امثال 16

1 انسان نقشه‌های زیادی می‌کشد، اما نتیجهٔ نهایی آنها در دست خداست.

Do homem são os planejamentos do coração, mas a reposta da boca [vem] do SENHOR.

2 تمام کارهای انسان به نظر خودش درست است، اما انگیزه‌ها را خداوند می‌بیند.

Todos os caminhos do homem são puros aos seus [próprios] olhos; mas o SENHOR pesa os espíritos.

3 نقشه‌های خود را به دست خداوند بسپار، آنگاه در کارهایت موفق خواهی شد.

Confia tuas obras ao SENHOR, e teus pensamentos serão firmados.

4 خداوند هر چیزی را برای هدف و منظوری خلق کرده است. او حتی بدکاران را برای مجازات آفریده است.

O SENHOR fez tudo para seu propósito; e até ao perverso para o dia do mal.

5 خداوند از اشخاص متکبر نفرت دارد و هرگز اجازه نخواهد داد آنها از مجازات فرار کنند.

O SENHOR abomina todo orgulhoso de coração; certamente não ficará impune.

6 درستکار و با محبت باش که خدا گناهت را خواهد بخشید. از خداوند بترس که بدی از تو دور خواهد شد.

Com misericórdia e fidelidade a perversidade é reconciliada; e com o temor ao SENHOR se desvia do mal.

7 وقتی کسی خدا را خشنود می‌سازد، خدا کاری می‌کند که حتی دشمنان آن شخص نیز با وی از در صلح و آشتی درآیند.

Quando os caminhos do homem são agradáveis ao SENHOR, ele faz até seus inimigos terem paz com ele.

8 ثروت اندک که با درستکاری به دست آمده باشد بهتر است از ثروت هنگفتی که از راه نادرست فراهم شده باشد.

Melhor é o pouco com justiça, do que a abundância de rendas com injustiça.

9 انسان در فکر خود نقشه‌ها می‌کشد، اما خداوند او را در انجام آنها هدایت می‌کند.

O coração do homem planeja seu caminho, mas é o SENHOR que dirige seus passos.

10 پادشاه با حکمت الاهی سخن می‌گوید، پس نباید به عدالت خیانت ورزد.

Nos lábios do rei estão palavras sublimes; sua boca não transgride quando julga.

11 میزان و ترازوهای درست از آنِ خداوند است، همۀ وزنه‌های کیسه، ساختۀ اوست.

O peso e a balança justos pertencem ao SENHOR; a ele pertencem todos os pesos da bolsa.

12 پادشاهان نمی‌توانند ظلم کنند، زیرا تخت سلطنت از عدالت برقرار می‌ماند.

Os reis abominam fazer perversidade, porque com justiça é que se confirma o trono.

13 پادشاهان اشخاص راستگو را دوست دارند و از وجود ایشان خشنود می‌شوند.

Os lábios justos são do agrado dos reis, e eles amam ao que fala palavras direitas.

14 خشم پادشاه پیک مرگ است ولی مرد عاقل آن را فرو می‌نشاند.

A ira do rei é como mensageiros de morte; mas o homem sábio a apaziguará.

15 شادی و رضایت پادشاه مانند ابر بهاری است که حیات به ارمغان می‌آورد.

No brilho do rosto do rei há vida; e seu favor é como uma nuvem de chuva tardia.

16 به دست آوردن حکمت و دانایی بهتر است از اندوختن طلا و نقره.

Obter sabedoria é tão melhor do que o ouro! E obter sabedoria é mais excelente do que a prata.

17 راه خداشناسان دور از هر نوع بدی است و هر که در این راه گام بردارد جان خود را حفظ خواهد کرد.

A estrada dos corretos se afasta do mal; e guarda sua alma quem vigia seu caminho.

18 غرور منجر به هلاکت می‌شود و تکبر به سقوط می‌انجامد.

Antes da destruição vem a arrogância, e antes da queda vem a soberba de espírito.

19 بهتر است انسان متواضع باشد و با ستمدیدگان بنشیند تا اینکه میان متکبران باشد و در غنایم آنها سهیم شود.

É melhor ser humilde de espírito com os mansos, do que repartir despojos com os arrogantes.

20 آنانی که کلام خداوند را اطاعت کنند سعادتمند خواهند شد و کسانی که بر او توکل نمایند برکت خواهند یافت.

Aquele que pensa prudentemente na palavra encontrará o bem; e quem confia no SENHOR é bem-aventurado.

21 دانا را از فهمش می‌شناسند و سخنان دلنشین او انسان را مجاب می‌کند.

O sábio de coração será chamado de prudente; e a doçura dos lábios aumentará a instrução.

22 حکمت برای کسانی که از آن برخوردارند چشمهٔ حیات است، ولی حماقت برای نادانان مجازات به بار می‌آورد.

Manancial de vida é o entendimento, para queles que o possuem; mas a instrução dos tolos é loucura.

23 سخنان شخص دانا عاقلانه است و تعالیمی که او می‌دهد مؤثر می‌باشد.

O coração do sábio dá prudência à sua boca; e sobre seus lábios aumentará a instrução.

24 سخنان محبت‌آمیز مانند عسل شیرین است و جان انسان را شفا می‌بخشد.

Favo de mel são as palavras suaves: doces para a alma, e remédio para os ossos.

25 راههایی هستند که به نظر انسان راست می‌آیند، اما عاقبت به مرگ منتهی می‌شوند.

Há um caminho que parece direito ao homem, porém seu fim são caminhos de morte.

26 گرسنگی خوب است زیرا تو را وادار می‌کند که برای رفع آن کار کنی.

A alma do trabalhador faz ele trabalhar para si, porque sua boca o obriga.

27 آدم بدکار نقشه‌های پلید می‌کشد و سخنانش مثل آتش می‌سوزاند.

O homem maligno cava o mal, e em seus lábios [há] como que um fogo ardente.

28 شخص بداندیش نزاع به پا می‌کند و آدم سخن‌چین بهترین دوستان را از هم جدا می‌نماید.

O homem perverso levanta contenda, e o difamador faz [até] grandes amigos se separarem.

29 آدم ظالم همسایه‌اش را فریب می‌دهد و او را به راه نادرست می‌کشاند.

O homem violento ilude a seu próximo, e o guia por um caminho que não é bom.

30 شخص بدکار چشمان خود را می‌بندد و لبهایش را جمع می‌کند تا برای انجام مقاصد پلید خود نقشه بکشد.

Ele fecha seus olhos para imaginar perversidades; ele aperta os lábios para praticar o mal.

31 موی سپید تاج جلال است که با زندگی خداپسندانه به دست می‌آید.

Cabelos grisalhos são uma coroa de honra, [caso] se encontrem no caminho de justiça.

32 صبر از قدرت بهتر است و کسی که بر خود مسلط باشد از شخصی که شهری را تسخیر نماید برتر است.

Melhor é o que demora para se irritar do que o valente; e [melhor é] aquele que domina seu espírito do que aquele que toma uma cidade.

33 انسان قرعه را می‌اندازد، اما حکم آن را خداوند تعیین می‌کند.

A sorte é lançada no colo, mas toda decisão pertence ao SENHOR.