امثال 16

1 انسان نقشه‌های زیادی می‌کشد، اما نتیجهٔ نهایی آنها در دست خداست.

Les projets que forme le cœur dépendent de l’homme, Mais la réponse que donne la bouche vient de l’Éternel.

2 تمام کارهای انسان به نظر خودش درست است، اما انگیزه‌ها را خداوند می‌بیند.

Toutes les voies de l’homme sont pures à ses yeux; Mais celui qui pèse les esprits, c’est l’Éternel.

3 نقشه‌های خود را به دست خداوند بسپار، آنگاه در کارهایت موفق خواهی شد.

Recommande à l’Éternel tes œuvres, Et tes projets réussiront.

4 خداوند هر چیزی را برای هدف و منظوری خلق کرده است. او حتی بدکاران را برای مجازات آفریده است.

L’Éternel a tout fait pour un but, Même le méchant pour le jour du malheur.

5 خداوند از اشخاص متکبر نفرت دارد و هرگز اجازه نخواهد داد آنها از مجازات فرار کنند.

Tout cœur hautain est en abomination à l’Éternel; Certes, il ne restera pas impuni.

6 درستکار و با محبت باش که خدا گناهت را خواهد بخشید. از خداوند بترس که بدی از تو دور خواهد شد.

Par la bonté et la fidélité on expie l’iniquité, Et par la crainte de l’Éternel on se détourne du mal.

7 وقتی کسی خدا را خشنود می‌سازد، خدا کاری می‌کند که حتی دشمنان آن شخص نیز با وی از در صلح و آشتی درآیند.

Quand l’Éternel approuve les voies d’un homme, Il dispose favorablement à son égard même ses ennemis.

8 ثروت اندک که با درستکاری به دست آمده باشد بهتر است از ثروت هنگفتی که از راه نادرست فراهم شده باشد.

Mieux vaut peu, avec la justice, Que de grands revenus, avec l’injustice.

9 انسان در فکر خود نقشه‌ها می‌کشد، اما خداوند او را در انجام آنها هدایت می‌کند.

Le cœur de l’homme médite sa voie, Mais c’est l’Éternel qui dirige ses pas.

10 پادشاه با حکمت الاهی سخن می‌گوید، پس نباید به عدالت خیانت ورزد.

Des oracles sont sur les lèvres du roi: Sa bouche ne doit pas être infidèle quand il juge.

11 میزان و ترازوهای درست از آنِ خداوند است، همۀ وزنه‌های کیسه، ساختۀ اوست.

Le poids et la balance justes sont à l’Éternel; Tous les poids du sac sont son ouvrage.

12 پادشاهان نمی‌توانند ظلم کنند، زیرا تخت سلطنت از عدالت برقرار می‌ماند.

Les rois ont horreur de faire le mal, Car c’est par la justice que le trône s’affermit.

13 پادشاهان اشخاص راستگو را دوست دارند و از وجود ایشان خشنود می‌شوند.

Les lèvres justes gagnent la faveur des rois, Et ils aiment celui qui parle avec droiture.

14 خشم پادشاه پیک مرگ است ولی مرد عاقل آن را فرو می‌نشاند.

La fureur du roi est un messager de mort, Et un homme sage doit l’apaiser.

15 شادی و رضایت پادشاه مانند ابر بهاری است که حیات به ارمغان می‌آورد.

La sérénité du visage du roi donne la vie, Et sa faveur est comme une pluie du printemps.

16 به دست آوردن حکمت و دانایی بهتر است از اندوختن طلا و نقره.

Combien acquérir la sagesse vaut mieux que l’or! Combien acquérir l’intelligence est préférable à l’argent!

17 راه خداشناسان دور از هر نوع بدی است و هر که در این راه گام بردارد جان خود را حفظ خواهد کرد.

Le chemin des hommes droits, c’est d’éviter le mal; Celui qui garde son âme veille sur sa voie.

18 غرور منجر به هلاکت می‌شود و تکبر به سقوط می‌انجامد.

L’arrogance précède la ruine, Et l’orgueil précède la chute.

19 بهتر است انسان متواضع باشد و با ستمدیدگان بنشیند تا اینکه میان متکبران باشد و در غنایم آنها سهیم شود.

Mieux vaut être humble avec les humbles Que de partager le butin avec les orgueilleux.

20 آنانی که کلام خداوند را اطاعت کنند سعادتمند خواهند شد و کسانی که بر او توکل نمایند برکت خواهند یافت.

Celui qui réfléchit sur les choses trouve le bonheur, Et celui qui se confie en l’Éternel est heureux.

21 دانا را از فهمش می‌شناسند و سخنان دلنشین او انسان را مجاب می‌کند.

Celui qui est sage de cœur est appelé intelligent, Et la douceur des lèvres augmente le savoir.

22 حکمت برای کسانی که از آن برخوردارند چشمهٔ حیات است، ولی حماقت برای نادانان مجازات به بار می‌آورد.

La sagesse est une source de vie pour celui qui la possède; Et le châtiment des insensés, c’est leur folie.

23 سخنان شخص دانا عاقلانه است و تعالیمی که او می‌دهد مؤثر می‌باشد.

Celui qui est sage de cœur manifeste la sagesse par sa bouche, Et l’accroissement de son savoir paraît sur ses lèvres.

24 سخنان محبت‌آمیز مانند عسل شیرین است و جان انسان را شفا می‌بخشد.

Les paroles agréables sont un rayon de miel, Douces pour l’âme et salutaires pour le corps.

25 راههایی هستند که به نظر انسان راست می‌آیند، اما عاقبت به مرگ منتهی می‌شوند.

Telle voie paraît droite à un homme, Mais son issue, c’est la voie de la mort.

26 گرسنگی خوب است زیرا تو را وادار می‌کند که برای رفع آن کار کنی.

Celui qui travaille, travaille pour lui, Car sa bouche l’y excite.

27 آدم بدکار نقشه‌های پلید می‌کشد و سخنانش مثل آتش می‌سوزاند.

L’homme pervers prépare le malheur, Et il y a sur ses lèvres comme un feu ardent.

28 شخص بداندیش نزاع به پا می‌کند و آدم سخن‌چین بهترین دوستان را از هم جدا می‌نماید.

L’homme pervers excite des querelles, Et le rapporteur divise les amis.

29 آدم ظالم همسایه‌اش را فریب می‌دهد و او را به راه نادرست می‌کشاند.

L’homme violent séduit son prochain, Et le fait marcher dans une voie qui n’est pas bonne.

30 شخص بدکار چشمان خود را می‌بندد و لبهایش را جمع می‌کند تا برای انجام مقاصد پلید خود نقشه بکشد.

Celui qui ferme les yeux pour se livrer à des pensées perverses, Celui qui se mord les lèvres, a déjà consommé le mal.

31 موی سپید تاج جلال است که با زندگی خداپسندانه به دست می‌آید.

Les cheveux blancs sont une couronne d’honneur; C’est dans le chemin de la justice qu’on la trouve.

32 صبر از قدرت بهتر است و کسی که بر خود مسلط باشد از شخصی که شهری را تسخیر نماید برتر است.

Celui qui est lent à la colère vaut mieux qu’un héros, Et celui qui est maître de lui-même, que celui qui prend des villes.

33 انسان قرعه را می‌اندازد، اما حکم آن را خداوند تعیین می‌کند.

On jette le sort dans le pan de la robe, Mais toute décision vient de l’Éternel.