امثال 15

1 جواب ملایم خشم را فرو می‌نشاند، اما جواب تند آن را بر می‌انگیزاند.

Mildt svar døyver harm, men eit kvast ord vekkjer vreide.

2 از زبان مرد دانا حکمت می‌چکد، اما از دهان آدم نادان حماقت بیرون می‌آید.

Tunga åt vismenner gjev god kunnskap, men narreskap gøyser or munnen på dårar.

3 خدا همه جا را زیر نظر دارد و ناظر اعمال نیکان و بدان است.

Allstad hev Herren augo sine, dei ser etter vonde og gode.

4 زبان شفابخش درخت حیات است، اما زبان فریبکار روح را در هم می‌شکند.

Linnmælt tunga er livsens tre, men range tunga gjev hjartesår.

5 شخص نادان نصیحت پدر خود را خوار می‌شمارد، ولی فرزند عاقل تأدیب پدرش را می‌پذیرد.

Ein uviting vanvyrder far sin’s age, men den som agtar på refsing, vert klok.

6 در خانهٔ شخص درستکار گنج فراوان است، اما دسترنج آدمهای بدکار برای ایشان تلخکامی به بار می‌آورد.

Rettferdig manns hus eig stor rikdom, men d’er ugreida med ugudleg manns inntekt.

7 حکمت توسط دانایان منتشر می‌شود نه به‌وسیلۀ جاهلانی که در آنها راستی نیست.

Vismanns-lippor strår ut kunnskap, men so er ei med dårehjarta.

8 خداوند از قربانیهای بدکاران نفرت دارد، اما از دعای درستکاران خشنود است.

Gudløysings offer er ei gruv for Herren, men bøn frå ærlege han likar godt.

9 خداوند از اعمال بدکاران متنفر است، اما پیروان راستی را دوست می‌دارد.

Gudløysings veg er ei gruv for Herren, men han elskar den som renner etter rettferd.

10 کسانی که راه راست را ترک گفته‌اند تنبیه سختی در انتظارشان است و اگر نخواهند تنبیه و اصلاح شوند خواهند مرد.

Hard refsing fær den som gjeng ut av vegen, den som hatar age, skal døy.

11 حتی دنیای مردگان از نظر خداوند پنهان نیست، چه رسد به افکار انسان! (Sheol h7585)

Helheim og avgrunn ligg i dagen for Herren, kor mykje meir då menneskje-hjarto. (Sheol h7585)

12 کسی که کارش مسخره کردن است از نزدیک شدن به افراد دانا خودداری می‌کند چون دوست ندارد سرزنش آنان را بشنود.

Spottaren likar ikkje at ein lastar honom, til vismenner gjeng han ikkje.

13 دل شاد، چهره را شاداب می‌سازد، اما تلخی دل، روح را افسرده می‌کند.

Gladværugt hjarta gjer andlitet ljost, men modet vert brote i hjartesorg.

14 شخص دانا تشنهٔ دانایی است، اما نادان خود را با حماقت سیر می‌کند.

Vitug manns hjarta søkjer kunnskap, men dåremunn fer berre med narreskap.

15 انسان وقتی غمگین است همه چیز به نظرش بد می‌آید، اما وقتی دلش شاد است هر چیزی او را خوشحال می‌کند.

Alle ein armings dagar er vonde, men den glade i hjarta hev gjestebod alltid.

16 دارایی کم همراه با خداترسی بهتر است از ثروت هنگفت با اضطراب.

Betre er lite med otte for Herren enn eigedom stor med uro attåt.

17 نان خشک خوردن در جایی که محبت هست، بهتر است از غذای شاهانه خوردن در جایی که نفرت وجود دارد.

Betre ei nista av kål med kjærleik til enn gjødde uksen med hat attåt.

18 آدم تندخو نزاع به پا می‌کند، ولی شخص صبور دعوا را فرو می‌نشاند.

Brålyndt mann valdar trætta, men den toluge stiller kiv.

19 راه آدم تنبل با خارها پوشیده است، اما راه شخص درستکار شاهراهی هموار است.

Vegen for letingen er som eit klungergjerde, men stigen er brøytt for dei ærlege.

20 فرزند دانا پدرش را خوشحال می‌کند، اما فرزند نادان مادرش را تحقیر می‌نماید.

Ein vis son gjer far sin gleda, men eit dårlegt menneskje vanvyrder mor si.

21 آدم نادان از کارهای ابلهانه لذت می‌برد، اما شخص فهمیده از راه راست منحرف نمی‌شود.

Dårskap er gleda for vitlaus mann, men ein vitug mann gjeng beint fram.

22 نقشه‌ای که بدون مشورت کشیده شود، با شکست مواجه می‌گردد، اما مشورت بسیار، باعث موفقیت می‌شود.

Råder vert til inkjes utan rådleggjing, men med mange rådgjevarar kjem dei i stand.

23 انسان وقتی جواب درست می‌دهد از آن لذت می‌برد. چه عالی است سخنی که بجا گفته شود!

Mannen gled seg når munnen kann svara, og eit ord i rette tid, kor godt det er!

24 راه دانایان به سوی حیات بالا می‌رود و آنها را از فرو رفتن به جهنم باز می‌دارد. (Sheol h7585)

Den vituge gjeng livsens veg uppetter, for han vil sleppa burt frå helheimen der nede. (Sheol h7585)

25 خداوند خانه متکبران را از بین می‌برد، اما ملک بیوه‌زنان را حفظ می‌کند.

Herren riv huset ned for dei ovmodige, men for enkja let han merkesteinen standa.

26 خداوند از نقشه‌های پلید متنفر است، ولی افکار پاک مورد پسند او می‌باشند.

Vonde tankar er ei gruv for Herren, men milde ord er reine.

27 کسی که دنبال سود نامشروع می‌رود به خانواده‌اش لطمه می‌زند، اما شخصی که از رشوه نفرت دارد زندگی خوبی خواهد داشت.

Den vinnekjære fær sitt hus i ulag, men den som hatar mutor, han skal liva.

28 شخص نیک قبل از جواب دادن فکر می‌کند، اما شریر زود جواب می‌دهد و مشکلات به بار می‌آورد.

Rettferdig tenkjer i sitt hjarta korleis han skal svara, men gudlause let vondskap gøysa ut or munnen.

29 خداوند از بدکاران دور است، ولی دعای نیکان را می‌شنود.

Langt er Herren burte frå dei gudlause, men bøni frå rettferdige han høyrer.

30 دیدن صورت شاد و شنیدن خبر خوش به انسان شادی و سلامتی می‌بخشد.

Ljos i augo hjarta gled, tidend god gjev merg i beini.

31 کسی که انتقادهای سازنده را بپذیرد، جزو دانایان به حساب خواهد آمد.

Det øyra som høyrer på rettleiding til livet, held seg gjerne med vismenn i lag.

32 کسی که تأدیب را نپذیرد به خودش لطمه می‌زند، ولی هر که آن را بپذیرد دانایی کسب می‌کند.

Den som vandar age, vanvyrder si sjæl, den som høyrer på rettleiding, vinn seg vit.

33 خداترسی به انسان حکمت می‌آموزد و فروتنی برای او عزت و احترام به بار می‌آورد.

Otte for Herren er age til visdom, og fyre æra gjeng andmykt.