امثال 17

1 خوردن نان خشک در آرامش بهتر است از خوردن غذای شاهانه در خانه‌ای که در آن جنگ و دعوا باشد.

Betre er ein turr brødmole med ro attåt enn huset fullt av høgtidskost med trætta til.

2 بردهٔ دانا بر پسر شرور ارباب خود تسلط خواهد یافت و در ارثی که به او می‌رسد شریک خواهد شد.

Den kloke tenar skal råda yver ein uvisleg son, og millom brøder fær han skifta arv.

3 طلا و نقره را آتش می‌آزماید و دل انسان را خدا.

Diglen røyner sylvet og omnen gullet, men den som røyner hjarto, det er Herren.

4 آدم بدکار از همنشینی با آدمهای بد لذت می‌برد و آدم دروغگو از همنشینی با اشخاص دروغگو.

Den vonde lyder på vondskapslippa, ljugaren lyder på tyningstunga.

5 مسخره کردن فقرا به منزلهٔ مسخره کردن خدایی است که ایشان را آفریده است. کسانی که از غم و بدبختی دیگران شاد می‌شوند بی‌سزا نخواهند ماند.

Spear du den fatige, so spottar du hans skapar, den som gled seg yver ulukka, skal få si refsing.

6 تاج افتخار پیران نوه‌های ایشان می‌باشند و تاج افتخار فرزندان، پدران ایشان.

Ein krans for dei gamle er barneborn, og ei æra for borni er federne deira.

7 شخص نجیب هرگز دروغ نمی‌گوید و آدم نادان هرگز سخن با ارزش بر زبان نمی‌آورد.

Det høver ikkje for ein dåre å tala store ord, enn mindre for ein fagnamann å ljuga.

8 رشوه در نظرِ دهندهٔ آن مثل سنگ جادوست که او را در هر کاری موفق می‌سازد.

Gåva er ein glimestein for den som fær ho; kvar ho vender seg, der fær ho framgang.

9 کسی که اشتباهات دیگران را می‌پوشاند محبت ایجاد می‌کند، اما آدمی که آنها را افشا می‌کند باعث جدایی دوستان می‌گردد.

Søkjer du kjærleik, skyler du misgjerd, men riv du upp att ei sak, skil ven frå ven.

10 یک ملامت به شخص فهیم اثرش بیشتر است از صد ضربه شلّاق به آدم نادان.

Vondord gjer meir på den vituge enn hundrad hogg på dåren.

11 بدکاران فقط در پی یاغیگری هستند، اما مأمور بی‌رحم سراغشان خواهد رفت.

Berre upprør søkjer den vonde, men ein hard bodberar vert send imot han.

12 روبرو شدن با ماده خرسی که بچه‌هایش را از او گرفته‌اند بهتر است از روبرو شدن با شخص نادانی که گرفتار حماقت شده است.

Møt heller ei binna som hev mist sine ungar enn ein dåre med narreskapen hans!

13 اگر خوبی را با بدی تلافی کنی، بلا از خانه‌ات دور نخواهد شد.

Den som løner godt med vondt, frå hans hus skal ikkje det vonde vika.

14 شروع کردن دعوا مانند ایجاد رخنه در سد آب است، پس جر و بحث را ختم کن پیش از آنکه به دعوا منجر شود.

Å taka til med strid er som å sleppa vatn ut, haldt difor upp med trætta fyrr nokon gliser med tennerne!

15 خداوند از کسانی که بی‌گناه را محکوم و گناهکار را تبرئه می‌کنند متنفر است.

Den som frikjenner ein ugudleg og den som domfeller ein rettferdig, dei er båe tvo ein styggedom for Herren.

16 صرف پول برای آموزش آدم نادان بی‌فایده است، زیرا او طالب حکمت نیست.

Kva skal pengar i handi på dåren? Å kjøpa visdom hev han’kje vit til.

17 دوست واقعی در هر موقعیتی محبت می‌کند و برادر برای کمک به هنگام گرفتاری تولد یافته است.

Venen elskar alltid, og bror vert fødd til hjelp i naud.

18 فقط شخص کم‌عقل است که ضامن شخص دیگری می‌شود.

Ein vitlaus mann er den som handtekst, som gjeng i borg hjå grannen sin.

19 شخص ستیزه‌جو گناه را دوست دارد و آدم بلند پرواز خرابی به بار می‌آورد.

Den som elskar trætta, elskar misgjerning, den som byggjer døri si høg, søkjer fall.

20 شخص بداندیش کامیاب نخواهد شد و آدم فریبکار در دام بلا گرفتار خواهد گردید.

Den som hev eit rangt hjarta, vinn ikkje lukka, og den som forvender tunga si, fell i ulukka.

21 فرزند نادان مایهٔ غم و غصهٔ والدینش می‌باشد.

Den som avlar eit narr, fær sorg, og ikkje gled seg far til ein dåre.

22 شادی دل مانند دارو شفابخش است اما روح پژمرده انسان را بیمار می‌کند.

Gladværugt hjarta gjev lækjedom god, men nedslege mod fær beini te visna.

23 آدم بدکار پنهانی رشوه می‌گیرد و مانع اجرای عدالت می‌شود.

Gudlaus mann tek gåva i løynd til å bøygja rettargangen.

24 هدف مرد دانا تحصیل حکمت است، اما شخص نادان در زندگی هیچ هدفی ندارد.

Den vituge hev visdom for augo, men dåren hev augo ved heimsens ende.

25 پسر نادان مایهٔ غصهٔ پدر و تلخکامی مادر است.

Uvitug son er til gremme for far sin, og beisk sorg for henne som fødde’n.

26 مجازات کردن نیکان و تنبیه نمودن اشخاص نجیب به خاطر صداقتشان، کار نادرستی است.

Det er’kje godt at og rettferdige fær refsing, og ei at fagna folk fær slag for det som rett er.

27 شخص دانا پرحرفی نمی‌کند و آدم فهمیده آرام و صبور است.

Den skynsame sparer på ordi, og den vituge mann er kald i hugen.

28 آدم نادان نیز اگر سکوت کند و حرف نزند او را دانا و فهیم می‌شمارند.

Um dåren tagde, gjekk han og for vismann, og for ein vitug mann når han heldt munn.