لوقا 2
| در آن زمان، اوگوستوس، قیصر روم، فرمان داد تا مردم را در تمام سرزمینهای تحت سُلطه امپراتوری‌اش سرشماری کنند. | 1 |
Man dúr Rom dats jami shirotse keeweyat beyiru ash jamwots bo taawetwok'o Rom nugúso Awugst'os bí azazi.
| این اولین سرشماری زمانی صورت گرفت که کورینیوس بر سوریه فرمان می‌راند. | 2 |
Shints ash taawman taawewor Soriyi dats keewirwo K'ereniwosi b́tesh.
| برای شرکت در سرشماری، هر شخص می‌بایست به شهر آبا و اجدادی خود می‌رفت. | 3 |
Mansh asho ik ikon b́shútso guut'eyish b́ shuwets dats datsomand bo amfera boteshi.
| از این رو، یوسف نیز از شهر ناصره در دیار جلیل، به زادگاه داوود پادشاه یعنی بیت‌لحم در دیار یهودیه رفت زیرا او از نسل داوود پادشاه بود. | 4 |
Yosefwere b́ shuwewon Dawit naar b́teshtsotse Gelil datsatse fa'a Nazret kitutse tuut Yihud datsatse fa'a Dawit kitu Betelihem maants bíami,
| مریم نیز که نامزد یوسف بود و آخرین روزهای بارداری خود را می‌گذراند، همراه او رفت تا ثبت نام کند. | 5 |
Guut'ewosh bíamu mac'at teshtsu b́wid'tsu Mariyamntona b́ tesh.
| هنگامی که در بیت‌لحم بودند، وقت وضع حمل مریم فرا رسید، | 6 |
Betelihem kitutse bobefere Mariyam shuwi aawo bodb́wtsi.
| و نخستین فرزند خود را که پسر بود، به دنیا آورد و او را در قنداقی پیچید و در آخوری خوابانید، زیرا در مسافرخانهٔ آنجا برای ایشان جا نبود. | 7 |
Manoknowere b k'aab́ na'o shuuk'rat bín eret tahon kaapbk'ri, ibi k'eefoke k'ewoko daatso bok'aztsotse minz kas'otse minzwots eeg eeg bomaf marats k'eez b́k'ri.
| در دشتهای اطراف آن شهر، چوپانانی بودند که شبانگاه از گله‌های خود مراقبت می‌کردند. | 8 |
Manoknowere, t'ú gizi s'een kotfetst sisatse k'eyiru giz jinfwots fa'ano bo tesh.
| آن شب، ناگهان فرشته‌ای در میان ایشان ظاهر شد و نور جلال خداوند در اطرافشان تابید و ترس همه را فرا گرفت. | 9 |
Mann, doonzo melakiyo boats be'eb́wtsi, Doonzo mangi shááno bogúúratse c'eesh b́k'ri, boowere ayidek'at shatbowtsi,
| اما فرشته به ایشان اطمینان خاطر داد و گفت: «مترسید! من حامل مژده‌ای برای شما هستم، مژده‌ای شادی‌بخش برای همهٔ مردم! | 10 |
Melakiwonmó hank'owa boosh bíet «Shat k'ayere! ash jamosh geneúi een wotitwo keewi sheengo itsh dek'at waare,
| و آن این است که همین امروز در شهر داوود، نجات‌دهنده‌ای برای شما زاده شد، همان که مسیح و خداوند است. | 11 |
Hamb! Hambetse Dawit kituts kashitso itsh shuwere, bíwere doonzo Krestosiye.
| علامت درستی سخن من این است که نوزادی را خواهید دید که در قنداق پیچیده و در آخور خوابانیده‌اند.» | 12 |
Haniye itsh milikit wotitwe, bín na'a erii tahotse kaapk'rets na'o gizwots kas'otse gizo eeg eeg maaf maratse b́ k'eefere daatsitute.»
| ناگهان گروه بیشماری از فرشتگان آسمانی به آن فرشته پیوستند. آنان در ستایش خدا، می‌سرائیدند و می‌گفتند: | 13 |
Dingaton darotsi melaki ayuwots, melkimanton ikwotat be'e bowutsi, Ik'ono údfetst́,
| «خدا را در آسمانها جلال باد و بر زمین، در میان مردمی که خدا را خشنود می‌سازند، آرامش و صفا برقرار باد!» | 14 |
«Darotse Ik'osh mango wotowe! Datsno Ik'o b́shunts ash jamwotssh jeeno wotowe!» bo etfera botesh.
| چون فرشتگان به آسمان بازگشتند، چوپانان به یکدیگر گفتند: «بیایید به بیت‌لحم برویم و این واقعهٔ عجیب را که خداوند خبرش را به ما داده است، به چشم ببینیم.» | 15 |
Melakiyo boatse k'aleyat daromaants k'az bokeshiyakon giz jinirwots bo atsatseyo «Beré Betelihem maants amone, and wottsonat Ik'o noosh bek'sht b́kitsts keewo s'iilone» bo et.
| پس با شتاب به بیت‌لحم رفتند و مریم و یوسف را پیدا کردند. آنگاه نوزاد را دیدند که در آخوری خوابیده است. | 16 |
Kááron amt Marymnat Yosefn daats bodek'i, na'i marmat'onwere gizi kas'otse gizwots bítse eeg eeg maaf maratse b́ k'eefere bobek'i.
| چوپانان بی‌درنگ ماجرا را به گوش همه رساندند و سخنانی را که فرشته درباره نوزاد گفته بود، بازگو کردند. | 17 |
Na'i marmat'onowere bobek'iyakon b́ jango Ik'i melakiyo boosh b́ keewtso keewo dek botuwi.
| هر که گفته‌های آنان را می‌شنید، حیرت‌زده می‌شد. | 18 |
Keewman shishits jamwots giz jinfwots boosh bokeewts keewatse tuutson bo adi.
| اما مریم، تمام این رویدادها را در دل خود نگاه می‌داشت و اغلب دربارهٔ آنها به فکر فرو می‌رفت. | 19 |
Maryammó, keew jaman b nibots detsdek'atni b asaabefo btesh.
| پس چوپانان به صحرا نزد گله‌های خود بازگشتند و به سبب آنچه مطابق گفتهٔ فرشتگان دیده و شنیده بودند، خدا را سپاس می‌گفتند. | 20 |
Giz jinirumanotsu, jam keewo melakiyo boosh b́ ettsok'o wotat bí eree bobek'tsonat boshishtsosh, Ik'o mangifetst bín údfetst, bo beyok k'az bo aani.
| در روز هشتم تولد نوزاد، در مراسم ختنهٔ او، نامش را عیسی گذاشتند، یعنی همان نامی که فرشته پیش از باردار شدن مریم، برای او تعیین کرده بود. | 21 |
Shimt aawo b́beshihakon na'o gof damiyoke, b́ shúútso «Iyesusi» ett s'egee. Hanwere b́ maac'eeftse shino melakiyo b́kishts shútsoni b́tesh.
| روزی که قرار بود والدین عیسی به اورشلیم، به خانۀ خدا بروند و مطابق شریعت موسی، مراسم طهارت خود را بجا آورند، عیسی را نیز به آنجا بردند تا به خداوند وقف کنند؛ | 22 |
Nemok'on, s'ayintsi teri aawo bodb́wts, mann Maryamnat Yosefn na'i marmat'o doonzo shinats t'intsosh Iyerusalem maants dek't bo ami.
| زیرا در شریعت آمده بود که پسر ارشد هر خانواده باید وقف خداوند گردد. | 23 |
Han bok'alwere doonzo kitsts nemok'on «Nungush na'a wotts k'aab́ jamo doonzosh, galdek' imeke b́ wotiti» eteets tzaziyok'on guut'etsone.
| پس والدین عیسی برای طهارت خود، قربانی لازم را تقدیم کردند، که مطابق شریعت می‌بایست دو قمری یا دو جوجه کبوتر باشد. | 24 |
Mank'o doonzo nemon «Git kurkundwotsi wee git eejiyi nana'uwotsi woshosh t'intso geyife» eteets alo fa'e b́tesh.
| در آن زمان مردی صالح، خداترس و پر از روح‌القدس، به نام شمعون، در اورشلیم زندگی می‌کرد. او در انتظار بود تا مسیح ظهور کند و اسرائیل را نجات بخشد. | 25 |
Manoor Iyerusalemitse Sm'oni eteef ash iko fa'e b́tesh, bíwere b́kasho Ik'osh imk kááw asha b́ teshi, Isra'elsh weet kashiyono b́ kotiri b́ tesh. S'ayin Shayironwere bí atsatsa b́ tesh.
| روح‌القدس بر او آشکار ساخته بود که تا مسیح موعود را نبیند، چشم از جهان فرو نخواهد بست. | 26 |
Bí doonzo mesihiyo b́be'aawo b́ k'irrawok'o S'ayin shayiro shaani dek't kitsre b́ tesh.
| آن روز، روح‌القدس او را هدایت کرد که به خانۀ خدا برود؛ و هنگامی که یوسف و مریم، عیسای کوچک را آوردند تا مطابق شریعت، به خدا وقف کنند، | 27 |
Manots aawots S'ayin shayiro b́gitsotse bín b́tuuzre Ik'i moo maants bíami, Yosefnat Mariyamwere bo nemok'on danetso na'osh finosh na'o dek't Ik' moots bo kindor
| شمعون، او را در آغوش کشید و خدا را ستایش کرد و گفت: | 28 |
Sim'on na'i marmat'o k'a'údek't erdekt, Ik'o údefetst hank'o bíet,
| «خداوندا، اکنون دیگر می‌توانم با خیالی آسوده چشم از جهان فرو بندم، همان‌طور که قول داده بودی. | 29 |
«Doonzono! hamb, jangiyat taash nimtso s'eenwtsere, Eshe haniye hakon taan nguutso jeenon k'aaúde'e.
| با چشمان خود نجات تو را دیده‌ام، | 30 |
N kashiyo ti aawon bek're,
| نجاتی که برای همۀ ملتها آماده کرده‌ای. | 31 |
Bíwere ash jami shinatse nk'anitsoniye,
| او همچون نوری بر دیگر قومها خواهد تابید و مایه سربلندی قوم تو، بنی‌اسرائیل، خواهد شد!» | 32 |
Bíwere Ik' ash woteraw ashuwotssh aro kish kitsit shaano wotitwe, N ashuwotssh Isra'elsh mango wottsoniye.»
| یوسف و مریم مات و مبهوت ایستاده بودند و از آنچه درباره عیسی گفته می‌شد، به شگفت آمده بودند. | 33 |
Yosefnat Mariyamnowere na'o jangosh keewets jamatse tuutson ada boadfoni.
| اما شمعون برای ایشان دعای خیر کرد. سپس به مریم، مادر کودک گفت: «این کودک تعیین شده تا باعث افتادن و برخاستن بسیاری از بنی‌اسرائیل شود، و آیتی باشد که بر علیه‌اش سخن بگویند، | 34 |
Sim'on boon b́deeriyhakon bítsnor na'i marmat'o ind Mariyamsh hank'owa bí et, «Hambe! na'i marmat'an Isra'elitse ayuwotssh t'afosh, ayuwotssh kashi jango wotitwe, bíwere ayuwots b́keewo k'ew dek'o bok'azetwoniye milikit wotitwe.
| و بدین طور افکار دلهای بسیاری آشکار خواهد شد. شمشیری نیز به قلب تو فرو خواهد رفت!» | 35 |
Mannowere aywots nibotse fa'a aashts asaabiyo keer be'etwe, nnibonowere shiyani shiko kap'de beshitwe.»
| در معبد زنی می‌زیست به نام آنّا، دختر فنوئیل از قبیلهٔ اشیر که بسیار سالخورده بود. او پس از هفت سال زندگی زناشویی، شوهرش را از دست داده بود | 36 |
Mank'o manoor Aser naar wotts Fanue'l ní Hanayi eteetsu bek'etsu fa'a b tesh. Ayi dekat gawerwtsk máátsi b tesh, b kenihnton shawat nato b beyihako keniho k'irb́wtsi,
| و تا هشتاد و چهار سالگی همچنان بیوه مانده بود. آنّا هرگز معبد را ترک نمی‌کرد، بلکه شب و روز، با روزه و دعا به عبادت مشغول بود. | 37 |
Maniyehakon b nato habi gitonat awd nato b́ wotefetsosh Ik' mootse b orerawon s'oomiyon, Ik' k'onon, aawonat t'úwon Ik'osha bfinefera b tesh.
| هنگامی که شمعون با یوسف و مریم سخن می‌گفت، آنّا نیز وارد شده، خدا را شکر نمود و به تمام کسانی که چشم به راه ظهور رهایی‌دهندۀ اورشلیم بودند، دربارۀ آن طفل سخن گفت. | 38 |
Manoor biwere waat́ doonzo údo dek'btwi, na'i marmat'o jangosho Iyerusalem bín kashosh jangat kotirú jamwotssh bkeewufo.
| یوسف و مریم، پس از اجرای مراسم دینی، به شهر خود ناصره در ایالت جلیل، بازگشتند. | 39 |
Doonzo nemotse finef jamo fin bok'rihakon Gelil datsatse daatseyiru bo beyiru bo kitu Nazret maants k'az bo aani.
| در آنجا، عیسی رشد کرد و بزرگ شد. او سرشار از حکمت بود و فیض خدا بر او قرار داشت. | 40 |
Na'i marmat'onwere eenono eenfetst kup'efere bí ami, danonowere s'eenḱ wotb́wtsi, Ik'i s'atonwere bíntoni b́tesh.
| والدین عیسی هر سال برای شرکت در مراسم عید پِسَح به اورشلیم می‌رفتند. | 41 |
Yosefnat Mariyamn worwot worwoton fazigi baaliyi aawor Iyerusalem maantsan bo amfo bo tesh.
| وقتی عیسی دوازده ساله شد، طبق رسم یهود، او را نیز همراه خود بردند. | 42 |
Iyesus tatse git nat wotbwtstsok'on bo nemok'on baaliman mangiyosh bo ami.
| پس از پایان ایام عید، عازم ناصره شدند. اما عیسی بدون اطلاع یوسف و مادرش، در اورشلیم ماند. | 43 |
Baaliyono ish bobazihakon bo bomoo maants bo aanor Iyesus Iyerusalemits oorb́wts, Yosefnat Mariyamnmó manoke b́ ooro danatsno botesh.
| آنان روز اول متوجهٔ غیبت او نشدند، چون فکر می‌کردند که او در میان همسفرانشان است. اما وقتی شب شد و دیدند که عیسی هنوز نزد ایشان نیامده، در میان بستگان و دوستان خود به دنبال او گشتند، | 44 |
Weratse sha'irwotsnton towat bí amiruwok'o boosh bí arere, ik aawjini sha'o sha'eron bo jini, maniye il bojag jamoknat bodants ash jamoke geyo dek' botuu.
| اما او را نیافتند. پس مجبور شدند به اورشلیم بازگردند و او را جستجو کنند. | 45 |
Ernmó daatso bo maawutsotse geefere Iyerusalem maants bo aani.
| سرانجام، پس از سه روز جستجو، او را در صحن معبد یافتند که در میان علمای دین نشسته بود و به سخنان آنها گوش می‌داد و از آنها سؤال می‌کرد. | 46 |
Keez aawoniye okoon Ik' mootse daatsbodeki, manokno aaydekt dantswots dagotse bedek't bo keewirwo k'ebfetst bosho aato b́t'intsfera b́ tesh.
| هر که سخنان او را می‌شنید، از فهم و جوابهای او به حیرت فرو می‌رفت. | 47 |
B́ keew k'ebts jamwots b́ t'iwintsirwok'onat boosh bíanirwok'o bek't bo adifera bo tesh.
| والدینش وقتی او را دیدند، متحیّر شدند! مادرش به او گفت: «پسرم، چرا با ما چنین کردی؟ من و پدرت، دلواپس بودیم و همه جا را به دنبالت گشتیم!» | 48 |
Yosefnat Mariyam bín Ik' mootse bobek'tsok'on ada bo adi, manoor indu, «Tnaayo eegishe hank'o taan nk'ali? N nihnat taan kic'at neen no geefera noteshi» bi et.
| عیسی پاسخ داد: «چه نیازی بود به دنبالم بگردید؟ مگر نمی‌دانستید که من باید در خانۀ پدرم باشم؟» | 49 |
Iyesuswere «Eegoshe taan it geyi? taa t nih mootse woto taash b́ geyitwok'o danatsteya?» bí eti.
| اما آنان منظور عیسی را درک نکردند. | 50 |
Boomó bí b́ keewtsman t'iwintsratsno.
| آنگاه عیسی به همراه یوسف و مریم به ناصره بازگشت و همواره مطیع ایشان بود. مادرش نیز تمام این امور را در خاطر خود نگاه می‌داشت. | 51 |
Maniye il Iyesus Nazret maants bonton bíami, booshowere alya bí alefoni, b́ indwere keew jaman b nibotsa b detsfo.
| اما عیسی در حکمت و قامت رشد می‌کرد و مورد پسند خدا و مردم بود. | 52 |
Iyesus Ik'onat ash shinatse shuneek wotat, dan teleefonat need'on eenfere bí amfo.
