متی 22
| عیسی برای تشریح ملکوت آسمان، حکایت دیگری بیان کرده، گفت: «پادشاهی برای عروسی پسرش جشن مفصلی ترتیب داد | 1 |
And Iesus answered and spake vnto them agayne in similitudes sayinge.
| 2 |
The kingdome of heve is lyke vnto a certayne kynge which maryed his sonne
| و عدهٔ بسیاری را نیز به این جشن دعوت کرد. وقتی همه چیز آماده شد، خدمتکاران خود را به دنبال دعوت‌شدگان فرستاد تا آنان را به جشن بیاورند. اما هیچ‌کس نیامد! | 3 |
and sent forth his servantes to call them that were byd to the weddinge and they wolde not come.
| پس بار دیگر افرادی فرستاد تا بگویند:”عجله کنید! به عروسی بیایید! زیرا گاوهای پرواری خود را سر بریده‌ام و همه چیز آماده است!“ | 4 |
Ageyne he sent forth other servauntes sayinge: Tell them which are bydden: beholde I have prepared my dynner myne oxen and my fatlinges are kylled and all thinges are redy come vnto the mariage.
| «ولی مهمانان با بی‌اعتنایی، پوزخندی زدند و هر یک به سر کار خود رفتند، یکی به مزرعه‌اش و دیگری به محل کسب خود! | 5 |
But they made light of it and went their wayes: one to his ferme place another about his marchaundise
| حتی بعضی، فرستاده‌های پادشاه را زدند و چند نفرشان را نیز کشتند. | 6 |
the remnaunt toke his seruantes and intreated them vngodly and slewe them.
| «وقتی خبر به گوش پادشاه رسید، به خشم آمد و فوری سپاهی فرستاده، همهٔ آنان را کشت و شهرشان را به آتش کشید. | 7 |
When the kinge hearde that he was wroth and send forth his warryers and distroyed those murtherers and brent vp their cyte.
| سپس به افراد خود گفت:”جشن عروسی سرجای خود باقی است، اما مهمانانی که من دعوت کرده بودم، لیاقت آن را نداشتند. | 8 |
Then sayde he to his servauutes: the weddinge was prepared. But they which were bydden were not worthy.
| حال، به کوچه و بازار بروید و هر که را دیدید به عروسی دعوت کنید.“ | 9 |
Go ye therfore out into ye hyewayes and as many as ye finde byd them to the mariage.
| «پس ایشان رفته، هر که را یافتند، خوب و بد، با خود آوردند، به طوری که تالار عروسی از مهمانان پر شد. | 10 |
The seruauntes wet out into the hiewayes and gaddered to gedder as many as they coulde fynde both good and bad and ye weddinge was furnysshed with gestes.
| ولی وقتی پادشاه وارد شد تا به مهمانان خوش آمد گوید، متوجه شد یکی از آنان لباس مخصوص عروسی را که برایش آماده کرده بودند، به تن ندارد. | 11 |
Then the kynge came in to viset the gestes and spyed there a ma which had not on a weddinge garment
| «پادشاه از او پرسید:”ای دوست، چرا بدون لباس عروسی به اینجا آمدی؟“ولی او جوابی نداشت بدهد. | 12 |
and sayde vnto him: frende how fortuned it that thou camest in hither and hast not on a weddyng garment? And he was eve spechlesse.
| «پس پادشاه دستور داد: دست و پایش را ببندید و بیرون در تاریکی رهایش کنید تا در آنجا گریه و زاری کند. | 13 |
Then sayde the kynge to his ministers: take and bynde hym hand and fote and caste hym into vtter darcknes there shalbe wepinge and gnasshinge of teth.
| «پس ملاحظه می‌کنید که دعوت‌شدگان بسیارند، اما برگزیدگان کم!» | 14 |
For many are called and feawe be chosen.
| فریسیان با هم مشورت کردند تا راهی بیابند که عیسی را به هنگام بحث به دام بیندازند و مدرکی از سخنانش علیه او به دست آورند و دستگیرش کنند. | 15 |
Then wet the Pharises and toke counsell how they might tagle him in his wordes.
| پس تصمیم گرفتند چند نفر از شاگردان خود را با عده‌ای از هیرودیان نزد عیسی بفرستند و این سؤال را از او بکنند: «استاد، می‌دانیم مردی صادق هستی و راه خدا را به‌درستی تعلیم می‌دهی و از کسی ترسی نداری، زیرا تحت تأثیر ظاهر و مقام افراد قرار نمی‌گیری. | 16 |
And they sent vnto him their disciples with Herodes servauntes sayinge: Master we knowe yt thou are true and teachest the waye of god trulie nether carest for eny man for thou consydrest not menes estate.
| حال به ما بگو آیا باید به دولت روم خَراج داد یا خیر؟» | 17 |
Tell vs therfore: how thynkest thou? Is it lawfull to geve tribute vnto Cesar or not?
| عیسی که می‌دانست آنها چه نقشه‌ای در سر دارند، جواب داد: «ای ریاکاران، با این سؤالها می‌خواهید مرا غافلگیر کنید؟ | 18 |
Iesus perceaved their wikednes and sayde: Why tempte ye me ye ypocrites?
| یکی از سکه‌هایی را که با آن خَراج می‌دهید، به من نشان دهید.» به او سکه‌ای دادند. | 19 |
Let me se ye tribute money. And they toke hym a peny.
| از ایشان پرسید: «نقش و نام چه کسی روی این سکه است؟» | 20 |
And he sayde vnto them: whose is this ymage and superscripcion?
| جواب دادند: «قیصر روم.» فرمود: «بسیار خوب، مال قیصر را به قیصر بدهید، و مال خدا را به خدا.» | 21 |
They sayde vnto him: Cesars. Then sayde he vnto them. Geve therfore to Cesar that which is Cesars: and geve vnto god that which is goddes.
| جواب عیسی ایشان را مات و مبهوت ساخت؛ پس او را رها کرده، رفتند. | 22 |
When they hearde that they marveled and lefte hym and went there waye.
| در همان روز، عده‌ای از صدوقی‌ها که منکر قیامت هستند، نزد او آمدند و پرسیدند: | 23 |
The same daye the Saduces came to him (which saye that there is no resurrcecion) and axed him
| «استاد، موسی فرموده است که اگر مردی بی‌اولاد فوت شود، برادر آن مرد باید آن زن بیوه را به همسری بگیرد، و برای برادر خود نسلی باقی بگذارد. | 24 |
sayinge: Master Moses bade yf a man dye havinge no chyldre that the brother mary his wyfe and reyse vp seed vnto his brother.
| ما خانواده‌ای را می‌شناختیم که هفت برادر بودند. اولی، زنی گرفت و بی‌اولاد مُرد. بنابراین همسر او، زن برادر دومی شد. | 25 |
Ther were wt vs seven brethre and the fyrste maried and deceased wt oute yssue and lefte his wyfe vnto his brother.
| این یکی هم بی‌اولاد مرد، و آن زن به عقد برادر سومی درآمد؛ و این ادامه یافت و او زن هر هفت برادر شد. | 26 |
Lykewise the seconde and ye thryd vnto the sevethe.
| در آخر، آن زن نیز مرد. | 27 |
Laste of all the woman dyed also.
| حال در روز قیامت، آن زن، همسر کدام یک از این برادران خواهد بود؟ چون او در واقع زن همهٔ ایشان بوده است.» | 28 |
Now in the resurreccion whose wyfe shall she be of the seven? For all had her.
| عیسی جواب داد: «شما چقدر گمراهید، زیرا نه از کلام خدا چیزی می‌دانید نه از قدرت خدا. | 29 |
Iesus answered and sayde vnto the: ye are deceaved and vnderstonde not the scriptures nor yet the power of God.
| زیرا در روز قیامت، انسانها دیگر ازدواج نمی‌کنند بلکه مثل فرشتگان آسمان خواهند بود. | 30 |
For in the resurreccion they nether mary nor are maryed: but are as the angels of God in heven.
| اما دربارهٔ روز قیامت، مگر در کتب مقدّس نخوانده‌اید که خدا می‌فرماید: | 31 |
As touchynge the resurreccion of the deed: have ye not redde what is sayde vnto you of God which sayeth:
| من هستم خدای ابراهیم، خدای اسحاق و خدای یعقوب؟ پس خدا، خدای مردگان نیست، بلکه خدای زندگان می‌باشد.» | 32 |
I am Abrahams God and Ysaacks God and the God of Iacob? God is not the God of the deed: but of the lyvinge.
| مردم وقتی جواب عیسی را شنیدند از تعلیم او در شگفت شدند. | 33 |
And when the people hearde that they were astonyed at his doctrine.
| اما فریسیان وقتی شنیدند که عیسی چه جواب دندان‌شکنی به صدوقیان داده است، تصمیم گرفتند خودشان او را در بحث گرفتار سازند. | 34 |
When the Pharises had hearde how yt he had put the Saduces to silence they drewe to gedder
| از این رو، یکی از فریسی‌ها که فقیه بود، پرسید: | 35 |
and one of them which was a doctoure of lawe axed a question teptinge h m and sayinge:
| «استاد، در میان دستورهای مذهبی کدام یک از همه بزرگتر است؟» | 36 |
Master which is ye chefe comaundment in the lawe?
| عیسی جواب داد: «خداوند، خدای خود را با تمامی دل و با تمامی جان و با تمامی فکر خود دوست بدار. | 37 |
Iesus sayde vnto him: love the Lorde thy God wt all thine herte with all thy soule and with all thy mynde.
| این اولین و مهمترین دستور خداست. | 38 |
This is the fyrst and the chefe comaundement.
| دومین دستور مهم نیز مانند اولی است: همسایه‌ات را همچون جان خویش دوست بدار. | 39 |
And ther is another lyke vnto this. Love thyne neghbour as thy selfe.
| تمام احکام خدا و گفتار انبیا در این دو حکم خلاصه می‌شود و اگر شما این دو را انجام دهید، در واقع همه را انجام داده‌اید.» | 40 |
In these two commaundemetes hange all the lawe and the Prophetes.
| در همان حال که فریسیان دور عیسی را گرفته بودند، از ایشان پرسید: | 41 |
Whyll the Pharises were gaddered togeder Iesus axed
| «دربارهٔ مسیح چه فکر می‌کنید؟ او پسر کیست؟» جواب دادند: «پسر داوود پیغمبر.» | 42 |
the sayinge: what thinke ye of Christ? Whose sonne is he? They sayde vnto him: the sonne of David.
| عیسی پرسید: «پس چرا داوود با الهام خدا، مسیح را خداوند می‌خواند؟ زیرا می‌گوید: | 43 |
He sayde vnto the: how then doeth David in spirite call him Lorde sayinge?
| ”خداوند به خداوند من گفت: به دست راست من بنشین تا دشمنانت را به زیر پایت بیفکنم.“ | 44 |
The Lorde sayde to my Lorde syt on my right honde: tyll I make thyne enemyes thy fote stole.
| اگر داوود مسیح را”خداوند من“می‌خواند، چگونه ممکن است مسیح پسر او باشد؟» | 45 |
Yf David call him Lorde: how is he then his sonne?
| ایشان جوابی نداشتند بدهند؛ و پس از آن دیگر کسی جرأت نکرد سؤالی از او بپرسد. | 46 |
And none coulde answere him ageyne one worde: nether dueste eny from that daye forth axe him eny moo questions.
