متی 27
| چون صبح شد، کاهنان اعظم و مشایخ، با یکدیگر مشورت کردند تا راهی بیابند که عیسی را بکشند. | 1 |
Lyambape, bhakulungwanji bhaabhishila bhowe na bhanangulungwa bha bhandunji, gubhatemingenenje shitamo sha pinga kwaabhulaga a Yeshu.
| پس او را دست بسته به پیلاتُس، فرماندار رومی، تحویل دادند. | 2 |
Gubhaatabhilenje mindondolo, gubhapite kwaakamuyanga kwa a Pilato bhaaliji bhakulungwa bha shilambo sha ku Yudea.
| اما یهودا، تسلیم‌کنندۀ او، وقتی دید که عیسی به مرگ محکوم شده است، از کار خود پشیمان شد و سی سکه نقره‌ای را که گرفته بود، نزد کاهنان اعظم و سران قوم آورد تا به ایشان بازگرداند. | 3 |
Kungai a Yuda bhaatendebhwishe a Yeshu bhala, bhakamumanyeje kuti a Yeshu bhashiukumulwa, nigubhaigambile, gubhaabhujishiyenje bhakulungwanji bhaabhishila na bhanangulungwa bha bhandu mmbiya ipande makumi gatatu ila.
| او به آنان گفت: «من گناه کرده‌ام چون باعث محکومیت مرد بی‌گناهی شده‌ام.» آنان جواب دادند: «به ما چه؟ خودت خواستی!» | 4 |
Bhalinkuti, “Njilebha kwa kuntendebhuka mundu jwangalebha abhulagwe.” Ikabheje bhanganyabho gubhashitenje, “Uwe nndi? Kwali mmayene.”
| پس او سکه‌ها را در معبد ریخت و بیرون رفت و خود را با طناب خفه کرد. | 5 |
Na bhalabho a Yuda gubhaileshele mmbiya ila nniekalu, gubhakopweshe palanga, nikwenda kwiitabhila.
| کاهنان اعظم سکه‌ها را از روی زمین جمع کردند و گفتند: «ریختن این سکه‌ها در خزانۀ معبد حرام است، زیرا خونبهاست.» | 6 |
Bhakulungwanji bhaabhishila gubhaitolilenje mmbiya ila nigubhashitenje, “Nngabha alali kuibhika nshibhiko sha mbepei, pabha mmbiya ya minyai.”
| بنابراین، پس از بحث و مشورت، قرار بر این شد که با آن پول قطعه زمینی را بخرند که کوزه‌گرها از خاکش استفاده می‌کردند، و از آن زمین به عنوان قبرستان بیگانگانی استفاده کنند که در اورشلیم فوت می‌شدند. | 7 |
Bhai, gubhabheleketenje ashaayenenji, nigubhaumilenje nngunda guka nkugumba lilongo pabhe pa shishila bhajeninji
| به همین، دلیل آن قبرستان تا به امروز نیز به «زمین خون» معروف است. | 8 |
Kwa nneyo nngunda gula pubhashemangaga, Nngunda gwa Minyai.
| این واقعه، پیشگویی ارمیای نبی را به انجام رساند که فرموده بود: «آنها سی سکۀ نقره یعنی قیمتی را که مردم اسرائیل برای او تعیین کرده بودند برداشتند، | 9 |
Gugamalile malobhe ga ankulondola bha a Nnungu a Yelemia ga kuti, “Gubhatolilenje mmbiya ipande makumi gatatu, galama jika jwene jubhampanjilenje bhei bha Ishilaeli jula,
| و از کوزه‌گرها زمینی خریدند، همان‌گونه که خداوند به من فرموده بود.» | 10 |
gubhaumilenje nngunda guka nkugumba lilongo, malinga shibhamalanjile Bhakulungwa.”
| در این هنگام، عیسی را به حضور پیلاتُس، فرماندار رومی آوردند. فرماندار از او پرسید: «آیا تو پادشاه یهود هستی؟» عیسی جواب داد: «همین‌طور است که می‌گویی.» | 11 |
A Yeshu gubhajimi mmujo ja bhakulungwa bha shilambo sha ku Yudea, bhai, bhakulungwa bhala gubhaabhushiye bhalinkuti, “Bhuli, mmwe a mpalume bha Bhayaudi?” A Yeshu gubhaabhalanjile, “Mmwe ni nkubheleketa.”
| آنگاه کاهنان اعظم و سران قوم یهود اتهاماتی بر او وارد ساختند، اما او هیچ جواب نداد. | 12 |
Ikabheje bhakulungwanji bhaabhishila na bhanangulungwa pubhalinginji nkwaukumula, bhangajangula.
| پس پیلاتُس به او گفت: «نمی‌شنوی چه می‌گویند؟» | 13 |
Kwa nneyo a Pilato gubhaabhushiye, “Bhuli, nkapilikana indu yowe ibhakunnugulangai?”
| اما عیسی همچنان خاموش بود، به طوری که سکوت او فرماندار را نیز به تعجب واداشت. | 14 |
Ikabheje a Yeshu bhangaajangula nkali lilobhe limo, bhakulungwa bhala gubhakanganigwe kwa kaje.
| و رسم فرماندار بر این بود که هر سال در عید پِسَح، یک زندانی را به خواست مردم آزاد کند. | 15 |
Bhai, gwashinkupagwa nkubho mobha ga shikukuu sha Bhayaudi shishemwa Pashaka, bhakulungwa bhatenda kwaugulilanga atabhilwe jumo jubhampinjilenje bhandunji.
| در آن سال، زندانی مشهوری به اسم باراباس در زندان بود. | 16 |
Gene mobhago ashinkupagwa mundu jumo atabhilwe ashumaga ga ya nyata ntima, lina lyakwe a Bhalabha.
| آن روز صبح، وقتی مردم گرد آمدند، پیلاتُس به ایشان گفت: «کدام یک از این دو نفر را می‌خواهید برایتان آزاد کنم: باراباس یا عیسی را که مسیح شماست؟» | 17 |
Bhai, bhandunji bhakaimananjeje pamo, a Pilato gubhaabhushiyenje, “Jwei junkupinganga ninng'ugulilanje, a Bhalabha eu a Yeshu bhaashemwa a Kilishitu?”
| چون خوب می‌دانست که سران قوم از روی حسادت عیسی را دستگیر کرده‌اند. | 18 |
Bhashinkubheleketa nneyo pabha bhashinkumumanya kuti bhashikwaapeleshalanga a Yeshu kwa ligongo lya lupimilo.
| در همان هنگام که پیلاتُس جلسه دادگاه را اداره می‌کرد، همسرش برای او پیغامی فرستاده، گفت: «با این مرد بی‌گناه کاری نداشته باش، چون دیشب به خاطر او خوابهای وحشتناکی دیده‌ام.» | 19 |
A Pilato bhakatameje pa shitengu sha ukumu, akongobhabho gubhaapeleshele ntenga, nikwaabhalanjila, “Nnatende shindu shoshowe kuka jwene mundu jwangalebhajo, pabha shilo njilaga nkwaagamilila bhenebho.”
| کاهنان اعظم و مقامات قوم یهود از این فرصت استفاده کردند و مردم را واداشتند که از پیلاتُس آزادی باراباس و اعدام عیسی را بخواهند. | 20 |
Ikabheje bhakulungwanji bhaabhishila na bhanangulungwa gubhaakwishiyenje bhandunji bhajuganje bhaugulwe a Bhalabha na a Yeshu bhabhulagwe.
| پس فرماندار دوباره پرسید: «کدام یک از این دو نفر را می‌خواهید برایتان آزاد کنم؟» مردم فریاد زدند: «باراباس را!» | 21 |
Bhai, bhakulungwa bhala gubhaajangwilenje, “Nnapinganga ning'ugulilanje jwei munkumbi gwa bhene bhabhilibha?” Gubhaajangwilenje, “A Bhalabha!”
| پیلاتُس پرسید: «پس با عیسی که مسیح شماست، چه کنم؟» مردم یکصدا فریاد زدند: «مصلوبش کن!» | 22 |
A Pilato gubhaabhushiyenje, “Bhai, naatende nndi a Yeshu bhaashemwa a Kilishitu?” Bhowe gubhashitenje, “Bhakomelwe munshalabha!”
| پیلاتُس پرسید: «چرا؟ مگر چه گناهی کرده است؟» ولی باز فریاد زدند: «مصلوبش کن!» | 23 |
A Pilato gubhaabhushiyenje, “Kwa nndi? Ibhalebhile nndi?” Nabhalabhonji gubhapundilenje jobhela, bhalinkutinji, “Bhakomelwe munshalabha!”
| وقتی پیلاتُس دید که اصرار او فایده‌ای ندارد، و حتی ممکن است شورشی به پا شود، دستور داد کاسهٔ آبی حاضر کنند، و در مقابل چشمان مردم دستهای خود را شست و گفت: «من از خون این مرد، بری هستم؛ دیگر خودتان می‌دانید!» | 24 |
Bhai, a Pilato bhakabhoneje kuti bhakaakombolanga kwa shoshowe na nnjasha inatandubha, gubhatolile mashi ninabha makono gabho pa lugwinjili lula bhalinkuti, “Nne nangali sha gambwa kwa bhulagwa kuka jwene munduju, kwali mwaashayene.”
| جمعیت فریاد زدند: «خونش به گردن ما و فرزندان ما باشد!» | 25 |
Bhandunji bhowe gubhajangwilenje, “Shiwo sha bhene bhandubha tugambwe uwe na ashibhana bhetu!”
| پس پیلاتُس، باراباس را برای ایشان آزاد کرد و دستور داد عیسی را پس از شلّاق زدن، ببرند و مصلوب کنند. | 26 |
Bhai a Pilato gubhaaugulilenje a Bhalabha, na ashimanjola bhakaakomanje ibhoko a Yeshu, gubhaakamwiyenje bhakomelwe munshalabha.
| سربازان ابتدا عیسی را به حیاط کاخ فرماندار بردند و تمام سربازان را به دور او جمع کردند. | 27 |
Kungai ashimanjola bha bhakulungwa bha Shiloma gubhaajinjiyenje a Yeshu nnugwani lukulungwa lwa nyumba ja bhakulungwa bha Shiloma, gubhaimenenje likundi lyowe nikwaatimbilila a Yeshu.
| سپس، لباس او را درآوردند و ردایی ارغوانی به او پوشاندند، | 28 |
Gubhaaulilenje nngubho yabho, nikwaawasha lijoo lya nnangali.
| و تاجی از خار ساخته، بر سر او گذاشتند، و یک چوب، به نشانهٔ عصای سلطنت، به دست راست او دادند و در برابرش زانو زده، با ریشخند می‌گفتند: «درود بر پادشاه یهود!» | 29 |
Gubhaeleyenje ingwa ja mibha, nikwaawasha muntwe, gubhaapelenje nnai kunkono nnilo gwabho. Gubhaatindibhalilenje nikwaanyegaya bhalinkutinji, “Shalamu a Mpalume bha Bhayaudi.”
| پس از آن، به صورتش آب دهان انداختند و چوب را از دستش گرفته، بر سرش زدند. | 30 |
Kungai gubhaunilenje mata, gubhatolilenje nnai gula, nikwaakomanga muntwe.
| پس از اینکه از مسخره کردن او خسته شدند، شنل را از دوشش برداشته، لباس خودش را به او پوشانیدند، و او را بردند تا مصلوبش کنند. | 31 |
Bhakaanyegayanjeje, gubhaulilenje lijoo lila, gubhaawashiyenje nngubho yabho, kungai gubhapite kwaakomelanga munshalabha.
| در راه، به مردی برخوردند از اهالی قیروان که نامش شمعون بود. او را وادار کردند صلیب عیسی را بر دوش بگیرد و ببرد. | 32 |
Bhalinginji nkujabhulangana, gubhaabhweninji bhandu bhamo lina lyabho a Shimoni, bha ku Kilene, gubhaashishilishiyenje bhaujigale nshalabha gwa a Yeshu.
| وقتی به محلی به نام جُلجُتا که به معنی جمجمه است، رسیدند، | 33 |
Bhakaikanganeje pashemwaga Goligota, malombolelo gakwe Shibhanga sha Ntwe,
| سربازان به او شرابی مخلوط به زرداب دادند؛ اما وقتی آن را چشید، نخواست بنوشد. | 34 |
gubhaapelenje divai ja anganya na shindu sha shashama. Ikabheje a Yeshu bhakapayeje gubhakanile kupapila.
| سربازان، پس از مصلوب کردن او، بر سر تقسیم لباسهایش قرعه انداختند. | 35 |
Bhali bhabhambilwe munshalabha, gubhagabhenenje nngubho yabho kwa shikoma, nkupinga limalile lilobhe libhalugwile ankulondola bha a Nnungu, bhashinkugabhananga nngubho yangu kwa shikoma.
| سپس همان جا در اطراف صلیب به تماشای جان دادن او نشستند. | 36 |
Gubhatemingene pala muulinda.
| تقصیرنامۀ او را نیز بالای سرش بر صلیب نصب کردند: «این است عیسی، پادشاه یهود.» | 37 |
Gubhakomelenje panani ntwe gwabho, ukumu jabho jijandikwe “BHENEBHA NI A YESHU, A MPALUME BHA BHAYAUDI.”
| دو شورشی را نیز با او به صلیب کشیدند، یکی در سمت راست و دیگری در سمت چپ او. | 38 |
Malanga gogo bhaapokonyola bhabhili bhashinkukomelwanga mmishalabha pamo na a Yeshu, jumo kunkono nnilo gwabho na juna kunkono nshinda.
| کسانی که از آنجا رد می‌شدند، سرهای خود را تکان داده، ریشخندکنان | 39 |
Na bhandunji bhapitangaga mumpanda gubhaatukenenje, bhalitikinyanga mitwe jabhonji bhalinkutinji,
| می‌گفتند: «تو که می‌خواستی معبد را خراب کنی و در عرض سه روز آن را باز بسازی، خود را نجات بده! اگر واقعاً پسر خدایی، از صلیب پایین بیا!» | 40 |
“Mmwe mwabhelenje kuti shinnibhomole liekalu nishenga kwa mobha gatatu, mwitapule mmayene, mmaga Mwana gwabho a Nnungu, nntulushe munshalabha!”
| کاهنان اعظم و علمای دین و مشایخ نیز او را مسخره کرده، می‌گفتند: | 41 |
Nneyo peyo bhakulungwanji bhaabhishila na bhaajiganya bha Shalia, na bhanangulungwa gubhaanyegeyenje a Yeshu bhalinkutinji.
| «دیگران را نجات می‌داد اما نمی‌تواند خودش را نجات دهد! اگر پادشاه اسرائیل است همین الان از صلیب پایین بیاید تا به او ایمان بیاوریم؟ | 42 |
“Bhashinkwaatapulanga bhananji ikabheje bhanalepela kwiitapula bhayene! Eti bhenebho a mpalume bha Ishilaeli! Bhai, nnaino bhatulushe munshalabha na uwe shitwaakulupalile.
| او به خدا توکل کرد، پس اگر خدا دوستش دارد، بگذار نجاتش دهد، زیرا ادعا می‌کرد که پسر خداست!» | 43 |
Bhanakwaakulupalila a Nnungu na bhashite kuti Bhanabhabho a Nnungu, bhai nnaino, a Nnungu monaga bhaapinga bhaatapule.”
| حتی آن دو شورشی نیز که با او مصلوب شده بودند، به او دشنام می‌دادند. | 44 |
Nneyo peyo nkali bhaapokonyola bhakomelwenje mmishalabha pamo na bhenebho bhala gubhaatukenenje.
| آن روز، از ظهر تا ساعت سه بعد از ظهر، تاریکی تمام آن سرزمین را فراگرفت. | 45 |
Bhai, tandubhila shaa shita ja mui lwashinkupagwa lubhindu pa shilambolyo mpaka shaa tisha.
| نزدیک به ساعت سه، عیسی با صدای بلند فریاد زد: «ایلی، ایلی، لَمّا سَبَقتَنی»، یعنی «خدای من، خدای من، چرا مرا واگذاشتی؟» | 46 |
Jikaisheje shaa tisha a Yeshu gubhautiye lilobhe bhalinkuti, “Eloi, Eloi lama shabhakitani?” Malombolelo gakwe “A Nnungu bhangu, a Nnungu bhangu, pakuti nshineka?”
| بعضی که آنجا ایستاده بودند، تصور کردند که ایلیا نبی را صدا می‌زند. | 47 |
Ikabheje bhananji bhajimingenenje pepala, bhakapilikananjeje nneyo gubhashitenje, “Bhanakwaashema a Eliya.”
| یکی از آنان دوید و اسفنجی از شراب ترشیده را بر سر یک چوب گذاشت و نزدیک دهان او برد تا بنوشد. | 48 |
Shangupe jumo jwabhonji gwabhutwishe lubhilo, gwatolile shiponji ninyobhya divai ja shashama, gwabhishile munnai, nikwaapa bhapapile.
| ولی دیگران گفتند: «کاری نداشته باش! بگذار ببینیم آیا ایلیا می‌آید او را نجات دهد یا نه؟» | 49 |
Bhananji gubhashitenje, “Nneshe tulole monaga a Eliya bhanakwiya kwaatapula.”
| آنگاه عیسی فریاد بلند دیگری برآورد و روح خود را تسلیم کرد. | 50 |
Bhai, a Yeshu gubhakweshiye lilobhe kabhili, gubhawile.
| در آن لحظه، ناگهان پردهٔ معبد از بالا تا پایین دو پاره شد و چنان زمین لرزه‌ای رخ داد که سنگها شکافته، | 51 |
Penepo lipashiya lyaliji nkati liekalu gulipapwishe ipande ibhili, tandubhila kunani mpaka pai, shilambo gushiungumile na maganga makulu gakukaikaga,
| و قبرها باز شدند و بسیاری از مقدّسین خدا که مرده بودند، زنده شدند؛ | 52 |
makabhuli gakuunukaga na bhandunji bha ukonjelo bhawilenje gubhayushiywenje,
| و پس از زنده شدن عیسی، از قبرستان به اورشلیم رفتند و بسیاری ایشان را دیدند. | 53 |
na bhalabhonji bhakayukanjeje na a Yeshu bhakayusheje, gubhapitengene ku shilambo sha ukonjelo, yani ku Yelushalemu, gubhaakoposhelenje bhandunji bhabhagwinji.
| آن افسر رومی و سربازانش که وظیفۀ نگهبانی از عیسی را بر عهده داشتند، از این زمین‌لرزه و رویدادها وحشت کردند و گفتند: «براستی این مرد پسر خدا بود.» | 54 |
Bhai, bhakulungwa bha manjola na ashimanjola bhalinginji muulinda gwa a Yeshu, bhakabhonanjeje litaka liliungumila na yowe yakoposhele ila, gubhajogopenje kwa kaje, gubhashitenje, “Kweli aju munduju paaliji Mwana jwa a Nnungu.”
| عده‌ای از زنان که عیسی را خدمت می‌کردند و به دنبال او از جلیل آمده بودند، در آنجا حضور داشتند و از دور ناظر واقعه بودند. | 55 |
Bhashinkupagwanga bhanabhakongwe bhabhagwinji pepala bhalolangaga bhali bhajimingenenje kwataliya. Bhanganyabho nibhaakagwilenje a Yeshu kopoka ku Galilaya na kwaatumishila.
| در بین ایشان مریم مجدلیه، مریم مادر یعقوب و یوسف، و نیز مادر یعقوب و یوحنا، پسران زبدی، دیده می‌شدند. | 56 |
Munkumbi gwabhonji bhashinkupagwa a Malia Magidalena na a Malia anyinabhabhonji a Yakobho na a Yoshepu pamo na anyinabhabhonji bhana bha a Shebhedayo.
| هنگام غروب، مردی ثروتمند به نام یوسف که اهل رامه و یکی از پیروان عیسی بود، | 57 |
Ikaishileje ligulo, gubhaishe bhandu bhamo atajili bha shilambo sha ku Alimataya, lina lyabho a Yoshepu. Nabhalabho pubhaaliji bhaajiganywa bha a Yeshu.
| به حضور پیلاتُس رفت و از او جسد عیسی را درخواست کرد. پیلاتُس دستور داد جسد را در اختیار او قرار دهند. | 58 |
Gubhaajendele a Pilato gubhaajujile bhapegwe maiti ga a Yeshu. Bhai, a Pilato gubhaamulishe bhapegwe.
| یوسف جسد را گرفت و در کتان پاکی پیچید، | 59 |
A Yoshepu gubhatolile maiti gala, gubhailijile nshanda sha takata,
| و در مقبره‌ای که به تازگی برای خود در صخره تراشیده بود، جای داد. سپس سنگی بزرگ در مقابل قبر قرار داد و رفت. | 60 |
gubhabhishile maiti gala nnikabhuli lyabho lya ambi libhabheshiye nniganga likulu. Kungai gubhaingilishiye liganga pa nnango gwa likabhuli, gubhaijabhulile.
| مریم مجدلیه و آن مریم دیگر در آنجا روبروی قبر نشسته بودند. | 61 |
A Malia Magidalena na a Malia bhana bhala, gubhatemingene kuloya ku likabhuli.
| روز بعد، پس از مراسم اولین روز پِسَح، کاهنان اعظم و فریسیان نزد پیلاتُس رفتند | 62 |
Likapiteje Lyubha lya Kolokoya, bhakulungwanji bhaabhishila na Mapalishayo gubhaajendelenje a Pilato,
| و گفتند: «قربان، به یاد داریم که آن فریبکار وقتی زنده بود، می‌گفت:”من پس از سه روز زنده می‌شوم.“ | 63 |
gubhashitenje, “Mmakulungwa, tushikumbushila nnami jula akanabhewa ashinkubheleketa kuti, ‘Gapitaga mobha gatatu shinyushe.’
| پس خواهش می‌کنیم دستور فرمایید قبر را تا سه روز زیر نظر داشته باشند، تا شاگردانش نتوانند بیایند و جسد او را بدزدند و ادعا کنند که او زنده شده است! اگر موفق به این کار شوند، وضع بدتر از اول می‌شود.» | 64 |
Kwa nneyo nng'amulishe likabhuli libhe muulinda mpaka lyubha lya tatu, nkupinga bhaajiganywa bhakwe bhananjibhanje na kwaabhalanjilanga bhandunji kuti bhayushile. Na unami gwa kumpelo shuunyate kupunda unami gwa kundandubho gula.”
| پیلاتُس گفت: «چرا از نگهبانان معبد استفاده نمی‌کنید؟ آنان خوب می‌توانند از قبر محافظت کنند.» | 65 |
A Pilato gubhaabhalanjilenje, “Ayaga, manjola nkwetenje, nnjendangane nkabhikanje ulinda malinga shinkukombolanga.”
| پس رفتند و سنگ در قبر را مُهر و موم کردند و نگهبانان گماشتند تا کسی به قبر نزدیک نشود. | 66 |
Bhai, gubhabhishilenje ulinda ku likabhuli, nibhika lulembo panani liganga lya ibhila lila na kunani jakwe, nkupinga mundu ashoyaga imanyishe, nigubhaabhishilenje ashimanjola.
