متی 26
| چون عیسی همۀ این سخنان را به پایان رساند، به شاگردانش گفت: | 1 |
Now it happened that after Jesus had finished all these discourses, he said to his disciples,
| «همان‌طور که می‌دانید، دو روز دیگر عید پِسَح آغاز می‌شود. در این عید مرا دستگیر کرده، بر صلیب خواهند کشت.» | 2 |
"You know that the Passover is coming in two days, and the Son of man will be delivered up to be crucified."
| در این هنگام، کاهنان اعظم و مشایخ قوم در خانهٔ قیافا، کاهن اعظم، گرد آمدند، | 3 |
Then the chief priests and the elders of the people met together in the court of the palace of the high priest who was called Caiaphas,
| و با یکدیگر مشورت کردند که با چه حیله‌ای عیسی را دستگیر کرده، بکشند؛ | 4 |
and they plotted together to get Jesus into their power by a trick, and to put him to death;
| ولی تصمیم گرفتند این کار را به هنگام عید نکنند تا آشوبی به راه نیفتد. | 5 |
but said they, "Not during the feast, for fear of causing a riot among the people."
| در آن هنگام عیسی در بیت‌عنیا در خانهٔ شمعون جذامی بود. | 6 |
While Jesus was staying in Bethany, in the house of Simon the Leper,
| سر سفره، زنی با یک شیشه عطر گرانبها وارد شد و عطر را بر سر عیسی ریخت. | 7 |
a woman came up to him who had an alabaster vase of very costly perfume, and poured it over his head, as he reclined at table.
| شاگردانش وقتی این را دیدند، اوقاتشان تلخ شد و گفتند: | 8 |
when the disciples saw it, they were indignant, and exclaimed.
| «حیف از این عطر که تلف شد. می‌شد آن را به سیصد سکۀ نقره بفروشیم و پولش را به فقرا بدهیم.» | 9 |
"Why is this waste? This perfume could have been sold for a good sum, and the money given to the poor."
| عیسی که می‌دانست به یکدیگر چه می‌گویند، گفت: «چرا این زن را آزار می‌دهید؟ او کار نیکویی در حق من کرده است. | 10 |
But when Jesus understood it he said to them. "Why are you annoying the woman? This is a beautiful deed she has done for me;
| فقرا را همیشه با خود دارد، ولی مرا همیشه با خود نخواهید داشت. | 11 |
"for the poor you have with you always, but me you will not always have.
| این زن در واقع با ریختن این عطر روی من، بدن مرا برای دفن آماده کرد. | 12 |
"In pouring this perfume on my body, she was preparing me for my burial.
| براستی به شما می‌گویم، در هر نقطهٔ جهان که انجیل موعظه شود، خدمتی نیز که این زن به من کرد، ذکر خواهد شد.» | 13 |
"In solemn truth I tell you that wherever this gospel shall be preached in the whole world, what she has done shall be told about, as her memorial."
| آنگاه یهودای اسخریوطی که یکی از دوازده شاگرد بود، نزد کاهنان اعظم رفت | 14 |
It was then that one of the Twelve, he who was called Judas Iscariot,
| و گفت: «چقدر به من می‌دهید تا عیسی را به شما تسلیم کنم؟» آنان سی سکهٔ نقره به او دادند. | 15 |
went to the chief priests and said, "What are you ready to give me for betraying him to you?" So they weighed him thirty pieces of silver;
| از آن هنگام، او به دنبال فرصت مناسبی بود تا عیسی را به ایشان تسلیم کند. | 16 |
and from that time he kept looking for a chance to betray him.
| روز اول عید فطیر فرا رسید. شاگردان عیسی نزد او آمده، پرسیدند: «کجا می‌خواهی برایت تدارک ببینیم تا شام پِسَح را بخوری؟» | 17 |
On the first day of the feast of Unleavened Bread, the disciples came to Jesus and said, "Where do you want us to make preparation for you eat the Passover?"
| او در جواب گفت که به شهر نزد فلان شخص رفته، بگویند: «استاد ما می‌گوید:”وقت من فرا رسیده است. می‌خواهم با شاگردانم در منزل شما شام پسَح را بخوریم.“» | 18 |
"Go into the city," he answered, "to a certain man, and tell him. "‘The Teacher says. "My time is near. I am going to keep the Passover at your house, with my disciples."‘"
| شاگردان طبق گفتۀ عیسی عمل کرده، شام پسَح را در آنجا تدارک دیدند. | 19 |
The disciples did as Jesus told them, and made ready the Passover.
| شب، عیسی با دوازده شاگرد خود بر سر سفره نشست. | 20 |
When evening came he reclined at table with the Twelve;
| هنگام خوردن شام او به ایشان گفت: «براستی به شما می‌گویم که یکی از شما به من خیانت خواهد کرد.» | 21 |
and as they were eating, he said to them, "In solemn truth I tell you that one of you is going to betray me!"
| همه از این سخن غمگین شدند و یکی پس از دیگری از او پرسیدند: «سرورم، من که آن شخص نیستم؟» | 22 |
In deep distress they began to ask him, each in turn, "It is not I, is it, Master?"
| او در پاسخ فرمود: «آن که دستش را با دست من به سوی بشقاب دراز کرد، همان کسی است که به من خیانت می‌کند. | 23 |
In reply he said. "One who has dipped his hand with me in the dish will betray me.
| پسر انسان باید بمیرد، همان‌طور که در کتب مقدّس دربارۀ او نوشته شده است. اما وای به حال آنکه او را تسلیم دشمن می‌کند. برای او بهتر می‌بود که هرگز به دنیا نمی‌آمد.» | 24 |
"The Son of man is indeed to go as it is written concerning him, but woe to that man by whom the Son of man shall be betrayed. It were good for that man if he had never been born."
| یهودا نیز که بعد به او خیانت کرد، از او پرسید: «استاد، آیا آن شخص منم؟» عیسی جواب داد: «بله، خودت گفتی!» | 25 |
In answer, Judas, who betrayed him, said, "Surely it is not I, Rabbi?" He said to him, "Is it not?"
| وقتی شام می‌خوردند، عیسی نان را برداشت و شکر نمود؛ سپس آن را تکه‌تکه کرد و به شاگردان داد و فرمود: «بگیرید بخورید، این بدن من است.» | 26 |
And as they were eating, Jesus took bread and, when he had blessed it, he broke it and gave to his disciples, saying, "Take, eat, this is my body."
| پس از آن، جام شراب را برداشت، شکر کرد و به ایشان داده، گفت: «هر یک از شما از این جام بنوشید. | 27 |
And when he had taken the cup and given thanks, he gave it to them, saying.
| این خون من است که با آن، پیمان جدید میان خدا و قومش را مهر می‌کنم. خون من برای آمرزش گناهان بسیاری ریخته می‌شود. | 28 |
"Drink from it, all of you; for this is my blood of the Covenant, which is poured out for many for the forgiveness of sins.
| به شما می‌گویم که من دیگر از این محصول انگور نخواهم نوشید تا روزی که آن را با شما در ملکوت پدرم، تازه بنوشم.» | 29 |
"But I say to you, I will never again drink of this fruit of the vine, until that day when I drink it new with you in the kingdom of my Father."
| سپس سرودی خواندند و به سوی کوه زیتون به راه افتادند. | 30 |
So after singing a hymn, they went out to the Mount of Olives.
| آنگاه عیسی به ایشان فرمود: «امشب همهٔ شما مرا تنها می‌گذارید. چون در کتب مقدّس نوشته شده که خدا چوپان را می‌زند و گوسفندان گله پراکنده می‌شوند. | 31 |
Then Jesus said to them. "This very night even you will all stumble and fall away from me; for it is written, "I will smite the shepherd, and the sheep of the flock will be scattered.
| اما پس از زنده شدنم، به جلیل خواهم رفت و شما را در آنجا خواهم دید.» | 32 |
But after I am raised up I will go before you into Galilee."
| پطرس گفت: «اگر حتی همه تو را تنها بگذارند، من از کنارت دور نخواهم شد.» | 33 |
"If they all stumble and fall away from you," answered Peter, "I will never do so!"
| عیسی به او گفت: «باور کن که همین امشب، پیش از بانگ خروس، تو سه بار مرا انکار کرده، خواهی گفت که مرا نمی‌شناسی!» | 34 |
Jesus said to him, "In solemn truth I tell you that on this very night, before cockcrow, you will deny me three times!"
| ولی پطرس گفت: «حتی اگر لازم باشد، با تو خواهم مرد، ولی هرگز تو را انکار نخواهم کرد!» بقیه شاگردان نیز چنین گفتند. | 35 |
But Peter said to him, "Even if I must die with you, I will never deny you." And so said all the disciples.
| پس عیسی با شاگردان خود به یک باغ زیتون رسیدند، که به باغ جتسیمانی معروف بود. او به ایشان گفت: «شما اینجا بنشینید تا من کمی دورتر رفته، دعا کنم.» | 36 |
Then Jesus went with them to a place called Gethsemane, and said to his disciples, "Sit down here, while I go and pray yonder."
| سپس پطرس و دو پسر زبدی یعنی یعقوب و یوحنا را نیز با خود برد و در حالی که اندوه و اضطراب وجود او را فرا گرفته بود، | 37 |
And he took Peter and the two sons of Zebedee with him, and began to be in anguish and sore distress,
| به ایشان گفت: «از شدت حزن و اندوه، در آستانۀ مرگ هستم. شما همین‌جا بمانید و با من بیدار باشید.» | 38 |
and he said to them. "My soul is an anguish, even unto death! Stay here, and keep watch with me."
| سپس کمی دورتر رفت و بر زمین افتاد و چنین دعا کرد: «پدر، اگر ممکن است، این جام رنج و عذاب را از مقابل من بردار؛ اما نه به خواهش من، بلکه به خواست تو.» | 39 |
Then he went forward a short distance, and fell on his face and prayed. "O, my Father, if it be possible, let this cup pass from me; nevertheless, not as I will, but as thou wit."
| آنگاه نزد آن سه شاگرد برگشت و دید که در خوابند. پس به پطرس گفت: «نتوانستید حتی یک ساعت با من بیدار بمانید؟ | 40 |
Then he came to his disciples, and found them asleep, and said to Peter. "So you were none of you strong enough to watch with me even one hour!
| بیدار بمانید و دعا کنید تا وسوسه بر شما غلبه نکند. روحْ تمایل دارد، اما جسم ضعیف است.» | 41 |
"Watch and pray that you may not enter into temptation. The spirit indeed is willing, but the flesh is weak."
| باز ایشان را گذاشت و رفت و چنین دعا کرد: «پدر، اگر ممکن نیست این جام از مقابل من برداشته شود، پس آن را می‌نوشم. آنچه خواست توست بشود.» | 42 |
Then he went away again a second time and prayed, saying, "O, my Father, if this cup cannot pass except I drink it, Thy will be done."
| وقتی بازگشت، دید که هنوز در خوابند، چون نمی‌توانستند پلکهایشان را باز نگاه دارند. | 43 |
He came again and found them sleeping, for their eyes were heavy.
| پس برای بار سوم رفت و همان دعا را کرد. | 44 |
So he left them and went away again, and prayed the third time in the same words as before.
| سپس، نزد شاگردان بازگشت و گفت: «آیا هنوز در خوابید و استراحت می‌کنید؟ اکنون زمان مقرر فرا رسیده است و پسر انسان در چنگ بدکاران گرفتار می‌شود. | 45 |
Then he came to the disciples and said. "Sleep on now, and take your rest. Look! the hour is at hand; the Son of man is betrayed into the hands of wicked men.
| برخیزید، باید برویم. نگاه کنید، این هم تسلیم کنندۀ من!» | 46 |
"Rouse yourselves! Let us go. My betrayer is close at hand!"
| سخن عیسی هنوز به پایان نرسیده بود که یهودا، از راه رسید. همراه او عده‌ای با شمشیر و چوب و چماق نیز آمده بودند. آنان از سوی کاهنان اعظم و مشایخ قوم فرستاده شده بودند. | 47 |
Barely had he spoken these words when Judas, one of the Twelve, appeared, accompanied by a great crowd of men with swords and staves, from the chief priests and elders of the people.
| تسلیم‌کنندۀ او یهودا، به همراهان خود گفته بود: «هر که را ببوسم، همان است؛ او را بگیرید.» | 48 |
Now his betrayer had given them a sign, saying. "Whoever I kiss is the man; arrest him."
| پس یهودا مستقیم به سوی عیسی رفت و گفت: «سلام استاد!» و او را بوسید. | 49 |
So he came straight up to Jesus and said, "Hail, Rabbi!" and kissed him eagerly.
| عیسی گفت: «دوست من، کار خود را انجام بده!» پس آن عده جلو رفتند و عیسی را گرفتند. | 50 |
"Friend, do that for which you came," said Jesus. Then they came forward and laid hands on Jesus, and arrested him.
| در این لحظه یکی از همراهان عیسی شمشیر خود را کشید و با یک ضربه، گوش غلام کاهن اعظم را برید. | 51 |
And, behold, one of these who were with Jesus stretched out his hand and drew his sword, and smote the slave of the high priest, and cut off his ear.
| عیسی به او فرمود: «شمشیرت را غلاف کن. هر که شمشیر بکشد، با شمشیر نیز کشته خواهد شد. | 52 |
Then Jesus said to him. "Put back your sword into its place! for all who take the sword will perish by the sword.
| مگر نمی‌دانی که می‌توانم از پدرم درخواست کنم تا هزاران فرشته به کمک من بفرستد؟ | 53 |
"Do you not suppose that I am able to appeal to my Father to furnish me at this very moment with twelve legions of angels?
| ولی اگر چنین کنم، چگونه پیشگویی‌های کتب مقدّس جامۀ عمل خواهند پوشید که می‌فرمایند چنین وقایعی باید رخ دهند؟» | 54 |
"But if I did, how could the Scriptures be fulfilled that say that thus it must happen?"
| آنگاه رو به آن عده کرد و گفت: «مگر من دزد فراری هستم که با چوب و چماق و شمشیر به سراغم آمده‌اید؟ من هر روز در برابر چشمانتان در معبد بودم و به مردم تعلیم می‌دادم؛ چرا در آنجا مرا نگرفتید؟ | 55 |
Then Jesus said to the crowds. "Are you come out as against a robber, with swords and staves to arrest me? Day after day, I sat in the temple courts teaching, and you did not apprehend me.
| بله، می‌بایست اینطور می‌شد، چون تمام این وقایع را انبیا در کتب مقدّس پیشگویی کرده‌اند.» در این گیرودار، تمام شاگردان، او را تنها گذاشته، فرار کردند. | 56 |
"But all this has happened in order that the Scriptures might be fulfilled."
| پس آن گروه، عیسی را به خانهٔ قیافا، کاهن اعظم بردند. در آنجا تمام علمای دین و مشایخ یهود جمع بودند. | 57 |
Then all his disciples forsook him and fled; but those who had apprehended Jesus led him away to Caiaphas, the high priest, where the scribes and the elders had assembled.
| در ضمن، پطرس هم از دور به دنبال عیسی رفت تا وارد حیاط خانهٔ کاهن اعظم شد و کنار سربازان نشست تا ببیند بر سر عیسی چه می‌آید. | 58 |
Now Peter was following him, afar off, as far as the courtyard of the high priest; and when he got in, he was sitting with the officers, to see the end.
| کاهنان اعظم، و در واقع، تمام اعضای شورای عالی یهود جمع شده بودند و به دنبال شاهدانی می‌گشتند که به دروغ به عیسی تهمت بزنند، تا بتوانند به مرگ محکومش کنند. | 59 |
And the chief priests and the whole Sanhedrin were trying to get false evidence against Jesus, in order that they might have him executed;
| ولی با این که چند نفر را یافتند و آنان نیز شهادت دروغ دادند، ولی سخنان ایشان با هم یکی نبود. سرانجام دو نفر را پیدا کردند که | 60 |
but they found none, although many false witnesses came forward.
| می‌گفتند: «این مرد می‌گفت من می‌توانم معبد را خراب کنم، و آن را ظرف سه روز باز بنا نمایم.» | 61 |
However, at last two came forward who said, "This fellow declared,’I can destroy the Temple of God and build it in three days.’"
| آنگاه کاهن اعظم برخاست و به عیسی گفت: «خوب، چه می‌گویی؟ آیا آنچه می‌گویند صحت دارد؟» | 62 |
Rising to his feet the high priest asked Jesus. "Do you make no answer? What is it that these are testifying against you?"
| ولی عیسی خاموش ماند. کاهن اعظم به او گفت: «به نام خدای زنده از تو می‌خواهم جواب بدهی. آیا تو مسیح، پسر خدا هستی یا نه؟» | 63 |
But Jesus kept silence. Again the high priest addressed him, "I adjure you by the Living God, tell us if you are the Christ, the Son of God!"
| عیسی جواب داد: «تو خودت می‌گویی! و من هم به شما می‌گویم که از این پس پسر انسان را خواهید دید که به دست راست خدا نشسته، بر ابرهای آسمان می‌آید.» | 64 |
"I am He," Jesus answered; "yet I tell you that from this time on you will see the Son of man sitting at the right hand of Power, and coming upon the clouds of heaven."
| آنگاه کاهن اعظم یقۀ لباس خود را درید و فریاد زد: «کفر گفت! دیگر چه نیاز به شاهد داریم؟ خودتان شنیدید که کفر گفت. | 65 |
Then the high priest tore his garments, saying. "He has spoken blasphemy! What further need have we of witnesses? For behold, now you have heard his blasphemy!
| چه رأی می‌دهید؟» همه فریاد زدند: «باید بمیرد!» | 66 |
"What is your verdict?" "He ought to die," they answered.
| آنگاه به صورتش آب دهان انداخته، او را زدند. بعضی نیز به او سیلی زده، | 67 |
Then did they spit in his face, and buffeted him; and some struck him with the palms of their hands, and cried.
| با ریشخند می‌گفتند: «ای مسیح، نبوّت کن! بگو ببینیم چه کسی تو را زد؟» | 68 |
"Prophesy to us, you Christ! Who is it who struck you?"
| اما پطرس هنوز بیرون خانه، در حیاط نشسته بود که یکی از کنیزان کاهن اعظم نزد او آمد و گفت: «به گمانم تو نیز با عیسای جلیلی بودی!» | 69 |
Now Peter was sitting outside in the courtyard, and one of the maidservants came up to him and said, "You also were with Jesus, the Galilean!"
| ولی پطرس در حضور همه منکر شد و گفت: «نمی‌دانم چه می‌گویی!» | 70 |
But he denied it before them all; "I do not know what you mean," he said.
| اندکی بعد، در کنار در، کنیز دیگری به او برخورد و به آنانی که در آنجا بودند گفت: «این مرد نیز با عیسای ناصری بود.» | 71 |
Soon afterward he went out into the porch, and another maid saw him, and said to those who were there, "This fellow certainly was with Jesus, the Nazarene!"
| پطرس دوباره انکار کرد، و حتی این بار قسم خورده، گفت: «من اصلاً این مرد را نمی‌شناسم.» | 72 |
And again he denied it with an oath, saying, "I never knew the man."
| ولی کمی بعد، کسانی که آنجا ایستاده بودند پیش پطرس آمده، به او گفتند: «تو حتماً یکی از شاگردان او هستی، چون لهجه‌ات جلیلی است!» | 73 |
A little later the bystanders came up and said to Peter, "You also are certainly one of them, for your speech betrays you."
| پطرس این بار به لعنت کردن و قسم خوردن شروع کرد و گفت: «من اصلاً این مرد را نمی‌شناسم.» درست در همین هنگام خروس بانگ زد، | 74 |
Then he began to curse and swear, saying, "I never knew the man." Immediately the cock crew!
| و پطرس گفتهٔ عیسی را به یاد آورد که گفته بود: «پیش از بانگ خروس، تو سه بار مرا انکار خواهی کرد.» پس بیرون رفت و به تلخی گریست. | 75 |
Then Peter recalled the word that Jesus had spoken, "Before the cock crow, you shall three times deny me" - and he went out and broke out into bitter weeping.
