocca si trova piena di ghiaia.

18 نقشه‌هایت را بدون مشورت با دیگران عملی نکن و بدون تدبیر به جنگ نرو.

I disegni son renduti stabili con consiglio; Fa' dunque la guerra con prudenti deliberazioni.

19 آدم سخن‌چین رازها را فاش می‌کند، پس با چنین شخصی معاشرت نکن.

Chi va sparlando palesa il segreto: Non rimescolarti adunque con chi è allettante di labbra.

20 چراغ زندگی کسی که پدر و مادر خود را لعنت کند، خاموش خواهد شد.

La lampana di chi maledice suo padre, o sua madre, Sarà spenta nelle più oscure tenebre.

21 مالی که آسان به دست آمده باشد برکتی نخواهد داشت.

L'eredità acquistata di subito da principio Non sarà benedetta alla fine.

22 بدی را با بدی تلافی نکن، بلکه منتظر باش تا خداوند عمل کند.

Non dire: Io renderò il male; Aspetta il Signore, ed egli ti salverà.

23 خداوند از اشخاصی که در داد و ستد از ترازو و سنگهای نادرست استفاده می‌کنند متنفر است.

Doppio peso [è] cosa abbominevole al Signore; E le bilance fallaci non [sono] buone.

24 خداوند راه زندگی ما را تعیین می‌کند، پس انسان چگونه می‌تواند بفهمد زندگی او به کجا ختم می‌شود؟

I passi dell'uomo [sono] dal Signore; E come intenderà l'uomo la sua via?

25 هرگز نسنجیده قولی به خداوند نده، زیرا ممکن است گرفتار شوی.

Dire inconsideratamente: [Questa è] cosa sacra; E riflettere dopo aver fatti i voti, è un laccio all'uomo.

26 پادشاه دانا شریران را تشخیص می‌دهد و آنها را به شدت مجازات می‌کند.

Il re savio dissipa gli empi, E rimena la ruota sopra loro.

27 وجدان انسان به منزلهٔ چراغ خداوند است که تمام انگیزه‌های پنهانی او را آشکار می‌سازد.

L'anima dell'uomo [è] una lampana del Signore, Che investiga tutti i segreti nascondimenti del ventre.

28 هرگاه پادشاهی مهربان و امین باشد، سلطنتش از محبت پایدار می‌ماند.

Benignità e verità guardano il re; Ed egli ferma il suo trono per benignità.

29 شکوه جوانان، قوت ایشان است و عزت پیران، تجربه ایشان.

La forza de' giovani [è] la lor gloria; E l'onor de' vecchi [è] la canutezza.

30 تنبیه برای بدن دردناک است اما دل را از بدی پاک می‌کند.

I lividori delle battiture, e le percosse che penetrano addentro nel ventre [Sono] una lisciatura nel malvagio.