امثال 19

1 بهتر است انسان فقیر باشد و درستکار تا اینکه بدکار باشد و نادان.

Better is the poor man who walketh in his integrity, Than he who is of false lips and a fool.

2 داشتن دل و جرأت بدون حکمت بی‌فایده است و عجله باعث اشتباه می‌شود.

Moreover, that the soul be without knowledge is not good, And he that hasteth with is feet stumbleth.

3 انسان با حماقتش زندگی خود را تباه می‌کند و بعد تقصیر را به گردن خداوند می‌اندازد.

The folly of man destroyeth his way, And then his heart fretteth against the LORD.

4 شخص ثروتمند دوستان بسیار پیدا می‌کند، اما وقتی کسی فقیر می‌شود هیچ دوستی برایش باقی نمی‌ماند.

Wealth maketh many friends; But the poor is separated from his neighbor.

5 شاهد دروغگو بی‌سزا نمی‌ماند و کسی که دائم دروغ می‌بافد جان به در نخواهد برد.

A false witness shall not be unpunished, And he that speaketh lies shall not escape.

6 مردم دوست دارند پیش بزرگان، خود شیرینی کنند و با کسانی دوست شوند که بذل و بخشش می‌کنند.

Many are they who caress the noble, And every one is the friend of him who giveth gifts.

7 وقتی انسان فقیر شود حتی برادرانش او را ترک می‌کنند چه رسد به دوستانش، و تلاش او برای بازیافتن آنها به جایی نمی‌رسد.

All the brethren of the poor man hate him; How much more do his friends go far from him! He runneth after their words, —they are gone!

8 هر که در پی حکمت است جانش را دوست دارد و آنکه برای حکمت ارزش قائل شود سعادتمند خواهد شد.

He that getteth wisdom loveth himself; He that keepeth understanding shall find good.

9 شاهد دروغگو بی‌سزا نمی‌ماند و هر که دائم دروغ می‌بافد هلاک خواهد شد.

A false witness shall not be unpunished, And he that speaketh lies shall perish.

10 شایسته نیست که آدم نادان در ناز و نعمت زندگی کند و یا یک برده بر امیران حکومت راند.

Luxury is not seemly for a fool; Much less should a servant have rule over princes.

11 کسی که خشم خود را فرو می‌نشاند عاقل است و آنکه از تقصیرات دیگران چشم‌پوشی می‌کند سرافراز خواهد شد.

A man of understanding is slow to anger; Yea, it is his glory to pass over an offence.

12 غضب پادشاه مانند غرش شیر است، اما خشنودی او مثل شبنمی است که بر سبزه می‌نشیند.

The wrath of a king is like the roaring of a lion; But his favor, like dew upon the grass.

13 فرزند نادان بلای جان پدرش است و غرغرهای زن بهانه‌گیر مثل قطرات آبی است که دائم در حال چکیدن می‌باشد.

A foolish son is a calamity to his father, And the contentions of a wife are a continual dropping.

14 خانه و ثروت از اجداد به ارث می‌رسد، اما زن عاقل بخشش خداوند است.

Houses and riches are an inheritance from fathers; But a prudent wife is from the LORD.

15 کسی که تنبل است و زیاد می‌خوابد، گرسنه می‌ماند.

Slothfulness casteth into a deep sleep, And the idle person shall suffer hunger.

16 احکام خدا را نگه دار تا زنده بمانی، زیرا هر که آنها را خوار بشمارد خواهد مرد.

He that keepeth the commandment keepeth his life; But he that neglecteth his ways shall die.

17 وقتی به فقیر کمک می‌کنی مثل این است که به خداوند قرض می‌دهی و خداوند است که قرض تو را پس خواهد داد.

He who hath pity on the poor lendeth to the LORD, And that which he giveth will he repay him.

18 فرزند خود را تا دیر نشده تربیت کن؛ اگر غفلت نمایی زندگی او را تباه خواهی کرد.

Chasten thy son because there is hope, But let not thy soul desire to slay him.

19 اگر کسی تندخویی می‌کند بگذار عواقبش را ببیند و مانع او نشو، چون در غیر این صورت او به تندخویی خود ادامه خواهد داد.

A man of great wrath will suffer punishment; For if thou deliver him, yet must thou do it again.

20 اگر به پند و اندرز گوش دهی تا آخر عمرت از حکمت برخوردار خواهی بود.

Listen to counsel and receive instruction, That thou mayst be wise in thy latter years.

21 انسان نقشه‌های زیادی در سر می‌پروراند، اما نقشه‌هایی که مطابق با خواست خدا باشد اجرا خواهد شد.

Many are the devices in the heart of a man; But the purpose of the LORD, that shall stand.

22 آنچه مهم است محبت و وفاداری است. بهتر است شخص فقیر باشد تا اینکه با نادرستی زندگی کند.

The charm of a man is his kindness; And better is a poor man than a liar.

23 خداترسی به انسان حیات می‌بخشد و او را کامیاب گردانده از هر بلایی محفوظ می‌دارد.

The fear of the LORD tendeth to life, And he that hath it shall abide satisfied; He shall not be visited with evil.

24 آدم تنبل دستش را به طرف بشقاب دراز می‌کند، ولی از فرط تنبلی لقمه را به دهان خود نمی‌گذارد.

The slothful man dippeth his hand into the dish: He doth not bring it back even to his mouth.

25 مسخره کننده را تنبیه کن تا مایهٔ عبرت جاهلان شود. اشتباهات شخص فهمیده را به او گوشزد نما تا فهمیده‌تر شود.

Strike the scoffer, and the simple will become prudent; Reprove a man of understanding, and he will discern knowledge.

26 پسری که با پدرش بدرفتاری می‌کند و مادرش را از خانه بیرون می‌راند، مایه ننگ و رسوایی است.

The son that causeth shame and disgrace doeth violence to his father, And chaseth away his mother.

27 پسرم، از گوش دادن به تعلیمی که تو را از حکمت دور می‌کند خودداری نما.

Cease, my son, to listen to the instruction That causeth thee to wander from the words of knowledge!

28 شاهد پست و فرومایه عدالت را به بازی می‌گیرد و از گناه کردن لذت می‌برد.

A worthless witness scoffeth at justice, And the mouth of the wicked swalloweth down iniquity.

29 مسخره‌کنندگان و احمقان، به شدت مجازات خواهند شد.

Punishments are prepared for scoffers, And stripes for the back of fools.