امثال 11

1 خداوند از تقلب و کلاهبرداری متنفر است، ولی درستکاری و صداقت را دوست دارد.

Scales of deceit are hated by the Lord, but a true weight is his delight.

2 تکبر باعث سرافکندگی می‌شود، پس دانا کسی است که فروتن باشد.

When pride comes, there comes shame, but wisdom is with the quiet in spirit.

3 صداقت مرد درستکار راهنمای اوست، اما نادرستی شخص بدکار، او را به نابودی می‌کشاند.

The righteousness of the upright will be their guide, but the twisted ways of the false will be their destruction.

4 در روز داوری مال و ثروت به داد تو نمی‌رسد، اما عدالت تو می‌تواند تو را از مرگ برهاند.

Wealth is of no profit in the day of wrath, but righteousness keeps a man safe from death.

5 عدالت درستکاران راهشان را هموار می‌کند، اما بدکاران در زیر بار سنگین گناهان خود از پا در می‌آیند.

The righteousness of the good man will make his way straight, but the sin of the evil-doer will be the cause of his fall.

6 عدالت نیکان آنها را نجات می‌دهد، ولی بدکاران در دام خیانت خود گرفتار می‌شوند.

The righteousness of the upright will be their salvation, but the false will themselves be taken in their evil designs.

7 آدم خدانشناس وقتی بمیرد همهٔ امیدهایش از بین می‌رود وانتظاری که از قدرتش داشت نقش بر آب می‌شود.

At the death of an upright man his hope does not come to an end, but the hope of the evil-doer comes to destruction.

8 مرد عادل از تنگنا رهایی می‌یابد و مرد بدکار به جای او گرفتار می‌شود.

The upright man is taken out of trouble, and in his place comes the sinner.

9 سخنان مرد خدانشناس انسان را به هلاکت می‌کشاند، اما حکمت شخص درستکار او را از هلاکت می‌رهاند.

With his mouth the evil man sends destruction on his neighbour; but through knowledge the upright are taken out of trouble.

10 مردمان شهر برای موفقیت عادلان شادی می‌کنند و از مرگ بدکاران خوشحال می‌شوند.

When things go well for the upright man, all the town is glad; at the death of sinners, there are cries of joy.

11 از برکت وجود خداشناسان شهر ترقی می‌کند، اما شرارت بدکاران موجب تباهی آن می‌شود.

By the blessing of the upright man the town is made great, but it is overturned by the mouth of the evil-doer.

12 کسی که دربارهٔ دیگران با تحقیر صحبت می‌کند آدم نادانی است. آدم عاقل جلوی زبان خود را می‌گیرد.

He who has a poor opinion of his neighbour has no sense, but a wise man keeps quiet.

13 خبرچین هر جا می‌رود اسرار دیگران را فاش می‌کند، ولی شخص امین، اسرار را در دل خود مخفی نگه می‌دارد.

He who goes about talking of others makes secrets public, but the true-hearted man keeps things covered.

14 بدون رهبری خردمندانه، مملکت سقوط می‌کند؛ اما وجود مشاوران زیاد امنیت کشور را تضمین می‌کند.

When there is no helping suggestion the people will have a fall, but with a number of wise guides they will be safe.

15 ضامن شخص غریب نشو چون ضرر خواهی دید. اگر می‌خواهی گرفتار نشوی ضامن کسی نشو.

He who makes himself responsible for a strange man will undergo much loss; but the hater of such undertakings will be safe.

16 زن نیکو سیرت، عزت و احترام به دست می‌آورد، اما مردان بی‌رحم فقط می‌توانند ثروت به چنگ آورند.

A woman who is full of grace is honoured, but a woman hating righteousness is a seat of shame: those hating work will undergo loss, but the strong keep their wealth.

17 مرد رحیم به خودش نفع می‌رساند، اما آدم ستمگر به خودش لطمه می‌زند.

The man who has mercy will be rewarded, but the cruel man is the cause of trouble to himself.

18 ثروت شخص بدکار، موقتی و ناپایدار است، ولی اجرت شخص عادل جاودانی است.

The sinner gets the payment of deceit; but his reward is certain who puts in the seed of righteousness.

19 شخص درستکار از حیات برخوردار می‌شود، اما آدم بدکار به سوی مرگ می‌رود.

So righteousness gives life; but he who goes after evil gets death for himself.

20 خداوند از افراد بدسرشت متنفر است، ولی از درستکاران خشنود می‌باشد.

The uncontrolled are hated by the Lord, but those whose ways are without error are his delight

21 مطمئن باش بدکاران مجازات خواهند شد، اما درستکاران رهایی خواهند یافت.

Certainly the evil-doer will not go free from punishment, but the seed of the upright man will be safe.

22 زیبایی در زن نادان مانند حلقهٔ طلا در پوزهٔ گراز است.

Like a ring of gold in the nose of a pig, is a beautiful woman who has no sense.

23 آرزوی نیکان همیشه برآورده می‌شود، اما خشم خدا در انتظار بدکاران است.

The desire of the upright man is only for good, but wrath is waiting for the evil-doer.

24 هستند کسانی که با سخاوت خرج می‌کنند و با وجود این ثروتمند می‌شوند؛ و هستند کسانی که بیش از اندازه جمع می‌کنند، اما عاقبت نیازمند می‌گردند.

A man may give freely, and still his wealth will be increased; and another may keep back more than is right, but only comes to be in need.

25 شخص سخاوتمند کامیاب می‌شود و هر که دیگران را سیراب کند خود نیز سیراب خواهد شد.

He who gives blessing will be made fat, but the curser will himself be cursed.

26 کسی که غله‌اش را احتکار می‌کند، مورد نفرین مردم قرار خواهد گرفت، ولی دعای خیر مردم همراه کسی خواهد بود که غله خود را در زمان احتیاج به آنها می‌فروشد.

He who keeps back grain will be cursed by the people; but a blessing will be on the head of him who lets them have it for a price.

27 اگر در پی نیکی باشی مورد لطف خدا خواهی بود، ولی اگر به دنبال بدی بروی جز بدی چیزی نصیبت نخواهد شد.

He who, with all his heart, goes after what is good is searching for grace; but he who is looking for trouble will get it.

28 کسی که بر ثروت خود تکیه کند خواهد افتاد، اما عادلان مانند درخت سبز شکوفه خواهند آورد.

He who puts his faith in wealth will come to nothing; but the upright man will be full of growth like the green leaf.

29 شخص نادانی که باعث ناراحتی خانواده‌اش می‌شود سرانجام هستی خود را از دست خواهد داد و برده دانایان خواهد شد.

The troubler of his house will have the wind for his heritage, and the foolish will be servant to the wise-hearted.

30 ثمره کار خداشناسان حیات‌بخش است و تمام کسانی که مردم را به سوی نجات هدایت می‌کنند دانا هستند.

The fruit of righteousness is a tree of life, but violent behaviour takes away souls.

31 اگر عادلان پاداش اعمال خود را در این دنیا می‌یابند، بدون شک گناهکاران و بدکاران نیز به سزای اعمال خود می‌رسند.

If the upright man is rewarded on earth, how much more the evil-doer and the sinner!