امثال 13

1 فرزند عاقل تأدیب پدر خود را می‌پذیرد، ولی کسی که همه چیز را به باد مسخره می‌گیرد از پذیرفتن توبیخ سر باز می‌زند.

A wise son [heareth] his father's instruction: but a scorner heareth not rebuke.

2 سخنان مرد نیک حتی برای خود او نیکوست و جانش را سیر می‌کند، اما شخص بداندیش فقط تشنهٔ ظلم است.

A man shall eat good by the fruit of [his] mouth: but the soul of the transgressors [shall eat] violence.

3 هر که زبان خود را نگه دارد جان خود را حفظ می‌کند، اما کسی که نسنجیده سخن بگوید خود را هلاک خواهد کرد.

He that keepeth his mouth keepeth his life: [but] he that openeth wide his lips shall have destruction.

4 آدم تنبل آنچه را که آرزو می‌کند به دست نمی‌آورد، اما شخص کوشا کامیاب می‌شود.

The soul of the sluggard desireth, and [hath] nothing: but the soul of the diligent shall be made fat.

5 درستکار از دروغ گفتن نفرت دارد، اما شرور رسوا و خوار می‌شود.

A righteous [man] hateth lying: but a wicked [man] is lothsome, and cometh to shame.

6 صداقت درستکاران آنها را حفظ می‌کند، اما شرارت بدکاران آنها را به نابودی می‌کشاند.

Righteousness keepeth [him that is] upright in the way: but wickedness overthroweth the sinner.

7 هستند کسانی که وانمود می‌کنند ثروتمندند در حالی که چیزی ندارند، و هستند کسانی که خود را فقیر نشان می‌دهند اما صاحب ثروت هنگفتی می‌باشند.

There is that maketh himself rich, yet [hath] nothing: [there is] that maketh himself poor, yet [hath] great riches.

8 ثروت شخص پولدار صرف حفاظت جان او می‌شود، اما جان آدم فقیر را خطری تهدید نمی‌کند.

The ransom of a man's life [is] his riches: but the poor heareth not rebuke.

9 زندگی شخص نیک مانند چراغی نورانی می‌درخشد، ولی زندگی شریران مثل چراغی است که در حال خاموشی است.

The light of the righteous rejoiceth: but the lamp of the wicked shall be extinguished.

10 تکبر باعث نزاع می‌شود، ولی شخص دانا نصیحت را می‌پذیرد.

Only by pride cometh contention: but with the well-advised [is] wisdom.

11 ثروتی که از راه نادرست به دست بیاید طولی نمی‌کشد که از دست می‌رود؛ اما دارایی که با کار و کوشش جمع شود، به تدریج زیاد می‌گردد.

Wealth [gotten] by vanity shall be diminished: but he that gathereth by labor shall increase.

12 آرزویی که انجام آن به تعویق افتاده باشد دل را بیمار می‌کند، اما برآورده شدن مراد، درخت حیات است.

Hope deferred maketh the heart sick: but [when] the desire cometh, [it is] a tree of life.

13 هر که دستوری را که به او داده‌اند خوار بشمارد بی‌سزا نخواهد ماند، اما کسی که آن را اطاعت کند پاداش خواهد یافت.

Whoever despiseth the word shall be destroyed: but he that feareth the commandment shall be rewarded.

14 تعلیم مرد دانا چشمهٔ حیات است و شخص را از دامهای مرگ می‌رهاند.

The law of the wise [is] a fountain of life, to depart from the snares of death.

15 دانایی، احترام می‌آورد ولی خیانت به هلاکت منتهی می‌شود.

Good understanding giveth favor: but the way of transgressors [is] hard.

16 مرد دانا سنجیده عمل می‌کند، اما جاهل حماقت خود را بروز می‌دهد.

Every prudent [man] dealeth with knowledge: but a fool layeth open [his] folly.

17 قاصدی که قابل اعتماد نباشد باعث گرفتاری می‌شود، اما پیک امین شفا به ارمغان می‌آورد.

A wicked messenger falleth into mischief: but a faithful embassador [is] health.

18 فقر و رسوایی دامنگیر کسی می‌شود که تأدیب را نمی‌پذیرد، اما شخصی که آن را بپذیرد مورد احترام واقع خواهد شد.

Poverty and shame [shall be to] him that refuseth instruction: but he that regardeth reproof shall be honored.

19 برآورده شدن آرزوها لذتبخش است، اما افراد نادان در پی آرزوهای ناپاک خود هستند و نمی‌خواهند از آنها دست بردارند.

The desire accomplished is sweet to the soul: but [it is] abomination to fools to depart from evil.

20 با اشخاص دانا معاشرت کن و دانا خواهی شد، با احمقان بنشین و زیان خواهی دید.

He that walketh with wise [men] shall be wise: but a companion of fools shall be destroyed.

21 بلا دامنگیر گناهکاران می‌شود، اما چیزهای خوب نصیب نیکان می‌گردد.

Evil pursueth sinners: but to the righteous good shall be repaid.

22 شخص نیک حتی برای نوه‌هایش میراث باقی می‌گذارد، اما ثروتی که گناهکاران اندوخته‌اند به درستکاران می‌رسد.

A good [man] leaveth an inheritance to his children's children: and the wealth of the sinner [is] laid up for the just.

23 مزرعۀ شخص فقیر ممکن است محصول فراوان بدهد، ولی ظالمان آن را از چنگ او در می‌آورند.

Much food [is in] the tillage of the poor: but there is [that is] destroyed for want of judgment.

24 کسی که فرزند خود را تنبیه نمی‌کند او را دوست ندارد، اما کسی که فرزندش را دوست دارد از تأدیب او کوتاهی نمی‌کند.

He that spareth his rod hateth his son: but he that loveth him chasteneth him betimes.

25 شخص درستکار از خوراکی که دارد می‌خورد و سیر می‌شود، ولی آدم بدکار گرسنگی می‌کشد.

The righteous eateth to the satisfying of his soul: but the belly of the wicked shall want.