متی 8

1 هنگامی که عیسی از بالای تپه به پایین می‌آمد، بسیاری به‌دنبال او به راه افتادند.

Yesus onda nema mia leteꞌ a, ma atahori hetar nonggo-nonggo reu tungga E.

2 ناگهان مردی جذامی به او نزدیک شد و در مقابل او زانو زد و گفت: «ای سَرورم، اگر بخواهی، می‌توانی مرا شفا داده، پاک سازی.»

Aibꞌoiꞌ ma, atahori hedꞌi kusta esa neu nisiꞌ E. Ana sendeꞌ lululanggan de noꞌe tulun Yesus nae, “Papa, e! Tulun au dei! Mete ma Papa nau, na, Papa bisa muꞌuhahaiꞌ hedꞌi ngga ia, naa fo atahori sudꞌi boe melumudꞌu au fai, ma au o bisa uu hule-oꞌe sia ume nggareiꞌ rala.”

3 عیسی دست خود را دراز کرد و بر او گذاشت و فرمود: «البته که می‌خواهم؛ شفا بیاب!» در همان لحظه، جذام او از بین رفت!

Rena onaꞌ naa, ma Yesus loo liman, kois atahori kusta, ma olaꞌ nae, “Au nau! Hai leon!” Aibꞌoiꞌ ma, atahori naa hedꞌis na mopo neuꞌ ena.

4 آنگاه عیسی به او فرمود: «مواظب باش که در این باره چیزی به کسی نگویی؛ بلکه نزد کاهن برو تا تو را معاینه کند، و آن هدیه‌ای را هم که موسی برای جذامی‌های شفا یافته تعیین کرده، با خودت ببر تا به همه ثابت شود که شفا یافته‌ای.»

De Yesus olaꞌ no e nae, “Musunedꞌa, e! Ho hai ena, te afiꞌ mufadꞌe esa boe. Musi tungga baꞌi Musa hohoro-lalanen dei. Dadꞌi muu sia malangga agama, fo ana paresaꞌ aom dei, naa fo ana nahine hedꞌis ma mopo tebꞌe ena, do feꞌe hokoꞌ. Basa na musi muu fee tutunu-hohotuꞌ dadꞌi tanda makasi, fo basa atahori bubꞌuluꞌ rae, ho hai tebꞌe ena.”

5 وقتی عیسی وارد شهر کَفَرناحوم شد، یک افسر رومی نزدش آمد و خواهش‌کنان به او گفت:

Basa naa ma, Yesus neu sia Kambo Kapernaum. Sia naa, malangga soldꞌadꞌu Roma esa nema noꞌe tulu-faliꞌ nae,

6 «سَروَر من، خدمتکار جوانم فلج شده، در بستر افتاده، و از درد به خود می‌پیچد».

“Papa, e! Au ana mana tao ues ngga esa namahedꞌi sia ume. Ana nda fela nala mia koi a sa, huu ana namahedꞌi nitaꞌ mamaten.”

7 عیسی به او گفت: «من می‌آیم و او را شفا می‌دهم.»

Yesus nataa nae, “Malole! Dei fo Au eti fo tao uhaiꞌ e.”

8 اما افسر در پاسخ عرض کرد: «سَروَرم، من شایسته نیستم که به خانهٔ من بیایی. از همین جا فقط سخنی بگو که خدمتکارم شفا خواهد یافت.

Te malangga nae, “Papa afiꞌ bengge-bꞌengge muu fai, huu Au nda undandaa simbo Papa sia ume ngga sa. Sadꞌi Papa olaꞌ mia ia nema, na au ana mana tao ues ngga, hai neuꞌ ena.

9 من این را می‌دانم، چون من از افسران مافوق فرمان می‌گیرم، و خودم هم سربازانی زیر فرمان خود دارم. کافی است به یکی بگویم”برو“، می‌رود، یا به دیگری بگویم”بیا“، می‌آید؛ یا اگر به غلامم بگویم”فلان کار را بکن“، انجام می‌دهد.»

Au uhine dalaꞌ ia, huu au malangga nggara raꞌena koasa parenda au. Ma au o uꞌena koasa fo parenda soldꞌadꞌu nggara boe. Mete ma au parenda soldꞌadꞌu ngga ae, ‘Muu sia naa!’ na, ana neu. Mete ma au ae, ‘Ia uma!’ na, ana nema. Ma mete ma au denu ana mana tao ues ra ae, ‘Ue-tao ia!’ na, ana tao taꞌo naa. Dadꞌi sadꞌi Papa olaꞌ, na, au ana mana tao ues ngga, hai neuꞌ ena.

10 عیسی با شنیدن این سخن، حیرت کرد! سپس رو به کسانی که به دنبالش می‌آمدند کرد و گفت: «براستی به شما می‌گویم که چنین ایمانی حتی در اسرائیل هم ندیده‌ام.

Yesus rena nala onaꞌ naa, ma Ana heran. Ana olaꞌ neu atahori hetar mana tungga Eni nae, “Heran, e! Doon basa ia te, Au nda feꞌe undaa o atahori Yahudi esa sa boe nemehere seli onaꞌ atahori Roma ia sa!

11 این را به شما بگویم که بسیاری از سرتاسر جهان، از شرق و غرب آمده، با ابراهیم و اسحاق و یعقوب، در ضیافتِ ملکوت آسمان همنشین خواهند شد؛

Rena, e! Te dei fo hambu atahori fuiꞌ hetar onaꞌ atahori Roma ia rema mia seriꞌ rulu ma mia seriꞌ muri, fo endoꞌ raa fefetas raꞌabꞌue ro baꞌi Abraham, baꞌi Isak, ma Yakob sia Lamatualain umen sia sorga.

12 اما بسیاری از یهودیان، که ملکوت برای آنان مهیا شده بود، به تاریکیِ بیرونی افکنده خواهند شد، به جایی که در آن گریه و ساییدن دندان بر دندان خواهد بود.»

Onaꞌ mae Lamatuaꞌ pili atahori Yahudi fo dadꞌi atahorin ena o, te hambu atahori hetar nda taoafiꞌ neu E sa. Dei fo Ana timba hendi se risiꞌ mamana maꞌahatu kibꞌu-kibꞌuꞌ a. Sia naa ara nggae eiei ma doidꞌoso ritaꞌ mamate nara.”

13 سپس رو به افسر رومی کرد و گفت: «به خانه‌ات برگرد. مطابق ایمانت انجام شد.» خدمتکار جوان او در همان لحظه شفا یافته بود!

Olaꞌ basa onaꞌ naa ma, Yesus olaꞌ neu malangga soldꞌadꞌu a nae, “Pak baliꞌ leo. Te ana mana tao ues ma hai ena, onaꞌ Pak nemeheren.” Nandaa no leleꞌ naa o, anaꞌ naa hai neuꞌ ena boe.

14 هنگامی که عیسی به خانهٔ پطرس رسید، دید که مادر زن او تب کرده و در رختخواب است.

Lao esa ma, Yesus neu nisiꞌ Petrus umen. Ana nita Petrus ina arin sungguꞌ sia koi a, mana mera mafeo-matobꞌiꞌ.

15 اما وقتی عیسی دست او را لمس کرد تبش قطع شد. پس او برخاست و سرگرم پذیرایی از عیسی شد.

Yesus toꞌu liman, ma mafeo-matobꞌiꞌ a mopo neuꞌ ena mia ina lasiꞌ a. Basa ma ana fela de neu lole-lau fee Yesus se.

16 هنگام غروب، مردم عدهٔ زیادی از دیوزدگان را نزد عیسی آوردند، و او فقط با گفتن یک کلمه، ارواح پلید را از وجود آنان اخراج کرد و همۀ بیماران را شفا بخشید.

Leleꞌ relo a soko ma, atahori ra rema rendi atahori nitu taoꞌ ra. Ma Yesus parenda nitu ra nae, “He, nitu! Dinggoꞌ hela atahori ia ra leo!” Boe ma nitu ra rela reuꞌ ena. Ana o tao nahaiꞌ basa atahori mamahedꞌiꞌ ra.

17 به این شکل، کلام خدا توسط اشعیای نبی به حقیقت پیوست که گفته بود: «او ضعف‌های ما را برداشت و مرض‌های ما را حمل کرد.»

Ana tao basa ia ra, tungga saa fo Lamatualain mana ola-olan Yesaya suraꞌ memaꞌ nae, “Ana naꞌahahaiꞌ hedꞌi-nggarau tara. Ma Ana tanggon doidꞌoso tara.”

18 وقتی عیسی دید که جمعیت بزرگی نزد او گرد می‌آیند، به شاگردانش فرمود: «به آن طرف دریاچه برویم.»

Basa naa ma, Yesus nita atahori hetar rema rereoꞌ rala E. Boe ma Ana denu ana mana tungga nara nae, “Ima ata lea laar fo lao tisiꞌ dano seriꞌ.”

19 در آن لحظه، یکی از علمای دین یهود نزد او آمد و گفت: «استاد، هر جا بروی، از تو پیروی خواهم کرد.»

Boe ma meser agama sa nema de olaꞌ nae, “Ama Meser! Amaꞌ neu sudꞌiꞌ a sia bee o, au nau tungga ukundoo o Amaꞌ!”

20 اما عیسی به او گفت: «روباه‌ها برای خود لانه دارند و پرندگان، آشیانه؛ اما پسر انسان جایی ندارد که حتی سرش را بر آن بگذارد.»

Te Yesus nataa nae, “Malole, boe! Te musunedꞌa taꞌo ia. Basa atahori ro banda ra raꞌena mamana leleo-luluꞌuꞌ. Busa fui a baliꞌ nisiꞌ ndolan. Mbuiꞌ ra baliꞌ risiꞌ nduna nara. Te Au, Atahori Tetebꞌes ia, nda uꞌena ume fo baliꞌ uu sa. Mamanaꞌ fo ndae langga ngga o, Au nda maꞌenaꞌ sa boe.”

21 یکی دیگر از شاگردانش به او گفت: «سَرورم، اجازه بفرما تا اول به خانه بازگردم و پدرم را دفن کنم.»

Basa ma atahori sa fai, mana tunggaꞌ no E, nema noꞌe nae, “Papa! Au ae tungga Papa boe, te au baliꞌ fo mete-seꞌu ala ina-ama nggara dei. Mete ma ama ngga mate ena, na, dei fo au tungga.”

22 اما عیسی به او گفت: «دنبال من بیا، و بگذار مردگان، مردگانِ خود را دفن کنند.»

Te Yesus olaꞌ nae, “‘Taꞌo ia! Hela neu fo atahori nda mana namahere neu Lamatualain sa, mete seꞌu atahori mana mate nara. Te mete ma mae tungga Au, na, musi tungga no tebꞌe-tebꞌeꞌ!”

23 آنگاه عیسی سوار قایق شد و شاگردانش نیز او را دنبال کردند.

Basa naa ma, Yesus hene ofaꞌ ata neu, no ana mana tungga nara.

24 ناگهان دریاچه دچار توفانی سخت شد، به طوری که قایق نزدیک بود غرق شود. اما عیسی در خواب بود.

Leleꞌ ara lea laar de lao risiꞌ dano a seriꞌ, boe ma Ana sungguꞌ. Nda doo ꞌ sa ma, sanggu-anin fela boe. Ree ra poꞌa ofaꞌ, ma oeꞌ a ofaꞌ rala neu.

25 شاگردانش به او نزدیک شدند و بیدارش کرده، فریادکنان گفتند: «سَرور ما، به دادمان برس؛ نزدیک است غرق شویم!»

Ara Rita onaꞌ naa, ma ana mana tungga nara rafefela E rae, “Papa! Papa, e! Fela fo tulun tao musodꞌa nggita dei! Te taeꞌ a tena ena!”

26 عیسی پاسخ داد: «ای کم‌ایمانان! چرا چنین وحشت کرده‌اید؟» سپس برخاست و بر باد و امواج نهیب زد، و آرامشی کامل پدید آمد.

Boe ma Yesus nataa nae, “Woi, taꞌo bee de hei mimitau? Hei nda mimihere Au sa, do?” Boe ma Ana fela. Basa de Ana ai sanggu-anin ma ree ra nae, “Miloeꞌ leo!” Boe ma ree ra no sanggu-anin linoꞌ neuꞌ ena.

27 شاگردان که حیرت‌زده شده بودند، به یکدیگر می‌گفتند: «این چگونه شخصی است که حتی باد و امواج نیز از او فرمان می‌برند!»

Boe ma Yesus ana mana tungga nara heran. Ara rae, “Awii! Eni ia, seka, e? Taꞌo bee de Ana parenda anin no ree ra de ara tungga Hihii-nanaun?”

28 وقتی عیسی به آن طرف دریاچه، به ناحیۀ جَدَریان رسید، دو مرد دیوزده به او برخوردند. آن دو در قبرستان زندگی می‌کردند و چنان خشن و وحشی بودند که کسی جرأت نداشت از آن منطقه عبور کند.

Nda dooꞌ sa ma, ara losa dano a seriꞌ, sia atahori Gadara ra nusan. Sia naa hambu atahori nitu taoꞌ rua leo sia lua fatuꞌ atahori mates ra mamanan. Ruꞌa se deꞌulaka nara seli, losa nda hambu atahori esa nambarani laoꞌ sia naa sa boe. Ara rita Yesus nema ma,

29 آنها فریاد زدند: «ای پسر خدا، با ما چه کار داری؟ آیا آمده‌ای تا قبل از زمانی که خدا تعیین کرده، ما را عذاب دهی؟»

ara nggasi rae, “Woi, Lamatualain Anan! Taꞌo bee de uma ngganggu hai? Eni fain nda feꞌe losa sa, te mae tao doidꞌoso hai ena.”

30 از قضا، کمی دورتر یک گلهٔ خوک می‌چرید.

Hambu fafi hetar sosoꞌa rae a sangga nanaat deka-deka naa.

31 پس ارواح پلید از عیسی خواهش کرده، گفتند: «اگر می‌خواهی ما را بیرون کنی، ما را به درون این گلۀ خوکها بفرست.»

Boe ma nitu ra roꞌe Yesus rae, “Mete ma mae oi hai, na denu hai misiꞌ a fafi naa ra!”

32 عیسی به آنها گفت: «بسیار خوب، بروید.» ارواح پلید از وجود آن دو مرد بیرون آمدند و به درون خوکها رفتند. ناگاه تمام گله، از سراشیبی تپه به دریاچه ریختند و خفه شدند.

Boe ma Yesus parenda se nae, “Mii leo!” Boe ma nitu ra rela lao hela atahori ka ruaꞌ ra, de risiꞌ fafi ra. Boe ma fafi ra rela leli onda tungga leteꞌ a suun de dano rala reu. Boe ma tena hendi basa se de mate.

33 خوک‌چرانها فرار کرده، به شهر رفتند و به همه گفتند که بر آن دو دیوزده چه گذشت.

Mete rita taꞌo naa ma, mana manea fafi ra rela baliꞌ kamboꞌ reu, de dui basa-bꞌasaꞌ e.

34 در نتیجه، تمام اهالی شهر بیرون ریختند تا عیسی را ببینند، و وقتی او را دیدند، از او التماس کردند که از آنجا برود و ایشان را به حال خودشان بگذارد.

Rena rala dudꞌui nara, ma atahori hetar reu sia mamanaꞌ naa. Ara randaa ro Yesus, ma ara kokoe Yesus fo lao hela mamanaꞌ naa leo.

Jesus Stills the Storm