امثال 12

1 کسی می‌تواند دانا شود که تأدیب را دوست داشته باشد. هر که از اصلاح شدن نفرت داشته باشد نادان است.

He who loveth correction loveth knowledge; But he who hateth rebuke remaineth stupid.

2 خداوند از اشخاص نیک خشنود است، اما کسانی را که نقشه‌های پلید می‌کشند محکوم می‌کند.

The good man obtaineth favor from the LORD; But the man of wicked devices he condemneth.

3 انسان با کارهای بد نمی‌تواند برای خود امنیت به وجود آورد، اما اشخاص درستکار پا برجا خواهند ماند.

A man shall not be established by wickedness; But the root of the righteous shall not be moved.

4 زن نجیب، تاج سر شوهرش است، ولی زن بی‌حیا مانند خوره جان او را می‌خورد.

A virtuous woman is a crown to her husband; But she who causeth shame is as rottenness in his bones.

5 انسان نیک فکرش پر از درستکاری است، اما فکر آدم بدکار انباشته از دروغ و نیرنگ است.

The purposes of the righteous are just; The designs of the wicked are deceitful.

6 سخنان بدکاران مردم را به دام هلاکت می‌کشاند، اما سخنان نیکان مردم را رهایی می‌بخشد.

The words of the wicked lie in wait for men's blood; But the mouth of the upright delivereth them.

7 بدکاران نابود می‌شوند، اما نیکان پایدار می‌مانند.

The wicked are overthrown, and are no more; But the house of the righteous shall stand.

8 آدم عاقل را همه می‌ستایند، اما شخص کوته‌فکر را حقیر می‌شمارند.

A man will be commended according to his wisdom; But he that is of a perverse heart shall be despised.

9 بهتر است انسان شخص مهمی به حساب نیاید اما دستش به دهانش برسد تا اینکه خود را آدم بزرگی نشان دهد ولی محتاج نان باشد.

Better is he that demeaneth himself, and hath a servant, Than he that exalteth himself, and hath no bread.

10 شخص خداشناس حتی به فکر آسایش چارپایان خود نیز هست، اما رحم و مروت خدانشناسان چیزی به‌جز ستمگری نیست.

The righteous man careth for the life of his beast; But the tender mercies of the wicked are cruel.

11 هر که در زمین خود زراعت کند نان کافی خواهد داشت، اما کسی که وقت خود را به بیهودگی بگذراند آدم احمقی است.

He who tilleth his own land shall be satisfied with bread; But he who followeth worthless persons is void of understanding.

12 اشخاص خدانشناس چشم طمع به اموالی که بدکاران غارت کرده‌اند دارند، اما اعمال خداشناسان، میوۀ خود را می‌دهد.

The wicked man longeth after the prey of evil-doers; But the root of the righteous yieldeth fruit.

13 دروغ انسان را در دام گرفتار می‌کند، ولی شخص درستکار از تنگنا خلاصی می‌یابد.

In the transgression of the lips is a dangerous snare; But the righteous man shall escape from trouble.

14 پاداش تو بستگی به گفتار و رفتار تو دارد. هر چه بکاری همان را درو خواهی کرد.

By the fruit of a man's mouth he shall be filled with good, And the recompense of a man's hands shall be rendered unto him.

15 آدم نادان فکر می‌کند هر کاری می‌کند درست است و احتیاج به نصیحت ندارد، اما شخص دانا به نصایح دیگران گوش می‌دهد.

The way of a fool is right in his own eyes; But he that hearkeneth to counsel is wise.

16 آدم نادان در مقابل توهین دیگران زود خشمگین می‌شود، ولی شخص دانا خونسردی خود را حفظ می‌کند.

A fool's wrath is instantly known; But he that hideth insult is wise.

17 وقتی که حقیقت را می‌گویی عدالت اجرا می‌گردد، اما دروغ به بی‌عدالتی منجر می‌شود.

He that speaketh truth testifieth what is right; But a false witness, deceit.

18 هستند کسانی که با سخنان نسنجیدهٔ خود زخم زبان می‌زنند، ولی سخنان مرد دانا تسکین دهنده و شفابخش است.

There is who babbleth like the piercing of a sword; But the tongue of the wise is health.

19 عمر دروغ کوتاه است، اما حقیقت تا ابد پایدار می‌ماند.

The lip of truth shall be established for ever; But the tongue of falsehood, but for a moment.

20 افکار توطئه‌گران پر از نیرنگ است، اما دلهای آنانی که خیراندیش هستند آکنده از شادی می‌باشد.

Deceit is in the heart of those who contrive evil; But to the counsellors of peace shall be joy.

21 هیچ بدی به خداشناسان نمی‌رسد، اما بدکاران همیشه گرفتار بلا می‌شوند.

No evil shall happen to the righteous; But the wicked shall be filled with calamity.

22 خدا کسانی را که به قول خود وفا می‌کنند دوست دارد، ولی از اشخاص بدقول بیزار است.

False lips are the abomination of the LORD; But they who deal truly are his delight.

23 آدم عاقل علم و دانش خود را به نمایش نمی‌گذارد، ولی شخص نادان حماقت خود را آشکار می‌سازد.

A prudent man concealeth his knowledge; Bur the heart of fools proclaimeth their foolishness.

24 کار و کوشش، انسان را به قدرت می‌رساند؛ اما تنبلی، او را نوکر دیگران می‌سازد.

The hand of the diligent shall bear rule; But the slothful shall be under tribute.

25 غم و غصه انسان را گرانبار می‌کند، اما سخن دلگرم کننده او را سبکبار و شاد می‌سازد.

Anxiety in the heart of a man boweth it down; But a kind word maketh it glad.

26 شخص درستکار مردم را به راه راست هدایت می‌کند، اما آدم بدکار آنها را منحرف می‌سازد.

The righteous showeth the way to his neighbor; But the way of the wicked leadeth them astray.

27 آدم تنبل حتی دنبال شکار خود نیز نمی‌رود. تلاش و کوشش، گنج گرانبهای انسان است.

The slothful man shall not roast his game; But a precious treasure to any man is he that is diligent.

28 راهی که خداشناسان در آن گام برمی‌دارند به حیات منتهی می‌شود و در آن مرگ نیست.

In the path of righteousness is life, And in her pathway there is no death.