امثال 19

1 بهتر است انسان فقیر باشد و درستکار تا اینکه بدکار باشد و نادان.

Bedre er en fattig som vandrer i ustraffelighet, enn en mann med falske leber, som tillike er en dåre.

2 داشتن دل و جرأت بدون حکمت بی‌فایده است و عجله باعث اشتباه می‌شود.

Også den som ikke bruker omtanke, går det ille, og den som er for snar på foten, treder feil.

3 انسان با حماقتش زندگی خود را تباه می‌کند و بعد تقصیر را به گردن خداوند می‌اندازد.

Menneskets egen dårskap ødelegger hans vei, men i sitt hjerte vredes han på Herren.

4 شخص ثروتمند دوستان بسیار پیدا می‌کند، اما وقتی کسی فقیر می‌شود هیچ دوستی برایش باقی نمی‌ماند.

Rikdom skaper mange venner, den fattige blir skilt fra sin venn.

5 شاهد دروغگو بی‌سزا نمی‌ماند و کسی که دائم دروغ می‌بافد جان به در نخواهد برد.

Et falskt vidne skal ikke bli ustraffet, og den som taler løgn, skal ikke komme unda.

6 مردم دوست دارند پیش بزرگان، خود شیرینی کنند و با کسانی دوست شوند که بذل و بخشش می‌کنند.

Mange smigrer for den gavmilde, og enhver er venn med den som er rundhåndet.

7 وقتی انسان فقیر شود حتی برادرانش او را ترک می‌کنند چه رسد به دوستانش، و تلاش او برای بازیافتن آنها به جایی نمی‌رسد.

Den fattiges frender hater ham alle; enda mere holder hans venner sig borte fra ham. Han jager efter ord som ikke er å finne.

8 هر که در پی حکمت است جانش را دوست دارد و آنکه برای حکمت ارزش قائل شود سعادتمند خواهد شد.

Den som vinner forstand, elsker sitt liv; den som holder fast ved visdom, finner lykke.

9 شاهد دروغگو بی‌سزا نمی‌ماند و هر که دائم دروغ می‌بافد هلاک خواهد شد.

Et falskt vidne skal ikke bli ustraffet, og den som taler løgn, skal omkomme.

10 شایسته نیست که آدم نادان در ناز و نعمت زندگی کند و یا یک برده بر امیران حکومت راند.

Vellevnet høver ikke for en dåre, enda mindre høver det for en træl å herske over fyrster.

11 کسی که خشم خود را فرو می‌نشاند عاقل است و آنکه از تقصیرات دیگران چشم‌پوشی می‌کند سرافراز خواهد شد.

Et menneskes klokskap gjør ham langmodig, og det er hans ære at han overser krenkelser.

12 غضب پادشاه مانند غرش شیر است، اما خشنودی او مثل شبنمی است که بر سبزه می‌نشیند.

En konges vrede er som løvens brøl, men hans yndest som dugg på urter.

13 فرزند نادان بلای جان پدرش است و غرغرهای زن بهانه‌گیر مثل قطرات آبی است که دائم در حال چکیدن می‌باشد.

En uforstandig sønn er bare til ulykke for sin far, og en kvinnes tretter er et stadig takdrypp.

14 خانه و ثروت از اجداد به ارث می‌رسد، اما زن عاقل بخشش خداوند است.

Hus og gods er en arv fra foreldre, men en forstandig kvinne er en gave fra Herren.

15 کسی که تنبل است و زیاد می‌خوابد، گرسنه می‌ماند.

Dovenskap senker i dyp søvn, og den late skal hungre.

16 احکام خدا را نگه دار تا زنده بمانی، زیرا هر که آنها را خوار بشمارد خواهد مرد.

Den som holder budet, holder sig selv i live; den som ikke akter på sin ferd, skal miste sitt liv.

17 وقتی به فقیر کمک می‌کنی مثل این است که به خداوند قرض می‌دهی و خداوند است که قرض تو را پس خواهد داد.

Den som forbarmer sig over den fattige, låner til Herren, og Herren skal gjengjelde ham hans velgjerning.

18 فرزند خود را تا دیر نشده تربیت کن؛ اگر غفلت نمایی زندگی او را تباه خواهی کرد.

Tukt din sønn, for det er ennu håp; men la dig ikke drive til å drepe ham!

19 اگر کسی تندخویی می‌کند بگذار عواقبش را ببیند و مانع او نشو، چون در غیر این صورت او به تندخویی خود ادامه خواهد داد.

Den hvis vrede er stor, bør bøte; for dersom du hjelper ham, får du gjøre det atter og atter.

20 اگر به پند و اندرز گوش دهی تا آخر عمرت از حکمت برخوردار خواهی بود.

Hør på råd og ta imot tukt, så du kan bli vis til slutt!

21 انسان نقشه‌های زیادی در سر می‌پروراند، اما نقشه‌هایی که مطابق با خواست خدا باشد اجرا خواهد شد.

Det er mange tanker i en manns hjerte, men Herrens råd skal få fremgang.

22 آنچه مهم است محبت و وفاداری است. بهتر است شخص فقیر باشد تا اینکه با نادرستی زندگی کند.

Et menneskes miskunnhet er hans glede, og en fattig er lykkeligere enn en stormann som lyver.

23 خداترسی به انسان حیات می‌بخشد و او را کامیاب گردانده از هر بلایی محفوظ می‌دارد.

Herrens frykt fører til liv, og mett får en gå til hvile uten å bli hjemsøkt med ulykke.

24 آدم تنبل دستش را به طرف بشقاب دراز می‌کند، ولی از فرط تنبلی لقمه را به دهان خود نمی‌گذارد.

Den late stikker sin hånd i fatet, men fører den ikke engang tilbake til sin munn.

25 مسخره کننده را تنبیه کن تا مایهٔ عبرت جاهلان شود. اشتباهات شخص فهمیده را به او گوشزد نما تا فهمیده‌تر شود.

Slå spotteren, så vil den uforstandige bli klok; vis den forstandige til rette, så vil han komme til innsikt og kunnskap.

26 پسری که با پدرش بدرفتاری می‌کند و مادرش را از خانه بیرون می‌راند، مایه ننگ و رسوایی است.

Den som bruker vold mot sin far og jager sin mor bort, er en dårlig, en skamløs sønn.

27 پسرم، از گوش دادن به تعلیمی که تو را از حکمت دور می‌کند خودداری نما.

Hold op, min sønn, med å høre på formaning, når du allikevel bare forviller dig bort fra kunnskaps ord!

28 شاهد پست و فرومایه عدالت را به بازی می‌گیرد و از گناه کردن لذت می‌برد.

Et ugudelig vidne spotter det som rett er, og de gudløses munn sluker urett.

29 مسخره‌کنندگان و احمقان، به شدت مجازات خواهند شد.

Straffedommer er fastsatt for spotterne og pryl for dårers rygg.