امثال 1

1 امثال سلیمان، پادشاه اسرائیل، که پسر داوود بود:

proverb Solomon son: child David king Israel

2 این امثال به شما کمک خواهند کرد تا حکمت و ادب بیاموزید و بتوانید سخنان پرمغز را درک کنید.

to/for to know wisdom and discipline: instruction to/for to understand word understanding

3 آنها به شما یاد خواهند داد چگونه رفتار عاقلانه داشته باشید و با صداقت و عدالت و انصاف عمل کنید.

to/for to take: recieve discipline: instruction be prudent righteousness and justice and uprightness

4 این امثال به جاهلان حکمت می‌بخشند و به جوانان فهم و بصیرت.

to/for to give: give to/for simple craftiness to/for youth knowledge and plot

5 با شنیدن و درک این امثال، حتی دانایان داناتر می‌شوند و دانشمندان چاره اندیشی کسب می‌کنند تا بتوانند معانی گفتار پیچیدهٔ حکیمان را بفهمند.

to hear: hear wise and to add teaching and to understand counsel to buy

6

to/for to understand proverb and mockery word wise and riddle their

7 ترس خداوند سرآغاز دانش است. کسی که حکمت و ادب را خوار می‌شمارد، جاهل است.

fear LORD first: beginning knowledge wisdom and discipline: instruction fool(ish) to despise

8 ای جوان، نصیحت پدرت را بشنو و از تعلیم مادرت رویگردان نشو،

to hear: hear son: child my discipline: instruction father your and not to leave instruction mother your

9 زیرا سخنان ایشان مانند تاج و جواهر، سیرت تو را زیبا خواهند ساخت.

for wreath favor they(masc.) to/for head your and necklace to/for neck your

10 وقتی گناهکاران تو را وسوسه می‌کنند، تسلیم نشو.

son: child my if to entice you sinner not be willing

11 اگر آنها به تو بگویند: «بیا در کمین مردم بنشینیم و آنها را بکشیم

if to say to go: come [emph?] with us to ambush to/for blood to treasure to/for innocent for nothing

12 و مانند قبر، آنها را ببلعیم و از هستی ساقط کنیم؛ (Sheol h7585)

to swallow up them like/as hell: Sheol alive and unblemished: complete like/as to go down pit (Sheol h7585)

13 از این راه ما اشیاء قیمتی فراوان به چنگ خواهیم آورد و خانه‌های خود را از این غنایم پر خواهیم ساخت؛

all substance precious to find to fill house: home our spoil

14 هر چه به دست بیاوریم به تساوی بین خود تقسیم خواهیم کرد؛ پس بیا و با ما همدست شو!»

allotted your to fall: deserting in/on/with midst our purse one to be to/for all our

15 پسرم تو با آنها نرو و خود را از چنین افرادی دور نگه دار؛

son: child my not to go: walk in/on/with way: journey with them to withhold foot your from path their

16 زیرا آنها همیشه در پی گناه و قتل هستند.

for foot their to/for bad: evil to run: run and to hasten to/for to pour: kill blood

17 یک پرنده وقتی می‌بیند برایش دام گذاشته‌اند، از آن دوری می‌کند.

for for nothing to scatter [the] net in/on/with eye: seeing all master: [master of] wing

18 ولی این افراد چنین نیستند. آنها خودشان را به دام می‌اندازند و با دست خود گور خود را می‌کنند.

and they(masc.) to/for blood their to ambush to treasure to/for soul: life their

19 این است سرنوشت تمام کسانی که در پی سود نامشروع هستند. چنین اشخاص خود را نابود می‌کنند.

so way all to cut off: to gain unjust-gain [obj] soul: life master his to take: take

20 حکمت در کوچه‌ها ندا می‌دهد.

wisdom in/on/with outside to sing in/on/with street/plaza to give: cry out voice her

21 مردم را که در سر چهارراه‌ها و نزد دروازهٔ شهر جمع شده‌اند صدا کرده، می‌گوید:

in/on/with head: top to roar to call: call out in/on/with entrance gate in/on/with city word her to say

22 «ای نادانان! تا کی می‌خواهید نادان بمانید؟ تا کی می‌خواهید دانایی را مسخره کنید و از آن متنفر باشید؟

till how simple to love: lover simplicity and to mock scorning to desire to/for them and fool to hate knowledge

23 بیایید و مشورت مرا بپذیرید، و من روح خود را بر شما نازل خواهم کرد و شما را دانا خواهم ساخت.

to return: repent to/for argument my behold to bubble to/for you spirit my to know word my [obj] you

24 «بارها شما را صدا کردم ولی توجه نکردید، التماس نمودم اما اعتنا ننمودید.

because to call: call to and to refuse to stretch hand my and nothing to listen

25 شما نصیحت و نکوهش مرا نپذیرفتید.

and to neglect all counsel my and argument my not be willing

26 من نیز به مصیبت شما خواهم خندید، و هنگامی که بلا دامنگیرتان شود شما را مسخره خواهم کرد،

also I in/on/with calamity your to laugh to mock in/on/with to come (in): come dread your

27 آری، وقتی بلا مانند طوفان شما را فرا گیرد و مصیبت مثل گردباد شما را احاطه کند، و سختی و بدبختی شما را از پای درآورد.

in/on/with to come (in): come (like/as devastation *Q(K)*) dread your and calamity your like/as whirlwind to come in/on/with to come (in): come upon you distress and anguish

28 «هنگامی که آنها فریاد برآورند، به دادشان نخواهم رسید، و اگرچه با اشتیاق به دنبالم بگردند، مرا نخواهند یافت؛

then to call: call to me and not to answer to seek me and not to find me

29 زیرا از دانایی متنفر بوده‌اند و از خداوند اطاعت نکرده‌اند.

underneath: because of for to hate knowledge and fear LORD not to choose

30 نصیحت مرا گوش نگرفته‌اند و نکوهش مرا نپذیرفته‌اند.

not be willing to/for counsel my to spurn all argument my

31 بنابراین ثمرهٔ راهی را که در پیش گرفته‌اند خواهند دید.

and to eat from fruit way: journey their and from counsel their to satisfy

32 زیرا سرکشی احمقان، ایشان را خواهد کشت و بی‌خیالی نادانان آنها را از پای در خواهد آورد.

for faithlessness simple to kill them and ease fool to perish them

33 ولی همهٔ کسانی که به من گوش دهند، از هیچ بلایی نخواهند ترسید و در امنیت زندگی خواهند کرد.»

and to hear: hear to/for me to dwell security and to rest from dread distress: harm

King Solomon in Old Age