امثال 18

1 آدم خودخواه خود را از دیگران کنار می‌کشد و با عقاید درستشان مخالفت می‌ورزد.

He who is separated seeks [his own] desire, He interferes with all wisdom.

2 نادان برای حکمت ارزش قائل نیست و فقط دوست دارد خود را دانا نشان دهد.

A fool does not delight in understanding, But in uncovering his heart.

3 گناه ننگ و رسوایی به بار می‌آورد.

Contempt has also come with the coming of the wicked, And with shame—reproach.

4 سخنان شخص دانا مانند اقیانوس عمیق است و مثل چشمه گوارا.

The words of a man’s mouth [are] deep waters, The fountain of wisdom [is] a flowing brook.

5 طرفداری از مجرمی که باعث می‌شود حق بی‌گناه پایمال شود کار نادرستی است.

Favoring of the face of the wicked [is] not good, To turn aside the righteous in judgment.

6 سخنان شخص نادان، منجر به نزاع و کتک خوردنش می‌شود.

The lips of a fool enter into strife, And his mouth calls for stripes.

7 زبان شخص نادان چون دامی است که او را به هلاکت می‌کشاند.

The mouth of a fool [is] ruin to him, And his lips [are] the snare of his soul.

8 سخنان آدم سخن‌چین مانند لقمه‌های لذیذی است که با لذت بلعیده می‌شود.

The words of a tale-bearer [are] as self-inflicted wounds, And they have gone down [to] the inner parts of the heart.

9 کسی که در کار سستی می‌کند به اندازهٔ یک خرابکار مخرب است.

He also that is remiss in his work, He [is] a brother to a destroyer.

10 اسم خداوند قلعه‌ای است محکم که شخص درستکار به آن پناه می‌برد و در امان می‌ماند.

The Name of YHWH [is] a tower of strength, The righteous runs into it, and is set on high.

11 اما قلعۀ شخص ثروتمند، ثروت اوست که گمان می‌کند او را محافظت خواهد کرد.

The wealth of the rich [is] the city of his strength, And as a wall set on high in his own imagination.

12 تکبر به سقوط می‌انجامد و فروتنی به سربلندی.

The heart of man is high before destruction, And humility [is] before honor.

13 چقدر زشت و ابلهانه است که انسان قبل از گوش دادن به سخنی، به آن جواب دهد.

Whoever is answering a matter before he hears, It is folly to him—and shame.

14 وقتی انسان روحیه‌اش قوی است بیماری را تحمل می‌کند، اما روحیهٔ شکسته را چه کسی می‌تواند تحمل کند؟

The spirit of a man sustains his sickness, And who bears a struck spirit?

15 اشخاص دانا همیشه مشتاق و آماده کسب حکمتند.

The heart of the intelligent gets knowledge, And the ear of the wise seeks knowledge.

16 هدیه دادن راه را برای انسان باز می‌کند و او را به حضور اشخاص مهم می‌رساند.

The gift of a man makes room for him, And it leads him before the great.

17 دلایل کسی که در دادگاه اول صحبت می‌کند به نظر درست می‌آید ولی این تا زمانی است که طرف مقابل هنوز دلایلش را ارائه نداده باشد.

The first in his own cause [seems] righteous, [But] his neighbor comes and has searched him.

18 قرعه، دعوا را می‌خواباند و به منازعهٔ بین حریفان زورمند خاتمه می‌دهد.

The lot causes contentions to cease, And it separates between the mighty.

19 به دست آوردن دل برادر رنجیده، سختتر از تصرف یک شهر حصاردار است. منازعه بین دو برادر، دیوار جدایی ایجاد می‌کند.

A brother transgressed against is as a strong city, And contentions as the bar of a palace.

20 انسان نتیجهٔ سخنانی را که از دهانش بیرون می‌آید خواهد دید.

From the fruit of a man’s mouth is his belly satisfied, [From the] increase of his lips he is satisfied.

21 مرگ و زندگی در قدرت زبان است؛ کسانی که دوست می‌دارند حرف بزنند، عواقب سخنانشان را خواهند دید.

Death and life [are] in the power of the tongue, And those loving it eat its fruit.

22 وقتی مردی همسری پیدا می‌کند نعمتی می‌یابد. آن زن برای او برکتی است از جانب خداوند.

[Whoever] has found a wife has found good, And brings out goodwill from YHWH.

23 درخواست فقرا با التماس توأم است و پاسخ ثروتمندان با خشونت.

The poor speaks [with] supplications, And the rich answers fierce things.

24 هستند دوستانی که انسان را به نابودی می‌کشند، اما دوستی هم هست که از برادر نزدیکتر است.

A man with friends—to show himself friendly, And there is a lover adhering more than a brother!