امثال 15

1 جواب ملایم خشم را فرو می‌نشاند، اما جواب تند آن را بر می‌انگیزاند.

Odpověd měkká odvracuje hněv, ale řeč zpurná vzbuzuje prchlivost.

2 از زبان مرد دانا حکمت می‌چکد، اما از دهان آدم نادان حماقت بیرون می‌آید.

Jazyk moudrých ozdobuje umění, ale ústa bláznů vylévají bláznovství.

3 خدا همه جا را زیر نظر دارد و ناظر اعمال نیکان و بدان است.

Na všelikém místě oči Hospodinovy spatřují zlé i dobré.

4 زبان شفابخش درخت حیات است، اما زبان فریبکار روح را در هم می‌شکند.

Zdravý jazyk jest strom života, převrácenost pak z něho ztroskotání od větru.

5 شخص نادان نصیحت پدر خود را خوار می‌شمارد، ولی فرزند عاقل تأدیب پدرش را می‌پذیرد.

Blázen pohrdá cvičením otce svého, ale kdož ostříhá naučení, opatrnosti nabude.

6 در خانهٔ شخص درستکار گنج فراوان است، اما دسترنج آدمهای بدکار برای ایشان تلخکامی به بار می‌آورد.

V domě spravedlivého jest hojnost veliká, ale v úrodě bezbožného zmatek.

7 حکمت توسط دانایان منتشر می‌شود نه به‌وسیلۀ جاهلانی که در آنها راستی نیست.

Rtové moudrých rozsívají umění, srdce pak bláznů ne tak.

8 خداوند از قربانیهای بدکاران نفرت دارد، اما از دعای درستکاران خشنود است.

Obět bezbožných ohavností jest Hospodinu, ale modlitba upřímých líbí se jemu.

9 خداوند از اعمال بدکاران متنفر است، اما پیروان راستی را دوست می‌دارد.

Ohavností jest Hospodinu cesta bezbožného, toho pak, kdož následuje spravedlnosti, miluje.

10 کسانی که راه راست را ترک گفته‌اند تنبیه سختی در انتظارشان است و اگر نخواهند تنبیه و اصلاح شوند خواهند مرد.

Trestání přísné opouštějícímu cestu, a kdož nenávidí domlouvání, umře.

11 حتی دنیای مردگان از نظر خداوند پنهان نیست، چه رسد به افکار انسان! (Sheol h7585)

Peklo i zatracení jest před Hospodinem, čím více srdce synů lidských? (Sheol h7585)

12 کسی که کارش مسخره کردن است از نزدیک شدن به افراد دانا خودداری می‌کند چون دوست ندارد سرزنش آنان را بشنود.

Nemiluje posměvač toho, kterýž ho tresce, aniž k moudrým přistoupí.

13 دل شاد، چهره را شاداب می‌سازد، اما تلخی دل، روح را افسرده می‌کند.

Srdce veselé obveseluje tvář, ale pro žalost srdce duch zkormoucen bývá.

14 شخص دانا تشنهٔ دانایی است، اما نادان خود را با حماقت سیر می‌کند.

Srdce rozumného hledá umění, ale ústa bláznů pasou se bláznovstvím.

15 انسان وقتی غمگین است همه چیز به نظرش بد می‌آید، اما وقتی دلش شاد است هر چیزی او را خوشحال می‌کند.

Všickni dnové chudého zlí jsou, ale dobromyslného hody ustavičné.

16 دارایی کم همراه با خداترسی بهتر است از ثروت هنگفت با اضطراب.

Lepší jest maličko s bázní Hospodinovou než poklad veliký s nepokojem.

17 نان خشک خوردن در جایی که محبت هست، بهتر است از غذای شاهانه خوردن در جایی که نفرت وجود دارد.

Lepší jest krmě z zelí, kdež jest láska, nežli z krmného vola, kdež jest nenávist.

18 آدم تندخو نزاع به پا می‌کند، ولی شخص صبور دعوا را فرو می‌نشاند.

Muž hněvivý vzbuzuje sváry, ale zpozdilý k hněvu upokojuje svadu.

19 راه آدم تنبل با خارها پوشیده است، اما راه شخص درستکار شاهراهی هموار است.

Cesta lenivého jest jako plot z trní, ale stezka upřímých jest vydlážená.

20 فرزند دانا پدرش را خوشحال می‌کند، اما فرزند نادان مادرش را تحقیر می‌نماید.

Syn moudrý obveseluje otce, bláznivý pak člověk pohrdá matkou svou.

21 آدم نادان از کارهای ابلهانه لذت می‌برد، اما شخص فهمیده از راه راست منحرف نمی‌شود.

Bláznovství jest veselím bláznu, ale člověk rozumný upřímo kráčeti směřuje.

22 نقشه‌ای که بدون مشورت کشیده شود، با شکست مواجه می‌گردد، اما مشورت بسیار، باعث موفقیت می‌شود.

Kdež není rady, zmařena bývají usilování, ale množství rádců ostojí.

23 انسان وقتی جواب درست می‌دهد از آن لذت می‌برد. چه عالی است سخنی که بجا گفته شود!

Vesel bývá člověk z odpovědi úst svých; nebo slovo v čas příhodný ó jak jest dobré!

24 راه دانایان به سوی حیات بالا می‌رود و آنها را از فرو رفتن به جهنم باز می‌دارد. (Sheol h7585)

Cesta života vysoko jest rozumnému proto, aby se uchýlil od pekla dole. (Sheol h7585)

25 خداوند خانه متکبران را از بین می‌برد، اما ملک بیوه‌زنان را حفظ می‌کند.

Dům pyšných vyvrací Hospodin, meze pak vdovy upevňuje.

26 خداوند از نقشه‌های پلید متنفر است، ولی افکار پاک مورد پسند او می‌باشند.

Ohavností jsou Hospodinu myšlení zlého, ale čistých řeči vzácné.

27 کسی که دنبال سود نامشروع می‌رود به خانواده‌اش لطمه می‌زند، اما شخصی که از رشوه نفرت دارد زندگی خوبی خواهد داشت.

Kdož dychtí po lakomství, kormoutí dům svůj; ale kdož nenávidí darů, živ bude.

28 شخص نیک قبل از جواب دادن فکر می‌کند، اما شریر زود جواب می‌دهد و مشکلات به بار می‌آورد.

Srdce spravedlivého přemyšluje, co má mluviti, ale ústa bezbožných vylévají všelijakou zlost.

29 خداوند از بدکاران دور است، ولی دعای نیکان را می‌شنود.

Vzdálen jest Hospodin od bezbožných, ale modlitbu spravedlivých vyslýchá.

30 دیدن صورت شاد و شنیدن خبر خوش به انسان شادی و سلامتی می‌بخشد.

To, což se zraku naskýtá, obveseluje srdce; pověst dobrá tukem naplňuje kosti.

31 کسی که انتقادهای سازنده را بپذیرد، جزو دانایان به حساب خواهد آمد.

Ucho, kteréž poslouchá trestání života, u prostřed moudrých bydliti bude.

32 کسی که تأدیب را نپذیرد به خودش لطمه می‌زند، ولی هر که آن را بپذیرد دانایی کسب می‌کند.

Kdo se vyhýbá cvičení, zanedbává duše své; ale kdož přijímá domlouvání, má rozum.

33 خداترسی به انسان حکمت می‌آموزد و فروتنی برای او عزت و احترام به بار می‌آورد.

Bázeň Hospodinova jest cvičení se moudrosti, a slávu předchází ponížení.