امثال 10

1 امثال سلیمان: پسر عاقل پدرش را شاد می‌سازد، اما پسر نادان باعث غم مادرش می‌گردد.

The proverbs of Solomon. A wise son makes a glad father; but a foolish son brings grief to his mother.

2 ثروتی که از راه نادرست به دست آمده باشد نفعی به انسان نمی‌رساند، اما درستکاری به او سعادت دائمی می‌بخشد.

Treasures of wickedness profit nothing, but righteousness delivers from death.

3 خداوند نمی‌گذارد مرد درستکار گرسنگی بکشد و یا مرد شریر به آرزوی خود برسد.

The LORD will not allow the soul of the righteous to go hungry, but he thrusts away the desire of the wicked.

4 آدمهای تنبل، فقیر می‌شوند، ولی اشخاص کوشا ثروتمند می‌گردند.

He becomes poor who works with a lazy hand, but the hand of the diligent brings wealth.

5 کسی که به موقع محصول خود را برداشت می‌کند عاقل است، اما کسی که موقع برداشت محصول می‌خوابد مایهٔ ننگ است.

He who gathers in summer is a wise son, but he who sleeps during the harvest is a son who causes shame.

6 بر سر درستکاران برکت‌هاست، اما وجود بدکاران از ظلم و لعنت پوشیده است.

Blessings are on the head of the righteous, but violence covers the mouth of the wicked.

7 نیکان خاطرهٔ خوبی از خود باقی می‌گذارند، اما نام بدکاران به فراموشی سپرده می‌شود.

The memory of the righteous is blessed, but the name of the wicked will rot.

8 شخص عاقل پند و اندرز را می‌پذیرد، اما نادان یاوه‌گو هلاک می‌شود.

The wise in heart accept commandments, but a chattering fool will fall.

9 قدمهای شخص درستکار ثابت و استوار است، ولی شخص کجرو عاقبت می‌لغزد و می‌افتد.

He who walks blamelessly walks surely, but he who perverts his ways will be found out.

10 آن که با نیت بد چشمک می‌زند سبب رنجش می‌شود، اما آن که بی‌پرده نکوهش می‌کند باعث صلح می‌شود.

The one who winks with the eye causes trouble, but the one who boldly rebukes makes peace.

11 دهان درستکاران چشمهٔ حیات است، اما دهان شخص بدکار پر از نفرین می‌باشد.

The mouth of the righteous is a spring of life, but violence covers the mouth of the wicked.

12 کینه و نفرت باعث نزاع می‌شود، اما محبت گناه دیگران را می‌بخشد.

Hatred stirs up strife, but love covers all wrongs.

13 اشخاص دانا به خاطر سخنان حکیمانه‌شان مورد ستایش قرار می‌گیرند، اما اشخاص نادان چوب حماقت خود را می‌خورند.

Wisdom is found on the lips of him who has discernment, but a rod is for the back of him who is void of understanding.

14 در دهان شخص دانا سخنان سنجیده یافت می‌شود، اما آدم نادان نسنجیده سخن می‌گوید و خرابی به بار می‌آورد.

Wise men lay up knowledge, but the mouth of the foolish is near ruin.

15 ثروت شخص ثروتمند قلعۀ اوست، اما بینوایی شخص فقیر او را از پای درمی‌آورد.

The rich man's wealth is his strong city. The destruction of the poor is their poverty.

16 درآمد شخص درستکار به زندگی او رونق می‌بخشد، اما شخص بدکار درآمد خود را در راههای گناه‌آلود بر باد می‌دهد.

The labor of the righteous leads to life. The increase of the wicked leads to sin.

17 کسی که تأدیب را می‌پذیرد در راه حیات گام برمی‌دارد، اما کسی که نمی‌خواهد اصلاح گردد، به گمراهی کشیده می‌شود.

He is in the way of life who heeds correction, but he who forsakes reproof leads others astray.

18 کسی که کینه‌اش را پنهان می‌کند آدم نادرستی است. شخصی که شایعات بی‌اساس را پخش می‌کند نادان است.

He who hides hatred has lying lips. He who utters a slander is a fool.

19 پرحرفی، انسان را به سوی گناه می‌کشاند. عاقل کسی است که زبانش را مهار کند.

In the multitude of words there is no lack of disobedience, but he who restrains his lips does wisely.

20 سخنان عادلان مانند نقره گرانبهاست، اما سخنان بدکاران هیچ ارزشی ندارد.

The tongue of the righteous is like choice silver. The heart of the wicked is of little worth.

21 سخنان خوب عادلان، دیگران را احیا می‌کند، اما حماقت نادانان باعث مرگ خودشان می‌شود.

The lips of the righteous feed many, but the foolish die for lack of understanding.

22 برکت خداوند انسان را ثروتمند می‌سازد بدون اینکه زحمتی برای وی به بار آورد.

The LORD's blessing brings wealth, and he adds no trouble to it.

23 آدم نادان از عمل بد لذت می‌برد و شخص دانا از حکمت.

It is a fool's pleasure to do wickedness, but wisdom is a man of understanding's pleasure.

24 آنچه بدکاران از آن می‌ترسند بر سرشان می‌آید، اما نیکان به آرزوی خود می‌رسند.

What the wicked fear, will overtake them, but the desire of the righteous will be granted.

25 بلا و مصیبت چون گردباد از راه می‌رسد و بدکاران را با خود می‌برد، اما شخص درستکار مانند صخره، پا برجا می‌ماند.

When the whirlwind passes, the wicked is no more; but the righteous stand firm forever.

26 هرگز از آدم تنبل نخواه برای تو کاری انجام دهد؛ او مثل دودی است که به چشم می‌رود و مانند سرکه‌ای است که دندان را کند می‌کند.

As vinegar to the teeth, and as smoke to the eyes, so is the sluggard to those who send him.

27 خداترسی سالهای عمر انسان را زیاد می‌کند، اما شرارت از عمر او می‌کاهد.

The fear of the LORD prolongs days, but the years of the wicked shall be shortened.

28 امید درستکاران به شادی می‌انجامد، اما امید بدکاران بر باد می‌رود.

The prospect of the righteous is joy, but the hope of the wicked will perish.

29 خدا برای نیکان قلعه‌ای محافظ است، اما او بدان را هلاک خواهد کرد.

The way of the LORD is a stronghold to the upright, but it is a destruction to evildoers.

30 درستکاران همیشه از امنیت برخوردار خواهند بود، اما بدکاران بر زمین، زنده نخواهند ماند.

The righteous will never be removed, but the wicked will not dwell in the land.

31 از دهان درستکاران غنچه‌های حکمت می‌شکفد، اما زبان دروغگویان از ریشه کنده خواهد شد.

The mouth of the righteous brings forth wisdom, but the perverse tongue will be cut off.

32 عادلان همیشه سخنان خوشایند بر زبان می‌آورند، اما دهان بدکاران از سخنان نیشدار پر است.

The lips of the righteous know what is acceptable, but the mouth of the wicked is perverse.