امثال 17

1 خوردن نان خشک در آرامش بهتر است از خوردن غذای شاهانه در خانه‌ای که در آن جنگ و دعوا باشد.

Un tozzo di pane secco con tranquillità è meglio di una casa piena di banchetti festosi e di discordia.

2 بردهٔ دانا بر پسر شرور ارباب خود تسلط خواهد یافت و در ارثی که به او می‌رسد شریک خواهد شد.

Lo schiavo intelligente prevarrà su un figlio disonorato e avrà parte con i fratelli all'eredità.

3 طلا و نقره را آتش می‌آزماید و دل انسان را خدا.

Il crogiuolo è per l'argento e il forno per l'oro, ma chi prova i cuori è il Signore.

4 آدم بدکار از همنشینی با آدمهای بد لذت می‌برد و آدم دروغگو از همنشینی با اشخاص دروغگو.

Il maligno presta attenzione a un labbro maledico, il bugiardo ascolta una lingua nociva.

5 مسخره کردن فقرا به منزلهٔ مسخره کردن خدایی است که ایشان را آفریده است. کسانی که از غم و بدبختی دیگران شاد می‌شوند بی‌سزا نخواهند ماند.

Chi deride il povero offende il suo creatore, chi gioisce della sciagura altrui non resterà impunito.

6 تاج افتخار پیران نوه‌های ایشان می‌باشند و تاج افتخار فرزندان، پدران ایشان.

Corona dei vecchi sono i figli dei figli, onore dei figli i loro padri.

7 شخص نجیب هرگز دروغ نمی‌گوید و آدم نادان هرگز سخن با ارزش بر زبان نمی‌آورد.

Non conviene all'insensato un linguaggio elevato, ancor meno al principe un linguaggio falso.

8 رشوه در نظرِ دهندهٔ آن مثل سنگ جادوست که او را در هر کاری موفق می‌سازد.

Il dono è come un talismano per il proprietario: dovunque si volga ha successo.

9 کسی که اشتباهات دیگران را می‌پوشاند محبت ایجاد می‌کند، اما آدمی که آنها را افشا می‌کند باعث جدایی دوستان می‌گردد.

Chi copre la colpa si concilia l'amicizia, ma chi la divulga divide gli amici.

10 یک ملامت به شخص فهیم اثرش بیشتر است از صد ضربه شلّاق به آدم نادان.

Fa più una minaccia all'assennato che cento percosse allo stolto.

11 بدکاران فقط در پی یاغیگری هستند، اما مأمور بی‌رحم سراغشان خواهد رفت.

Il malvagio non cerca altro che la ribellione, ma gli sarà mandato contro un messaggero senza pietà.

12 روبرو شدن با ماده خرسی که بچه‌هایش را از او گرفته‌اند بهتر است از روبرو شدن با شخص نادانی که گرفتار حماقت شده است.

Meglio incontrare un'orsa privata dei figli che uno stolto in preda alla follia.

13 اگر خوبی را با بدی تلافی کنی، بلا از خانه‌ات دور نخواهد شد.

Chi rende male per bene vedrà sempre la sventura in casa.

14 شروع کردن دعوا مانند ایجاد رخنه در سد آب است، پس جر و بحث را ختم کن پیش از آنکه به دعوا منجر شود.

Iniziare un litigio è come aprire una diga, prima che la lite si esasperi, troncala.

15 خداوند از کسانی که بی‌گناه را محکوم و گناهکار را تبرئه می‌کنند متنفر است.

Assolvere il reo e condannare il giusto sono due cose in abominio al Signore.

16 صرف پول برای آموزش آدم نادان بی‌فایده است، زیرا او طالب حکمت نیست.

A che serve il denaro in mano allo stolto? Forse a comprar la sapienza, se egli non ha senno?

17 دوست واقعی در هر موقعیتی محبت می‌کند و برادر برای کمک به هنگام گرفتاری تولد یافته است.

Un amico vuol bene sempre, è nato per essere un fratello nella sventura.

18 فقط شخص کم‌عقل است که ضامن شخص دیگری می‌شود.

E' privo di senno l'uomo che offre garanzie e si dà come garante per il suo prossimo.

19 شخص ستیزه‌جو گناه را دوست دارد و آدم بلند پرواز خرابی به بار می‌آورد.

Chi ama la rissa ama il delitto, chi alza troppo l'uscio cerca la rovina.

20 شخص بداندیش کامیاب نخواهد شد و آدم فریبکار در دام بلا گرفتار خواهد گردید.

Un cuore perverso non troverà mai felicità, una lingua tortuosa andrà in malora.

21 فرزند نادان مایهٔ غم و غصهٔ والدینش می‌باشد.

Chi genera uno stolto ne avrà afflizione; non può certo gioire il padre di uno sciocco.

22 شادی دل مانند دارو شفابخش است اما روح پژمرده انسان را بیمار می‌کند.

Un cuore lieto fa bene al corpo, uno spirito abbattuto inaridisce le ossa.

23 آدم بدکار پنهانی رشوه می‌گیرد و مانع اجرای عدالت می‌شود.

L'iniquo accetta regali di sotto il mantello per deviare il corso della giustizia.

24 هدف مرد دانا تحصیل حکمت است، اما شخص نادان در زندگی هیچ هدفی ندارد.

L'uomo prudente ha la sapienza davanti a sé, ma gli occhi dello stolto vagano in capo al mondo.

25 پسر نادان مایهٔ غصهٔ پدر و تلخکامی مادر است.

Un figlio stolto è un tormento per il padre e un'amarezza per colei che lo ha partorito.

26 مجازات کردن نیکان و تنبیه نمودن اشخاص نجیب به خاطر صداقتشان، کار نادرستی است.

Non sta bene multare chi ha ragione e peggio ancora colpire gli innocenti.

27 شخص دانا پرحرفی نمی‌کند و آدم فهمیده آرام و صبور است.

Chi è parco di parole possiede la scienza; uno spirito calmo è un uomo intelligente.

28 آدم نادان نیز اگر سکوت کند و حرف نزند او را دانا و فهیم می‌شمارند.

Anche lo stolto, se tace, passa per saggio e, se tien chiuse le labbra, per intelligente.