امثال 17

1 خوردن نان خشک در آرامش بهتر است از خوردن غذای شاهانه در خانه‌ای که در آن جنگ و دعوا باشد.

Mieux vaut un morceau de pain sec avec la paix, qu'une maison pleine de viande avec la discorde.

2 بردهٔ دانا بر پسر شرور ارباب خود تسلط خواهد یافت و در ارثی که به او می‌رسد شریک خواهد شد.

Un serviteur prudent l'emporte sur le fils qui fait honte, et il partagera l'héritage avec les frères.

3 طلا و نقره را آتش می‌آزماید و دل انسان را خدا.

Le creuset éprouve l'argent et le fourneau l'or; celui qui éprouve les cœurs, c'est le Seigneur.

4 آدم بدکار از همنشینی با آدمهای بد لذت می‌برد و آدم دروغگو از همنشینی با اشخاص دروغگو.

Le méchant écoute la lèvre inique, le menteur prête l'oreille à la mauvaise langue.

5 مسخره کردن فقرا به منزلهٔ مسخره کردن خدایی است که ایشان را آفریده است. کسانی که از غم و بدبختی دیگران شاد می‌شوند بی‌سزا نخواهند ماند.

Celui qui se moque du pauvre outrage celui qui l'a fait; celui qui se réjouit d'un malheur ne restera pas impuni.

6 تاج افتخار پیران نوه‌های ایشان می‌باشند و تاج افتخار فرزندان، پدران ایشان.

Les enfants des enfants sont la couronne des vieillards, et les pères sont la gloire de leurs enfants.

7 شخص نجیب هرگز دروغ نمی‌گوید و آدم نادان هرگز سخن با ارزش بر زبان نمی‌آورد.

Des paroles distinguées ne conviennent pas à l'insensé; mais bien moins à un noble les paroles mensongères!

8 رشوه در نظرِ دهندهٔ آن مثل سنگ جادوست که او را در هر کاری موفق می‌سازد.

Un présent est une pierre précieuse aux yeux de qui le possède; partout où il se tourne, il a du succès.

9 کسی که اشتباهات دیگران را می‌پوشاند محبت ایجاد می‌کند، اما آدمی که آنها را افشا می‌کند باعث جدایی دوستان می‌گردد.

Celui qui couvre une faute cherche l'amitié, et celui qui la rappelle en ses paroles divise les amis.

10 یک ملامت به شخص فهیم اثرش بیشتر است از صد ضربه شلّاق به آدم نادان.

Un blâme fait plus d'impression sur l'homme intelligent que cent coups sur l'insensé.

11 بدکاران فقط در پی یاغیگری هستند، اما مأمور بی‌رحم سراغشان خواهد رفت.

Le méchant ne cherche que rébellion, mais un messager cruel sera envoyé contre lui.

12 روبرو شدن با ماده خرسی که بچه‌هایش را از او گرفته‌اند بهتر است از روبرو شدن با شخص نادانی که گرفتار حماقت شده است.

Mieux vaut rencontrer une ourse privée de ses petits qu'un insensé pendant sa folie.

13 اگر خوبی را با بدی تلافی کنی، بلا از خانه‌ات دور نخواهد شد.

Celui qui rend le mal pour le bien ne verra jamais le malheur quitter sa maison.

14 شروع کردن دعوا مانند ایجاد رخنه در سد آب است، پس جر و بحث را ختم کن پیش از آنکه به دعوا منجر شود.

C'est ouvrir une digue que de commencer une querelle; avant que la dispute s'allume, retire-toi.

15 خداوند از کسانی که بی‌گناه را محکوم و گناهکار را تبرئه می‌کنند متنفر است.

Celui qui absout le coupable et celui qui condamne le juste sont tous deux en abomination à Yahweh.

16 صرف پول برای آموزش آدم نادان بی‌فایده است، زیرا او طالب حکمت نیست.

A quoi sert l'argent dans la main de l'insensé? A acheter la sagesse? Il n'a pas le sens pour le faire.

17 دوست واقعی در هر موقعیتی محبت می‌کند و برادر برای کمک به هنگام گرفتاری تولد یافته است.

L'ami aime en tout temps; dans le malheur il devient un frère.

18 فقط شخص کم‌عقل است که ضامن شخص دیگری می‌شود.

L'homme sans intelligence prend des engagements, il se fait caution pour son prochain.

19 شخص ستیزه‌جو گناه را دوست دارد و آدم بلند پرواز خرابی به بار می‌آورد.

Celui qui aime les querelles aime le péché; celui qui élève sa parole aime sa ruine.

20 شخص بداندیش کامیاب نخواهد شد و آدم فریبکار در دام بلا گرفتار خواهد گردید.

Qui a un cœur faux ne trouve pas le bonheur, et qui a une langue perverse tombe dans le malheur.

21 فرزند نادان مایهٔ غم و غصهٔ والدینش می‌باشد.

Celui qui donne naissance à un insensé en aura du chagrin; le père d'un fou ne sera pas joyeux.

22 شادی دل مانند دارو شفابخش است اما روح پژمرده انسان را بیمار می‌کند.

Un cœur joyeux est un excellent remède; un esprit abattu dessèche les os.

23 آدم بدکار پنهانی رشوه می‌گیرد و مانع اجرای عدالت می‌شود.

Le méchant reçoit des présents cachés dans le pli du manteau, pour pervertir les sentiers de la justice.

24 هدف مرد دانا تحصیل حکمت است، اما شخص نادان در زندگی هیچ هدفی ندارد.

L'homme intelligent a devant lui la sagesse, mais les yeux de l'insensé sont à l'extrémité de la terre.

25 پسر نادان مایهٔ غصهٔ پدر و تلخکامی مادر است.

Un fils insensé fait le chagrin de son père, et l'amertume de sa mère.

26 مجازات کردن نیکان و تنبیه نمودن اشخاص نجیب به خاطر صداقتشان، کار نادرستی است.

Il n'est pas bon de frapper le juste d'amende, ni de condamner les nobles à cause de leur droiture.

27 شخص دانا پرحرفی نمی‌کند و آدم فهمیده آرام و صبور است.

Celui qui contient ses paroles possède la science, et celui qui est calme d'esprit est un homme d'intelligence.

28 آدم نادان نیز اگر سکوت کند و حرف نزند او را دانا و فهیم می‌شمارند.

L'insensé lui-même, quand il se tait, passe pour un sage, pour intelligent, quand il ferme ses lèvres.