امثال 11

1 خداوند از تقلب و کلاهبرداری متنفر است، ولی درستکاری و صداقت را دوست دارد.

A false balance is an abomination to the LORD, but accurate weights are his delight.

2 تکبر باعث سرافکندگی می‌شود، پس دانا کسی است که فروتن باشد.

When pride comes, then comes shame, but with humility comes wisdom.

3 صداقت مرد درستکار راهنمای اوست، اما نادرستی شخص بدکار، او را به نابودی می‌کشاند.

The integrity of the upright shall guide them, but the perverseness of the treacherous shall destroy them.

4 در روز داوری مال و ثروت به داد تو نمی‌رسد، اما عدالت تو می‌تواند تو را از مرگ برهاند.

Riches do not profit in the day of wrath, but righteousness delivers from death.

5 عدالت درستکاران راهشان را هموار می‌کند، اما بدکاران در زیر بار سنگین گناهان خود از پا در می‌آیند.

The righteousness of the blameless will direct his way, but the wicked shall fall by his own wickedness.

6 عدالت نیکان آنها را نجات می‌دهد، ولی بدکاران در دام خیانت خود گرفتار می‌شوند.

The righteousness of the upright shall deliver them, but the unfaithful will be trapped by evil desires.

7 آدم خدانشناس وقتی بمیرد همهٔ امیدهایش از بین می‌رود وانتظاری که از قدرتش داشت نقش بر آب می‌شود.

When a wicked man dies, hope perishes, and expectation of power comes to nothing.

8 مرد عادل از تنگنا رهایی می‌یابد و مرد بدکار به جای او گرفتار می‌شود.

A righteous person is delivered out of trouble, and the wicked takes his place.

9 سخنان مرد خدانشناس انسان را به هلاکت می‌کشاند، اما حکمت شخص درستکار او را از هلاکت می‌رهاند.

With his mouth the godless man destroys his neighbor, but the righteous will be delivered through knowledge.

10 مردمان شهر برای موفقیت عادلان شادی می‌کنند و از مرگ بدکاران خوشحال می‌شوند.

When it goes well with the righteous, the city rejoices. When the wicked perish, there is shouting.

11 از برکت وجود خداشناسان شهر ترقی می‌کند، اما شرارت بدکاران موجب تباهی آن می‌شود.

By the blessing of the upright, the city is exalted, but it is overthrown by the mouth of the wicked.

12 کسی که دربارهٔ دیگران با تحقیر صحبت می‌کند آدم نادانی است. آدم عاقل جلوی زبان خود را می‌گیرد.

One who despises his neighbor is void of wisdom, but a man of understanding holds his peace.

13 خبرچین هر جا می‌رود اسرار دیگران را فاش می‌کند، ولی شخص امین، اسرار را در دل خود مخفی نگه می‌دارد.

One who brings gossip betrays a confidence, but one who is of a trustworthy spirit is one who keeps a secret.

14 بدون رهبری خردمندانه، مملکت سقوط می‌کند؛ اما وجود مشاوران زیاد امنیت کشور را تضمین می‌کند.

Where there is no wise guidance, the nation falls, but in the multitude of counselors there is victory.

15 ضامن شخص غریب نشو چون ضرر خواهی دید. اگر می‌خواهی گرفتار نشوی ضامن کسی نشو.

He who is collateral for a stranger will suffer for it, but he who refuses pledges of collateral is secure.

16 زن نیکو سیرت، عزت و احترام به دست می‌آورد، اما مردان بی‌رحم فقط می‌توانند ثروت به چنگ آورند.

A gracious woman obtains honor, but she who hates virtue makes a throne for dishonor. The slothful become destitute, and ruthless men grab wealth.

17 مرد رحیم به خودش نفع می‌رساند، اما آدم ستمگر به خودش لطمه می‌زند.

The merciful man does good to his own soul, but he who is cruel troubles his own flesh.

18 ثروت شخص بدکار، موقتی و ناپایدار است، ولی اجرت شخص عادل جاودانی است.

Wicked people earn deceitful wages, but one who sows righteousness reaps a sure reward.

19 شخص درستکار از حیات برخوردار می‌شود، اما آدم بدکار به سوی مرگ می‌رود.

He who is truly righteous gets life. He who pursues evil gets death.

20 خداوند از افراد بدسرشت متنفر است، ولی از درستکاران خشنود می‌باشد.

Those who are perverse in heart are an abomination to the LORD, but those whose ways are blameless are his delight.

21 مطمئن باش بدکاران مجازات خواهند شد، اما درستکاران رهایی خواهند یافت.

Most certainly, the evil man will not be unpunished, but the descendants of the righteous will be delivered.

22 زیبایی در زن نادان مانند حلقهٔ طلا در پوزهٔ گراز است.

Like a gold ring in a pig's snout, is a beautiful woman who lacks discretion.

23 آرزوی نیکان همیشه برآورده می‌شود، اما خشم خدا در انتظار بدکاران است.

The desire of the righteous is only good. The expectation of the wicked is wrath.

24 هستند کسانی که با سخاوت خرج می‌کنند و با وجود این ثروتمند می‌شوند؛ و هستند کسانی که بیش از اندازه جمع می‌کنند، اما عاقبت نیازمند می‌گردند.

There is one who scatters, and increases yet more. There is one who withholds more than is appropriate, but gains poverty.

25 شخص سخاوتمند کامیاب می‌شود و هر که دیگران را سیراب کند خود نیز سیراب خواهد شد.

The liberal soul shall be made fat. He who waters shall be watered also himself.

26 کسی که غله‌اش را احتکار می‌کند، مورد نفرین مردم قرار خواهد گرفت، ولی دعای خیر مردم همراه کسی خواهد بود که غله خود را در زمان احتیاج به آنها می‌فروشد.

People curse someone who withholds grain, but blessing will be on the head of him who sells it.

27 اگر در پی نیکی باشی مورد لطف خدا خواهی بود، ولی اگر به دنبال بدی بروی جز بدی چیزی نصیبت نخواهد شد.

He who diligently seeks good seeks favor, but he who searches after evil, it shall come to him.

28 کسی که بر ثروت خود تکیه کند خواهد افتاد، اما عادلان مانند درخت سبز شکوفه خواهند آورد.

He who trusts in his riches will fall, but the righteous shall flourish as the green leaf.

29 شخص نادانی که باعث ناراحتی خانواده‌اش می‌شود سرانجام هستی خود را از دست خواهد داد و برده دانایان خواهد شد.

He who troubles his own house shall inherit the wind. The foolish shall be servant to the wise of heart.

30 ثمره کار خداشناسان حیات‌بخش است و تمام کسانی که مردم را به سوی نجات هدایت می‌کنند دانا هستند.

The fruit of the righteous is a tree of life; and he who plucks that life is wise.

31 اگر عادلان پاداش اعمال خود را در این دنیا می‌یابند، بدون شک گناهکاران و بدکاران نیز به سزای اعمال خود می‌رسند.

If the righteous is delivered with difficulty, where will the ungodly and the sinner appear?