امثال 17

1 خوردن نان خشک در آرامش بهتر است از خوردن غذای شاهانه در خانه‌ای که در آن جنگ و دعوا باشد.

En torr bete, der man låter sig med nöja, är bättre än ett fullt visthus med träto.

2 بردهٔ دانا بر پسر شرور ارباب خود تسلط خواهد یافت و در ارثی که به او می‌رسد شریک خواهد شد.

En klok tjenare skall råda öfver snöplig barn, och skall utskifta arfvet emellan bröder.

3 طلا و نقره را آتش می‌آزماید و دل انسان را خدا.

Såsom elden pröfvar silfret, och ugnen guld, alltså pröfvar Herren hjertan.

4 آدم بدکار از همنشینی با آدمهای بد لذت می‌برد و آدم دروغگو از همنشینی با اشخاص دروغگو.

En ond menniska aktar uppå onda munnar, och en falsk menniska hörer gerna en skadelig tungo.

5 مسخره کردن فقرا به منزلهٔ مسخره کردن خدایی است که ایشان را آفریده است. کسانی که از غم و بدبختی دیگران شاد می‌شوند بی‌سزا نخواهند ماند.

Den som den fattiga bespottar, han försmäder hans skapare; och den som gläder sig af annars ofärd, han skall icke ostraffad blifva.

6 تاج افتخار پیران نوه‌های ایشان می‌باشند و تاج افتخار فرزندان، پدران ایشان.

De gamlas krona äro barnabarn, och barnas ära äro deras fäder.

7 شخص نجیب هرگز دروغ نمی‌گوید و آدم نادان هرگز سخن با ارزش بر زبان نمی‌آورد.

Det står icke en dåra väl att tala om hög ting, mycket mindre en Första, att han gerna ljuger.

8 رشوه در نظرِ دهندهٔ آن مثل سنگ جادوست که او را در هر کاری موفق می‌سازد.

Gåfva är en ädelsten; hvart man henne bär, så främjar hon väl.

9 کسی که اشتباهات دیگران را می‌پوشاند محبت ایجاد می‌کند، اما آدمی که آنها را افشا می‌کند باعث جدایی دوستان می‌گردد.

Den som synd skyler, han förskaffar vänskap; men den som sakena röjer, han gör Förstar oens.

10 یک ملامت به شخص فهیم اثرش بیشتر است از صد ضربه شلّاق به آدم نادان.

Ord förskräcka mer en förståndigan, än hundrade hugg en dåra.

11 بدکاران فقط در پی یاغیگری هستند، اما مأمور بی‌رحم سراغشان خواهد رفت.

Ett bittert hjerta söker efter att göra skada; men en grufvelig ängel skall komma öfver honom.

12 روبرو شدن با ماده خرسی که بچه‌هایش را از او گرفته‌اند بهتر است از روبرو شدن با شخص نادانی که گرفتار حماقت شده است.

Bättre är möta en björn, den ungarna borttagne äro, än enom dåra i hans galenskap.

13 اگر خوبی را با بدی تلافی کنی، بلا از خانه‌ات دور نخواهد شد.

Den som vedergäller godt med ondo, af hans hus skall det onda icke återvända.

14 شروع کردن دعوا مانند ایجاد رخنه در سد آب است، پس جر و بحث را ختم کن پیش از آنکه به دعوا منجر شود.

Begynnelse till träto är såsom ett vatten, det sig utskär; haf alltså du kif fördrag, förr än du der inmängd varder.

15 خداوند از کسانی که بی‌گناه را محکوم و گناهکار را تبرئه می‌کنند متنفر است.

Den som den ogudaktiga dömer godan, och den som fördömer den rättfärdiga, de äro både Herranom en styggelse.

16 صرف پول برای آموزش آدم نادان بی‌فایده است، زیرا او طالب حکمت نیست.

Hvad skall en dåre med penningar i handene, efter han icke hafver hjerta till att köpa vishet?

17 دوست واقعی در هر موقعیتی محبت می‌کند و برادر برای کمک به هنگام گرفتاری تولد یافته است.

En vän älskar alltid, och en broder varder rönt i nödene.

18 فقط شخص کم‌عقل است که ضامن شخص دیگری می‌شود.

Det är en dåre, som handena räcker, och går i borgan för sin nästa.

19 شخص ستیزه‌جو گناه را دوست دارد و آدم بلند پرواز خرابی به بار می‌آورد.

Den som kif älskar, han älskar synd; och den sina dörr höga gör, han far efter olycko.

20 شخص بداندیش کامیاب نخواهد شد و آدم فریبکار در دام بلا گرفتار خواهد گردید.

Ett vrångt hjerta finner intet godt; och den som en ond tungo hafver, han faller i olycko.

21 فرزند نادان مایهٔ غم و غصهٔ والدینش می‌باشد.

En dåre gör sig sjelf sorg, och en dåras fader hafver ingen glädje.

22 شادی دل مانند دارو شفابخش است اما روح پژمرده انسان را بیمار می‌کند.

Ett gladt hjerta gör lifvet lustigt; men ett bedröfvadt sinne uttorkar benen.

23 آدم بدکار پنهانی رشوه می‌گیرد و مانع اجرای عدالت می‌شود.

Den ogudaktige tager gerna hemliga gåfvor, till att böja rättsens väg.

24 هدف مرد دانا تحصیل حکمت است، اما شخص نادان در زندگی هیچ هدفی ندارد.

En förståndig man bär sig visliga åt; en dåre kastar ögonen hit och dit.

25 پسر نادان مایهٔ غصهٔ پدر و تلخکامی مادر است.

En galen son är sins faders grämelse, och sine modets bedröfvelse, den honom födt hafver.

26 مجازات کردن نیکان و تنبیه نمودن اشخاص نجیب به خاطر صداقتشان، کار نادرستی است.

Det är icke godt att man oförrättar den rättfärdiga, eller att man slår Förstan, som rätt regerar.

27 شخص دانا پرحرفی نمی‌کند و آدم فهمیده آرام و صبور است.

En förnumstig man hafver hof med sitt tal, och en förståndig man håller sin anda.

28 آدم نادان نیز اگر سکوت کند و حرف نزند او را دانا و فهیم می‌شمارند.

Om en dåre tigde, vorde han ock vis räknad, och förståndig, om han munnen tillhölle.