امثال 13

1 فرزند عاقل تأدیب پدر خود را می‌پذیرد، ولی کسی که همه چیز را به باد مسخره می‌گیرد از پذیرفتن توبیخ سر باز می‌زند.

A wise son [heareth] his father’s instruction; But a scoffer heareth not rebuke.

2 سخنان مرد نیک حتی برای خود او نیکوست و جانش را سیر می‌کند، اما شخص بداندیش فقط تشنهٔ ظلم است.

A man shall eat good by the fruit of his mouth; But the soul of the treacherous [shall eat] violence.

3 هر که زبان خود را نگه دارد جان خود را حفظ می‌کند، اما کسی که نسنجیده سخن بگوید خود را هلاک خواهد کرد.

He that guardeth his mouth keepeth his life; [But] he that openeth wide his lips shall have destruction.

4 آدم تنبل آنچه را که آرزو می‌کند به دست نمی‌آورد، اما شخص کوشا کامیاب می‌شود.

The soul of the sluggard desireth, and hath nothing; But the soul of the diligent shall be made fat.

5 درستکار از دروغ گفتن نفرت دارد، اما شرور رسوا و خوار می‌شود.

A righteous man hateth lying; But a wicked man is loathsome, and cometh to shame.

6 صداقت درستکاران آنها را حفظ می‌کند، اما شرارت بدکاران آنها را به نابودی می‌کشاند.

Righteousness guardeth him that is upright in the way; But wickedness overthroweth the sinner.

7 هستند کسانی که وانمود می‌کنند ثروتمندند در حالی که چیزی ندارند، و هستند کسانی که خود را فقیر نشان می‌دهند اما صاحب ثروت هنگفتی می‌باشند.

There is that maketh himself rich, yet hath nothing: There is that maketh himself poor, yet hath great wealth.

8 ثروت شخص پولدار صرف حفاظت جان او می‌شود، اما جان آدم فقیر را خطری تهدید نمی‌کند.

The ransom of a man’s life is his riches; But the poor heareth no threatening.

9 زندگی شخص نیک مانند چراغی نورانی می‌درخشد، ولی زندگی شریران مثل چراغی است که در حال خاموشی است.

The light of the righteous rejoiceth; But the lamp of the wicked shall be put out.

10 تکبر باعث نزاع می‌شود، ولی شخص دانا نصیحت را می‌پذیرد.

By pride cometh only contention; But with the well-advised is wisdom.

11 ثروتی که از راه نادرست به دست بیاید طولی نمی‌کشد که از دست می‌رود؛ اما دارایی که با کار و کوشش جمع شود، به تدریج زیاد می‌گردد.

Wealth gotten by vanity shall be diminished; But he that gathereth by labor shall have increase.

12 آرزویی که انجام آن به تعویق افتاده باشد دل را بیمار می‌کند، اما برآورده شدن مراد، درخت حیات است.

Hope deferred maketh the heart sick; But when the desire cometh, it is a tree of life.

13 هر که دستوری را که به او داده‌اند خوار بشمارد بی‌سزا نخواهد ماند، اما کسی که آن را اطاعت کند پاداش خواهد یافت.

Whoso despiseth the word bringeth destruction on himself; But he that feareth the commandment shall be rewarded.

14 تعلیم مرد دانا چشمهٔ حیات است و شخص را از دامهای مرگ می‌رهاند.

The law of the wise is a fountain of life, That one may depart from the snares of death.

15 دانایی، احترام می‌آورد ولی خیانت به هلاکت منتهی می‌شود.

Good understanding giveth favor; But the way of the transgressor is hard.

16 مرد دانا سنجیده عمل می‌کند، اما جاهل حماقت خود را بروز می‌دهد.

Every prudent man worketh with knowledge; But a fool flaunteth [his] folly.

17 قاصدی که قابل اعتماد نباشد باعث گرفتاری می‌شود، اما پیک امین شفا به ارمغان می‌آورد.

A wicked messenger falleth into evil; But a faithful ambassador is health.

18 فقر و رسوایی دامنگیر کسی می‌شود که تأدیب را نمی‌پذیرد، اما شخصی که آن را بپذیرد مورد احترام واقع خواهد شد.

Poverty and shame [shall be to] him that refuseth correction; But he that regardeth reproof shall be honored.

19 برآورده شدن آرزوها لذتبخش است، اما افراد نادان در پی آرزوهای ناپاک خود هستند و نمی‌خواهند از آنها دست بردارند.

The desire accomplished is sweet to the soul; But it is an abomination to fools to depart from evil.

20 با اشخاص دانا معاشرت کن و دانا خواهی شد، با احمقان بنشین و زیان خواهی دید.

Walk with wise men, and thou shalt be wise; But the companion of fools shall smart for it.

21 بلا دامنگیر گناهکاران می‌شود، اما چیزهای خوب نصیب نیکان می‌گردد.

Evil pursueth sinners; But the righteous shall be recompensed with good.

22 شخص نیک حتی برای نوه‌هایش میراث باقی می‌گذارد، اما ثروتی که گناهکاران اندوخته‌اند به درستکاران می‌رسد.

A good man leaveth an inheritance to his children’s children; And the wealth of the sinner is laid up for the righteous.

23 مزرعۀ شخص فقیر ممکن است محصول فراوان بدهد، ولی ظالمان آن را از چنگ او در می‌آورند.

Much food [is in] the tillage of the poor; But there is that is destroyed by reason of injustice.

24 کسی که فرزند خود را تنبیه نمی‌کند او را دوست ندارد، اما کسی که فرزندش را دوست دارد از تأدیب او کوتاهی نمی‌کند.

He that spareth his rod hateth his son; But he that loveth him chasteneth him betimes.

25 شخص درستکار از خوراکی که دارد می‌خورد و سیر می‌شود، ولی آدم بدکار گرسنگی می‌کشد.

The righteous eateth to the satisfying of his soul; But the belly of the wicked shall want.