امثال 14

1 زن دانا خانه خود را بنا می‌کند، اما زن نادان با دست خود خانه‌اش را خراب می‌کند.

Fiecare femeie înțeleaptă își zidește casa, dar nechibzuita o dărâmă cu mâinile ei.

2 کسانی که به راستی عمل می‌کنند به خداوند احترام می‌گذارند، ولی اشخاص بدکار او را تحقیر می‌کنند.

Cel ce umblă în integritatea lui se teme de DOMNUL, dar cel ce este pervers în căile sale îl disprețuiește.

3 نادان چوب سخنانِ متکبرانهٔ خود را می‌خورد، ولی سخنان مرد دانا او را محافظت می‌کند.

În gura celui nebun este un toiag al mândriei, dar buzele celor înțelepți îi vor păstra.

4 اگر در طویله گاو نباشد، طویله تمیز می‌ماند، اما بدون گاو نمی‌توان محصول زیادی به دست آورد.

Unde nu sunt boi, ieslea este curată; dar mult câștig este prin tăria boului.

5 شاهد امین دروغ نمی‌گوید، ولی از دهان شاهد ناراست دروغ می‌بارد.

Un martor credincios nu minte, dar un martor fals vântură minciuni.

6 کسی که همه چیز را به باد مسخره می‌گیرد هرگز نمی‌تواند حکمت پیدا کند، اما شخص فهیم به آسانی آن را به دست می‌آورد.

Un batjocoritor caută înțelepciunea și nu o găsește, dar cunoașterea este ușoară pentru cel ce înțelege.

7 از احمقان دوری کن زیرا چیزی ندارند به تو یاد دهند.

Pleacă din prezența unui om prost, când nu găsești în el buzele cunoașterii.

8 حکمت شخص عاقل راهنمای اوست، اما حماقت احمقان باعث گمراهی آنان می‌شود.

Înțelepciunea celui chibzuit este să cunoască propria sa cale, dar nechibzuința proștilor este înșelăciune.

9 نادانان با گناه بازی می‌کنند، اما درستکاران رضایت خدا را می‌طلبند.

Nebunii iau în râs păcatul, dar printre drepți este favoare.

10 تنها دل شخص است که تلخی جان او را احساس می‌کند و در شادی او نیز کسی جز خودش نمی‌تواند سهیم باشد.

Inima își cunoaște propria ei amărăciune, și un străin nu se amestecă în bucuria ei.

11 خانهٔ بدکاران خراب می‌شود، اما خیمهٔ درستکاران وسعت می‌یابد.

Casa celor stricați va fi dărâmată, dar tabernacolul celor integri va înflori.

12 راههایی هستند که به نظر انسان راست می‌آیند اما عاقبت به مرگ منتهی می‌شوند.

Este o cale care i se pare dreaptă unui om, dar sfârșitul ei sunt căile morții.

13 خنده نمی‌تواند اندوه دل را پنهان سازد؛ هنگامی که خنده پایان می‌یابد، درد و اندوه برجای خود باقی می‌ماند.

Chiar în râs inima este plină de durere, și sfârșitul acelei veselii este întristare.

14 آدم خدانشناس نتیجهٔ کارهای خود را خواهد دید و شخص نیک از ثمرهٔ اعمال خویش بهره خواهد برد.

Cel care decade în inimă va fi umplut cu propriile sale căi, și un om bun va fi umplut din el însuși.

15 آدم ساده لوح هر حرفی را باور می‌کند، اما شخص زیرک سنجیده رفتار می‌نماید.

Cel simplu crede fiecare cuvânt, dar omul chibzuit se uită bine la umblarea lui.

16 شخص دانا محتاط است و از خطر دوری می‌کند، ولی آدم نادان از روی غرور، خود را به خطر می‌اندازد.

Un om înțelept se teme și se depărtează de rău, dar prostul se înfurie și este încrezător.

17 آدم تندخو کارهای احمقانه می‌کند و شخص حیله‌گر مورد نفرت قرار می‌گیرد.

Cel care repede se mânie lucrează nechibzuit, și un bărbat al planurilor stricate este urât de alții.

18 حماقت نصیب جاهلان می‌شود و دانایی نصیب زیرکان.

Cei simpli moștenesc nechibzuință, dar cei chibzuiți sunt încoronați cu cunoaștere.

19 بدکاران عاقبت در برابر نیکان سر تعظیم فرود خواهند آورد و محتاج آنان خواهند شد.

Cei răi se apleacă în fața celor buni, și cei stricați la porțile celui drept.

20 ثروتمندان دوستان بسیار دارند، اما شخص فقیر را حتی همسایه‌هایش تحقیر می‌کند.

Cel sărac este urât chiar de aproapele său, dar cel bogat are mulți prieteni.

21 خوار شمردن فقرا گناه است. خوشا به حال کسی که بر آنها ترحم کند.

Cel ce disprețuiește pe aproapele său păcătuiește, dar cel ce are milă de săraci, fericit este.

22 کسانی که نقشه‌های پلید در سر می‌پرورانند گمراه خواهند شد، ولی آنانی که نیت خوب دارند مورد محبت و اعتماد قرار خواهند گرفت.

Nu rătăcesc cei ce plănuiesc răul? Dar milă și adevăr vor fi cu cei ce plănuiesc binele.

23 کسی که زحمت می‌کشد منفعت عایدش می‌شود، ولی آنکه فقط حرف می‌زند فقیر خواهد شد.

În toată munca este câștig, dar vorbăria buzelor duce numai la lipsă.

24 ثروت نصیب دانایان خواهد شد، اما پاداش احمقان حماقت ایشان است.

Coroana celor înțelepți este bogăția lor, dar nechibzuința proștilor este nechibzuință.

25 شاهد راستگو جان مردم را نجات می‌دهد، اما شاهد دروغگو به مردم خیانت می‌کند.

Un martor adevărat eliberează suflete, dar un martor înșelător vântură minciuni.

26 کسی که از خداوند می‌ترسد تکیه‌گاه محکمی دارد و فرزندانش در امان خواهند بود.

În teama de DOMNUL este încredere puternică, și copiii lui vor avea un loc de scăpare.

27 خداترسی چشمهٔ حیات است و انسان را از دامهای مرگ دور نگه می‌دارد.

Teama de DOMNUL este un izvor de viață, ca să depărteze de capcanele morții.

28 عظمت یک پادشاه بستگی به تعداد مردمی دارد که بر آنها فرمان می‌راند. پادشاه بدون قوم نابود می‌شود.

În mulțimea poporului stă onoarea împăratului, dar în lipsa poporului este nimicirea prințului.

29 کسی که صبر و تحمل دارد شخص بسیار عاقلی است، اما از آدم تندخو حماقت سر می‌زند.

Cel încet la furie este omul unei mari înțelegeri, dar cel al unui duh nerăbdător înalță nechibzuință.

30 آرامش فکر به بدن سلامتی می‌بخشد، اما حسادت مانند خوره جان را می‌خورد.

O inimă sănătoasă este viața cărnii, dar invidia este putregaiul oaselor.

31 هر که به فقرا ظلم کند به آفرینندهٔ آنها اهانت کرده است و هر که به فقرا ترحم نماید، به خدا احترام گذاشته است.

Cel ce oprimă pe sărac ocărește pe Făcătorul său, dar cel ce îl onorează are milă de sărac.

32 خداشناسان وقتی بمیرند پناهگاهی دارند، اما گناهکاران به‌وسیلۀ گناهان خودشان تباه می‌شوند.

Cel stricat este alungat în stricăciunea lui, dar cel drept are speranță în moartea sa.

33 حکمت در دل دانایان ساکن است، اما در میان نادانان جای ندارد.

Înțelepciunea se odihnește în inima celui ce are înțelegere, dar ce este în mijlocul proștilor este făcut cunoscut.

34 درستکاری مایه سرافرازی یک قوم است و گناه مایه رسوایی آن.

Dreptatea înalță o națiune, dar păcatul este ocară pentru orice popor.

35 پادشاه از خدمتگزاران کاردان خشنود می‌گردد، ولی کسانی که دردسر ایجاد می‌کنند مورد غضب او واقع می‌شوند.

Favoarea împăratului este îndreptată spre un servitor înțelept, dar furia lui este împotriva celui ce aduce rușinea.