امثال 11

1 خداوند از تقلب و کلاهبرداری متنفر است، ولی درستکاری و صداقت را دوست دارد.

La balanza falsa es abominación para Yahvé, la pesa cabal es lo que le agrada.

2 تکبر باعث سرافکندگی می‌شود، پس دانا کسی است که فروتن باشد.

Si viene la soberbia, viene también la ignominia, mas la sabiduría habita con los humildes.

3 صداقت مرد درستکار راهنمای اوست، اما نادرستی شخص بدکار، او را به نابودی می‌کشاند.

A los rectos los guía su rectitud, a los pérfidos los arruina su propia perfidia.

4 در روز داوری مال و ثروت به داد تو نمی‌رسد، اما عدالت تو می‌تواند تو را از مرگ برهاند.

De nada sirven las riquezas en el día de la ira, mas la justicia libra de la muerte.

5 عدالت درستکاران راهشان را هموار می‌کند، اما بدکاران در زیر بار سنگین گناهان خود از پا در می‌آیند.

La justicia endereza el camino del hombre recto, mientras que el malvado cae por su propia malicia.

6 عدالت نیکان آنها را نجات می‌دهد، ولی بدکاران در دام خیانت خود گرفتار می‌شوند.

A los rectos los salva su justicia; pero los pérfidos quedan presos en su propia maldad.

7 آدم خدانشناس وقتی بمیرد همهٔ امیدهایش از بین می‌رود وانتظاری که از قدرتش داشت نقش بر آب می‌شود.

Con la muerte muere la esperanza del impío, se desvanecen las ilusiones de los inicuos.

8 مرد عادل از تنگنا رهایی می‌یابد و مرد بدکار به جای او گرفتار می‌شود.

El justo es librado de la tribulación, y en su lugar será atribulado el malvado.

9 سخنان مرد خدانشناس انسان را به هلاکت می‌کشاند، اما حکمت شخص درستکار او را از هلاکت می‌رهاند.

Con su boca el impío arruina a su prójimo, mas los justos se salvan mediante la ciencia.

10 مردمان شهر برای موفقیت عادلان شادی می‌کنند و از مرگ بدکاران خوشحال می‌شوند.

Cuando prosperan los justos se alegra la ciudad, y cuando perecen los impíos hay júbilo.

11 از برکت وجود خداشناسان شهر ترقی می‌کند، اما شرارت بدکاران موجب تباهی آن می‌شود.

Con la bendición de los buenos se engrandece un pueblo, la boca de los malos es su ruina.

12 کسی که دربارهٔ دیگران با تحقیر صحبت می‌کند آدم نادانی است. آدم عاقل جلوی زبان خود را می‌گیرد.

Quien desprecia a su prójimo es un insensato; el varón prudente se calla.

13 خبرچین هر جا می‌رود اسرار دیگران را فاش می‌کند، ولی شخص امین، اسرار را در دل خود مخفی نگه می‌دارد.

El maldiciente revela los secretos, mas el de espíritu fiel los mantiene ocultos.

14 بدون رهبری خردمندانه، مملکت سقوط می‌کند؛ اما وجود مشاوران زیاد امنیت کشور را تضمین می‌کند.

Por falta de dirección cae el pueblo; donde abunda el consejo hay bienestar.

15 ضامن شخص غریب نشو چون ضرر خواهی دید. اگر می‌خواهی گرفتار نشوی ضامن کسی نشو.

Sufrirá males quien por otro da fianza, el que rehúsa dar fianza vive tranquilo.

16 زن نیکو سیرت، عزت و احترام به دست می‌آورد، اما مردان بی‌رحم فقط می‌توانند ثروت به چنگ آورند.

La mujer graciosa alcanza honor, así como los poderosos adquieren riqueza.

17 مرد رحیم به خودش نفع می‌رساند، اما آدم ستمگر به خودش لطمه می‌زند.

El misericordioso hace bien a su propia alma, el cruel inflige heridas a su misma carne.

18 ثروت شخص بدکار، موقتی و ناپایدار است، ولی اجرت شخص عادل جاودانی است.

El trabajo del impío es ilusorio, mas el que siembra justicia tiene segura la recompensa.

19 شخص درستکار از حیات برخوردار می‌شود، اما آدم بدکار به سوی مرگ می‌رود.

Como la justicia (conduce) a la vida, así el que va tras el mal (corre) a la muerte.

20 خداوند از افراد بدسرشت متنفر است، ولی از درستکاران خشنود می‌باشد.

El corazón perverso es abominable a Yahvé, pues Él se complace en los que proceden con sinceridad.

21 مطمئن باش بدکاران مجازات خواهند شد، اما درستکاران رهایی خواهند یافت.

Tarde o temprano será castigado el malvado, pero la descendencia de los justos será puesta en salvo.

22 زیبایی در زن نادان مانند حلقهٔ طلا در پوزهٔ گراز است.

Anillo de oro en hocico de cerdo es la belleza de una mujer insensata.

23 آرزوی نیکان همیشه برآورده می‌شود، اما خشم خدا در انتظار بدکاران است.

Los deseos de los justos se dirigen solamente al bien: el afán de los malos es encender su ira.

24 هستند کسانی که با سخاوت خرج می‌کنند و با وجود این ثروتمند می‌شوند؛ و هستند کسانی که بیش از اندازه جمع می‌کنند، اما عاقبت نیازمند می‌گردند.

Hay quienes reparten liberalmente y se enriquecen; y hay quien ahorra más de lo justo, y permanece pobre.

25 شخص سخاوتمند کامیاب می‌شود و هر که دیگران را سیراب کند خود نیز سیراب خواهد شد.

El alma benéfica será saciada, y el que riega será regado.

26 کسی که غله‌اش را احتکار می‌کند، مورد نفرین مردم قرار خواهد گرفت، ولی دعای خیر مردم همراه کسی خواهد بود که غله خود را در زمان احتیاج به آنها می‌فروشد.

Al que retiene el trigo, le maldice el pueblo, mientras que sobre la cabeza del que lo vende desciende bendición.

27 اگر در پی نیکی باشی مورد لطف خدا خواهی بود، ولی اگر به دنبال بدی بروی جز بدی چیزی نصیبت نخواهد شد.

Cosa agradable busca quien busca el bien; mas el que busca el mal, (del mal) será alcanzado.

28 کسی که بر ثروت خود تکیه کند خواهد افتاد، اما عادلان مانند درخت سبز شکوفه خواهند آورد.

Quien en sus riquezas confía, caerá, pero el justo, como la fronda del árbol, retoña.

29 شخص نادانی که باعث ناراحتی خانواده‌اش می‌شود سرانجام هستی خود را از دست خواهد داد و برده دانایان خواهد شد.

Quien perturba su casa, heredará viento, y el necio será esclavo del cuerdo.

30 ثمره کار خداشناسان حیات‌بخش است و تمام کسانی که مردم را به سوی نجات هدایت می‌کنند دانا هستند.

Árbol de vida son los frutos del justo; y quien gana los corazones es sabio.

31 اگر عادلان پاداش اعمال خود را در این دنیا می‌یابند، بدون شک گناهکاران و بدکاران نیز به سزای اعمال خود می‌رسند.

Si el justo ya en la tierra tiene su paga, ¿cuánto más el inicuo y el pecador?