امثال 15

1 جواب ملایم خشم را فرو می‌نشاند، اما جواب تند آن را بر می‌انگیزاند.

A soft answer turneth away wrath; But harsh words stir up anger.

2 از زبان مرد دانا حکمت می‌چکد، اما از دهان آدم نادان حماقت بیرون می‌آید.

The tongue of the wise maketh knowledge pleasing; But the mouth of fools poureth forth folly.

3 خدا همه جا را زیر نظر دارد و ناظر اعمال نیکان و بدان است.

The eyes of the LORD are in every place; They behold the evil and the good.

4 زبان شفابخش درخت حیات است، اما زبان فریبکار روح را در هم می‌شکند.

A mild tongue is a tree of life; But perverseness therein is a wound in the spirit.

5 شخص نادان نصیحت پدر خود را خوار می‌شمارد، ولی فرزند عاقل تأدیب پدرش را می‌پذیرد.

The fool despiseth the correction of his father; But he that regardeth reproof is prudent.

6 در خانهٔ شخص درستکار گنج فراوان است، اما دسترنج آدمهای بدکار برای ایشان تلخکامی به بار می‌آورد.

In the house of the righteous is much wealth; But in the revenues of the wicked there is trouble.

7 حکمت توسط دانایان منتشر می‌شود نه به‌وسیلۀ جاهلانی که در آنها راستی نیست.

The lips of the wise spread abroad knowledge; But the heart of the foolish is not sound.

8 خداوند از قربانیهای بدکاران نفرت دارد، اما از دعای درستکاران خشنود است.

The sacrifice of the wicked is an abomination to the LORD; But the prayer of the righteous is his delight.

9 خداوند از اعمال بدکاران متنفر است، اما پیروان راستی را دوست می‌دارد.

The way of the wicked is an abomination to the LORD; But him who followeth after righteousness he loveth.

10 کسانی که راه راست را ترک گفته‌اند تنبیه سختی در انتظارشان است و اگر نخواهند تنبیه و اصلاح شوند خواهند مرد.

Sore chastisement shall be to him that forsaketh the way; He that hateth reproof shall die.

11 حتی دنیای مردگان از نظر خداوند پنهان نیست، چه رسد به افکار انسان! (Sheol h7585)

The underworld, yea, the region of death, is before the LORD; How much more the hearts of the sons of men! (Sheol h7585)

12 کسی که کارش مسخره کردن است از نزدیک شدن به افراد دانا خودداری می‌کند چون دوست ندارد سرزنش آنان را بشنود.

The scoffer loveth not his reprover; He will not resort to the wise.

13 دل شاد، چهره را شاداب می‌سازد، اما تلخی دل، روح را افسرده می‌کند.

A joyous heart maketh a bright countenance; But by sorrow of the heart the spirit is broken.

14 شخص دانا تشنهٔ دانایی است، اما نادان خود را با حماقت سیر می‌کند.

The heart of the man of understanding seeketh knowledge; But the mouth of fools feedeth on folly.

15 انسان وقتی غمگین است همه چیز به نظرش بد می‌آید، اما وقتی دلش شاد است هر چیزی او را خوشحال می‌کند.

The days of the afflicted are all evil; But he that hath a cheerful heart hath a continual feast.

16 دارایی کم همراه با خداترسی بهتر است از ثروت هنگفت با اضطراب.

Better is a little, with the fear of the LORD, Than much treasure, and trouble therewith.

17 نان خشک خوردن در جایی که محبت هست، بهتر است از غذای شاهانه خوردن در جایی که نفرت وجود دارد.

Better is a dinner of herbs, where there is love, Than a fatted ox, and hatred therewith.

18 آدم تندخو نزاع به پا می‌کند، ولی شخص صبور دعوا را فرو می‌نشاند.

The passionate man stirreth up strife; But he who is slow to anger appeaseth strife.

19 راه آدم تنبل با خارها پوشیده است، اما راه شخص درستکار شاهراهی هموار است.

The way of the slothful is as a hedge of thorns; But the way of the righteous is a highway.

20 فرزند دانا پدرش را خوشحال می‌کند، اما فرزند نادان مادرش را تحقیر می‌نماید.

A wise son maketh a glad father; But a foolish man despiseth his mother.

21 آدم نادان از کارهای ابلهانه لذت می‌برد، اما شخص فهمیده از راه راست منحرف نمی‌شود.

Folly is joy to him who lacketh wisdom; But the man of understanding walketh uprightly.

22 نقشه‌ای که بدون مشورت کشیده شود، با شکست مواجه می‌گردد، اما مشورت بسیار، باعث موفقیت می‌شود.

Without counsel, plans come to nought; But with a multitude of counsellors they are established.

23 انسان وقتی جواب درست می‌دهد از آن لذت می‌برد. چه عالی است سخنی که بجا گفته شود!

A man hath joy by the answer of his mouth; And a word in due season, how good it is!

24 راه دانایان به سوی حیات بالا می‌رود و آنها را از فرو رفتن به جهنم باز می‌دارد. (Sheol h7585)

The path of life is upward for the wise, So that he turneth away from the underworld beneath. (Sheol h7585)

25 خداوند خانه متکبران را از بین می‌برد، اما ملک بیوه‌زنان را حفظ می‌کند.

The LORD destroyeth the house of the proud; But he will establish the border of the widow.

26 خداوند از نقشه‌های پلید متنفر است، ولی افکار پاک مورد پسند او می‌باشند.

Evil devices are an abomination to the LORD; But pleasant words are pure.

27 کسی که دنبال سود نامشروع می‌رود به خانواده‌اش لطمه می‌زند، اما شخصی که از رشوه نفرت دارد زندگی خوبی خواهد داشت.

He who is greedy of gain troubleth his own house; But he who hateth bribes shall live.

28 شخص نیک قبل از جواب دادن فکر می‌کند، اما شریر زود جواب می‌دهد و مشکلات به بار می‌آورد.

The heart of the righteous meditateth on his answer; But the mouth of the wicked poureth out evil things.

29 خداوند از بدکاران دور است، ولی دعای نیکان را می‌شنود.

The LORD is far from the wicked: But he heareth the prayer of the righteous.

30 دیدن صورت شاد و شنیدن خبر خوش به انسان شادی و سلامتی می‌بخشد.

The light of the eyes rejoiceth the heart, And good tidings make the bones fat.

31 کسی که انتقادهای سازنده را بپذیرد، جزو دانایان به حساب خواهد آمد.

The ear that hearkeneth to the reproof of life Shall dwell among the wise.

32 کسی که تأدیب را نپذیرد به خودش لطمه می‌زند، ولی هر که آن را بپذیرد دانایی کسب می‌کند.

He that refuseth instruction despiseth his own life; But he that hearkeneth to rebuke getteth understanding.

33 خداترسی به انسان حکمت می‌آموزد و فروتنی برای او عزت و احترام به بار می‌آورد.

The fear of the LORD guideth to wisdom, And before honor is humility.