< لوقا 11 >

روزی عیسی مشغول دعا بود. وقتی دعایش تمام شد، یکی از شاگردانش به او گفت: «خداوندا، همان‌طور که یحیی طرز دعا کردن را به شاگردان خود آموخت، تو نیز آن را به ما بیاموز.» 1
Certo dia Jesus estava orando. Quando ele terminou [de orar], um dos discípulos dele disse a ele, “Senhor, ensine-nos [o que dizer quando ]nós (excl) oramos, assim como João [o Batizador ]ensinou os discípulos dele.”
عیسی به ایشان گفت که چنین دعا کنند: «ای پدر، نام تو مقدّس باد. ملکوت تو بیاید. 2
Ele disse a eles, “Quando orarem, digam [coisas como estas]: Pai, ajuda-nos a honrar-te. Que o senhor verdadeiramente se torne o rei que vai governar as nossas vidas.
نان روزانۀ ما را هر روز به ما عطا فرما. 3
Dá-nos cada dia a comida de que precisamos.
گناهان ما را ببخش، چنانکه ما نیز آنانی را که در حق ما گناه می‌کنند، می‌بخشیم. و نگذار که تسلیم وسوسه شویم.» 4
Perdoa-nos [pelas ]coisas erradas que temos feito, porque nós perdoamos as pessoas pelas coisas más que fazem a nós. Não [nos ]deixe [fazer coisas erradas quando algo ou alguém ]nos tenta.”
سپس عیسی تعلیم خود را دربارۀ دعا ادامه داد و فرمود: «فرض کنید دوستی دارید و نیمه‌شب دَرِ خانه‌اش را می‌زنید و می‌گویید:”ای رفیق، سه گِرده نان به من قرض بده، 5
Aí ele disse a eles, “Vamos dizer que um de vocês vai à casa de um amigo à meia-noite. Vamos dizer que você [fica de fora e ]chama para ele, Meu amigo, por favor, empreste-me três pãezinhos.
چون یکی از دوستانم همین الان از سفر نزدم آمده و هیچ خوراکی ندارم که به او بدهم.“ 6
Outro amigo meu que está viajando acaba de chegar [em minha casa], mas não tenho comida [pronta ]para dar a ele.
او از داخل خانه جواب می‌دهد که با بچه‌هایش در رختخواب خوابیده است و نمی‌تواند برخیزد و به شما نان دهد. 7
Vamos dizer que ele responde a você de dentro [da casa], Não me perturbe. Pois [nós (excl) ]já trancamos a porta e toda a minha família está na cama. [Por isso ]não posso levantar-me para dar nada a você.
«به شما می‌گویم که حتی اگر به خاطر دوستی از جا بلند نشود و به شما نان ندهد، اما اگر به در زدن ادامه دهید، برخواهد خاست و هر چه نیاز دارید، به شما خواهد داد، تا مبادا آبرویش برود. 8
Vou dizer a vocês que se ele não se levantar para dar [comida ]a você, para evitar sentir vergonha por [não ajudá-lo ]porque você é amigo dele, (OU, se sem ter vergonha você continuar a pedir a ele para fazer isso), ele com certeza vai levantar-se para dar a você o que você precisar.
«پس به شما می‌گویم، درخواست کنید تا به شما داده شود؛ بجویید تا پیدا کنید؛ بکوبید تا در به روی شما باز شود. 9
Então digo isto a vocês: continuem a pedir [de Deus o que vocês precisarem], e [ele ]vai dar a vocês. Continuem a esperar com confiança [que Deus vá dar a vocês o que precisam], e [ele ]vai dar a vocês. Continuem a [orar urgentemente a Deus assim como um homem que ]bate [à porta, ]e [Deus ]vai abrir [o caminho para vocês receberem aquilo pelo qual oram].
زیرا هر که درخواست کند، به دست خواهد آورد، و هر که بجوید، پیدا خواهد کرد، و هر که بکوبد، در به رویش باز خواهد شد. 10
Lembrem-se de que [Deus ]vai dar coisas a todos os que continuam a pedir a ele por elas. [Deus ]vai dar coisas àquele que continuar a pedir a ele com confiança [o que lhe falta. Deus ]vai abrir o caminho [para as pessoas conseguirem as coisas pelas quais continuam a pedir com urgência].
«کدام یک از شما پدران، اگر فرزندش از او ماهی بخواهد، به او مار می‌دهد؟ 11
Se qualquer um de vocês tivesse um filho que lhe pedisse um peixe [para comer], você certamente não daria a ele uma cobra/não substituiria com uma cobra!
یا اگر تخم مرغ بخواهد، آیا به او عقرب می‌دهید؟ هرگز! 12
Se ele pedisse a você um ovo, você certamente não/será que você lhe daria um escorpião.
«پس اگر شما، اشخاص گناهکار، می‌دانید که باید چیزهای خوب را به فرزندانتان بدهید، چقدر بیشتر پدر آسمانی شما به کسانی که از او درخواست کنند، روح‌القدس را عطا خواهد کرد.» 13
Mesmo que vocês sejam maus, sabem dar coisas boas aos seus filhos. Então seu Pai no céu certamente vai [dar coisas boas ]àqueles que pedirem a ele[, inclusive ]o Espírito Santo, [que é o melhor presente].
روزی عیسی، روح پلیدی را از شخصی لال بیرون کرد و زبان آن شخص باز شد. کسانی که این ماجرا را دیدند، بسیار تعجب کردند و به هیجان آمدند. 14
Um dia havia um homem em quem vivia um demônio que o fez incapaz de falar. Depois que Jesus [expulsou ]o demônio, o homem começou a falar. [A maioria das ]pessoas [ali ]ficou maravilhada.
اما بعضی از آن میان گفتند: «او ارواح پلید را به قدرت شیطان، رئیس ارواح پلید، بیرون می‌راند.» 15
Mas alguns deles disseram, “É [pelo poder de ]Belzebu, o chefe dos demônios, que [Jesus ]expulsa os demônios!”
عده‌ای دیگر نیز خواستار آیتی آسمانی شدند، تا اقتدار خود را ثابت کند. 16
Outras [pessoas ali ]pediram que ele fizesse um milagre [para provar que ele tinha vindo ]do céu/Deus [MTY/EUP]. Eles queriam pegá-lo [em uma situação em que não poderia fazer um milagre ou em que faria algo ridículo].
عیسی افکار هر یک از ایشان را خواند و فرمود: «هر مملکتی که دچار جنگ داخلی شود، نابودی‌اش حتمی است. و هر خانه‌ای نیز که در آن در اثر دشمنی‌ها تفرقه ایجاد گردد، از هم فرو خواهد پاشید. 17
Mas ele sabia o que eles estavam pensando. Então ele disse a eles, “Se um povo que um rei governa se divide uma parte contra outra, eles vão destruir as sua nação. Se [as pessoas de ]uma casa forem divididas, vão deixar de ser uma só [família].
شما می‌گویید شیطان به من قدرت داده تا ارواح پلید او را بیرون کنم. اما اگر شیطان بر ضد خودش تجزیه شده، با خودش می‌جنگد، در این صورت حکومت او چگونه برقرار خواهد ماند؟ 18
[De modo semelhante], se Satanás [e seus demônios ]estivessem brigando entre si, seu domínio sobre eles certamente não/como é que seu domínio sobre eles continuaria. [Digo isto ]porque vocês estão dizendo que expulso os demônios [pelo poder do ]chefe desses mesmos [demônios]!
و اگر قدرت من از شیطان است، تکلیف مریدان شما چه خواهد شد، زیرا ایشان نیز ارواح پلید اخراج می‌کنند؟ از این رو، ایشان شما را به خاطر حرفی که زدید، محکوم خواهند ساخت! 19
Além disso, as pessoas que vocês ensinam [também ]expulsam demônios. [Mas elas não diriam/será que diriam que era pelo poder de Satanás que eles estavam expulsando demônios]! Então eles vão mostrar a vocês [que o que vocês estão dizendo a meu respeito está errado].
اما اگر من با قدرت خدا، ارواح پلید را بیرون می‌کنم، پس بدانید که ملکوت خدا به میان شما آمده است. 20
Mas já que é pelo poder de Deus que estou expulsando demônios, isso prova que o [poder de ]Deus para governar/controlar [as vidas das pessoas ]já chegou a vocês.”
زیرا زمانی که شخصی نیرومند، مانند شیطان، کاملاً مسلح، از کاخ خود محافظت می‌کند، اموالش در امن و امان است، 21
Então, [para mostrar que ao expulsar demônios ele estava demonstrando que era muito mais poderoso do que Satanás, Jesus disse], “Quando um homem forte que tem muitas armas guarda sua própria casa, ninguém pode roubar as coisas de sua casa.
تا زمانی که شخصی نیرومندتر حمله کند و بر او چیره شود، و اسلحۀ او را بگیرد و اموالش را غارت کند. 22
Mas quando outro que é mais forte o ataca e o domina, ele pode tirar as armas em que confiava, e ele pode tirar da casa desse homem o que quiser tirar.
«هر که با من نباشد، بر ضد من است، و هر که با من کار نکند، در واقع علیه من کار می‌کند. 23
[Estas pessoas que estão me acusando não estão me ajudando, e considero que ]qualquer um que não me ajuda se opõe a mim, e que aquele que não está reunindo [pessoas para serem meus discípulos ]está fazendo com que [me ]deixem/abandonem [o meu ensinamento].
«وقتی یک روح پلید، کسی را ترک می‌کند، به صحراهای بی‌آب می‌رود تا جایی برای استراحت بیابد. اما چون جای مناسبی نمی‌یابد، می‌گوید:”به شخصی که از او درآمدم، باز می‌گردم.“ 24
[Então Jesus disse isto]: “[Às vezes quando ]um Espírito maligno sai de alguém, anda à toa por uma área vazia procurando [uma pessoa em quem pode ]descansar. Se ele não achar ninguém, diz [para si mesmo], Vou voltar à pessoa de quem saí!
پس باز می‌گردد و می‌بیند که خانۀ قبلی‌اش جاروشده و مرتب است. 25
Então ele volta à pessoa e vê que [o Espírito de Deus não controla a vida dela. A vida dela é como ]uma casa que alguém tem varrido e arrumado, [mas como uma casa vazia].
سپس هفت روح دیگر پیدا می‌کند که از خودش هم پلید‌تر هستند، و وارد آن شخص شده، در آنجا زندگی می‌کنند. به این ترتیب، وضع آن شخص بدتر از قبل می‌شود.» 26
Aí ele vai e pega mais sete espíritos malignos que são ainda piores do que ele. Todos eles entram [naquela pessoa ]e vivem ali. Portanto, [embora ]a situação daquela pessoa antes fosse má, ficou ainda pior.”
این سخنان هنوز بر زبان عیسی بود که زنی از میان جمعیت با صدای بلند گفت: «خوشا به حال آن مادری که تو را به دنیا آورد و شیر داد!» 27
Quando Jesus disse isso, uma mulher que estava ouvindo gritou [para ele], “[Deus ]se agrada da mulher que deu à luz o senhor e que deu [o peito ]a você.”
عیسی در جواب فرمود: «اما خوشبخت‌تر کسی است که کلام خدا را می‌شنود و به آن عمل می‌کند!» 28
Mas ele respondeu, “Deus se agrada ainda mais daqueles que ouvem a sua mensagem e a obedecem!”
هنگامی که شمار جمعیت فزونی می‌یافت، عیسی فرمود: «مردم این نسل چقدر شریرند! همواره از من می‌خواهند آیتی به ایشان نشان دهم. اما تنها آیتی که به ایشان می‌دهم، آیت یونس است. 29
Quando o grupo das pessoas em redor de [Jesus ]ficou maior, ele disse, “[Muitos de ]vocês que têm observado o meu ministério são maus. Vocês [me ]pedem [para fazer ]um milagre [que prova que vim de Deus], mas o único milagre que vou fazer para vocês é um [do tipo que aconteceu a ]Jonas.
آنچه برای او اتفاق افتاد، نشانه‌ای بود برای مردم نینوا که او را خدا فرستاده است. همچنین آنچه برای پسر انسان اتفاق می‌افتد، آیتی خواهد بود برای این نسل که مرا خدا فرستاده است. 30
[Depois de Jonas estar dentro de um peixe enorme por três dias, Deus fez ]um milagre [para fazê-lo viver de novo. Ele deu testemunho a respeito disso ]para que o povo da [cidade de ]Nínive [cresse na sua mensagem. Deus vai fazer ]um milagre semelhante [para mim para que vocês que têm visto o que eu, aquele que vim do céu, tenho feito, creiam na minha mensagem. ]
در روز داوری، ملکهٔ سبا برخواهد خاست و مردم این دوره و زمانه را محکوم خواهد ساخت، زیرا او با زحمت فراوان، راهی دراز را پیمود تا بتواند سخنان حکیمانۀ سلیمان را بشنود. اما شخصی برتر از سلیمان در اینجاست، اما چه کم هستند کسانی که به او گوش می‌دهند. 31
[Muito tempo atrás ]a rainha de [Sabá, ]ao sul [de Israel], viajou grande distância para ouvir Salomão dizer [muitas ]coisas sábias. Porém eu tenho chegado aqui, e sou maior do que Salomão, [mas vocês não têm ligado para o que eu digo a vocês]. Por isso no tempo quando Deus julgar [todas as pessoas], a rainha de Sebá vai estar ali com vocês e vai condenar vocês.
در روز داوری، مردم نینوا بر ضد این نسل به پا خاسته، آن را محکوم خواهند ساخت، زیرا ایشان با شنیدن موعظهٔ یونس توبه کردند. و اکنون کسی بزرگتر از یونس در اینجا هست، اما حاضر نیستید توبه کنید. 32
As pessoas que moravam na [cidade de ]Nínive abandonaram as suas vidas de pecado quando Jonas pregou para elas. Mas agora eu tenho chegado aqui [e pregado a vocês], e [sou ]maior do que Jonas, [mas vocês não abandonaram as suas vidas de pecado]. Por isso, naquele tempo quando Deus julgar [todas as pessoas, as pessoas que viviam em Nínive ]vão estar ali com vocês e vão condenar vocês.”
«هیچ‌کس چراغ را روشن نمی‌کند تا پنهانش سازد، بلکه آن را بر چراغدان می‌گذارد تا هر که داخل می‌شود نورش را ببیند. 33
Então, para mostrar a eles que eles não precisavam de mais milagres, eles só precisavam entender melhor o que ele já tinha dito a eles, ele disse a eles: Ninguém depois de acender uma lâmpada a coloca em um lugar onde está sempre escuro ou debaixo de um cesto. Pelo contrário, ele a coloca em um velador para que aqueles que entram na casa vejam a sua luz.
چشم تو چراغی است که روشنایی بدنت را تأمین می‌کند. اگر چشمت سالم باشد، تمام وجودت نیز سرشار از روشنایی خواهد بود. اما اگر چشمت ناسالم باشد، وجودت مملو از تاریکی خواهد بود. 34
De modo semelhante, eu não tenho escondido a verdade de Deus. Eu a tenho revelado a vocês. Dentro de cada um de vocês, os seus olhos são como uma lâmpada que permite que você veja/enxergue as coisas. Se os olhos de você são bons, é como uma sala com uma lâmpada que o ajuda a ver tudo muito bem. De modo semelhante, se você aceita meu ensinamento, você vai poder saber tudo que Deus quer que saiba. Mas se os olhos de você são maus, você não pode ver nada. É como se você estivesse na escuridão. De modo semelhante se vocês não aceitarem meu ensinamento, não vão poder saber tudo que Deus quer que saibam.
پس هوشیار باشید، مبادا به جای نور، تاریکی بر وجودتان حکمفرما باشد! 35
Portanto, vocês não precisam ver mais milagres. Vocês precisam pensar com cuidado naquilo que eu já disse a vocês, para que as coisas que têm ouvido dos outros não os façam ficar na escuridão.
اگر باطن شما نورانی بوده، هیچ نقطۀ تاریکی در آن نباشد، آنگاه سراسر وجودتان درخشان خواهد بود، گویی چراغی پُرنور بر شما می‌تابد.» 36
Se vocês viverem totalmente segundo a verdade de Deus, vocês vão poder saber tudo que Deus quer que saibam. Vai ser como estar em uma sala com uma boa luz, fazendo com que vocês vejam tudo claramente.”
وقتی عیسی سخنان خود را به پایان رسانید، یکی از فریسی‌ها، او را برای صرف غذا دعوت کرد. عیسی به خانۀ او رفت و بر سر سفره نشست. 37
Enquanto Jesus dizia estas coisas, um fariseu o convidou para jantar em sua casa. Então Jesus foi à [casa dele ]e comeu com ele.
اما آن فریسی وقتی دید که عیسی دستهایش را پیش از خوردن نشست، تعجب کرد! 38
O fariseu ficou admirado porque viu que Jesus não lavou as mãos antes de comer. [Os fariseus pensavam que se alguém não seguisse aquele ritual, Deus talvez o rejeitasse por ele possivelmente ter tocado em algo inaceitável a Deus].
خداوند به او فرمود: «شما فریسیان بیرون کاسه و بشقاب را آنقدر تمیز می‌کنید تا بدرخشد، ولی درون شما از کثافت طمع و خباثت پر است. 39
O Senhor [Jesus ]disse a ele, “Vocês fariseus [se preocupam com as coisas que estão fora de seus corpos, não com o que está nos seus seres interiores/corações]. Vocês lavam o exterior dos pratos e dos copos [antes de comerem porque acham que isso os fará aceitáveis a Deus], mas dentro de si mesmos vocês são muito maus e cobiçosos.
ای نادانان، آیا همان خدایی که ظاهر را آفرید، باطن را نیز نیافرید؟ 40
Vocês tolos/seus tolos! [Deus ]se preocupa com as coisas fora de [nossos corpos], mas ele certamente está/será que ele não está preocupado também com os nossos [seres ]interiores!
پس با کمک به فقیران، باطن خود را پاک سازید، و آنگاه همه چیز برایتان پاک خواهد بود. 41
Deem [dinheiro ]aos pobres[. Deem conforme o que vocês sabem nos ]seus [seres interiores/corações que devem dar]. Então [ficarão maravilhados ao descobrirem que ]vão ser aceitáveis [a Deus sem terem que observar todos aqueles rituais sobre lavagem].
«وای بر شما ای فریسیان! شما حتی ده‌یک محصول نعناع و سُداب و هرگونه سبزی دیگر را هدیه می‌دهید، اما عدالت را نادیده می‌گیرید و از محبت به خدا غافل هستید. شما باید ده‌یک را بدهید، ولی عدالت و محبت را نیز فراموش نکنید. 42
Mas ai de/será terrível para vocês fariseus! Vocês dão a Deus dez por cento de [tudo quanto produzem, até mesmo ]das ervas que criam, mas não [se lembram de que precisam agir ]com justiça [para com os outros ]e amar a Deus! É bom [dar dez por cento da sua renda a Deus], mas deviam fazer essas outras coisas também!
«وای بر شما ای فریسی‌ها، زیرا دوست دارید که در کنیسه‌ها در بهترین جا بنشینید و هنگام عبور از کوچه و بازار مردم به شما تعظیم کنند. 43
Ai de vocês fariseus, porque gostam de [sentar-se nos ]melhores lugares nas sinagogas [para que as pessoas pensem bem de vocês], e gostam que as pessoas os saúdem [com respeito ]nos mercados.
چه عذاب هولناکی در انتظار شماست! شما مانند قبرهایی هستید که در صحرا میان علفها پنهان‌اند، مردم از کنارتان رد می‌شوند بی‌آنکه بدانند چقدر فاسد هستید.» 44
Ai de vocês, porque são como terreno onde não há nenhum marcador [para indicar que há um ]túmulo [lá embaixo]. As pessoas andam ali mas não podem ver [o que está podre lá embaixo]! [Semelhantemente, as pessoas que os veem não percebem como vocês são poluídos dentro de si mesmos.]”
یکی از علمای دین که در آنجا ایستاده بود، به عیسی گفت: «استاد، با این سخنانت به ما نیز توهین کردی!» 45
Um daqueles que ensinava as leis [judaicas ]respondeu, “Mestre, ao dizer isso o senhor está nos criticando [também]!”
عیسی فرمود: «و شما ای علمای دین، وای بر شما، زیرا تکالیف دینی بسیار سنگینی بر دوش مردم می‌گذارید، اما هرگز حاضر نیستید حتی انگشتی برای کمک به ایشان تکان دهید. 46
Jesus disse, “Ai também de vocês que ensinam as leis [judaicas]! Vocês mandam que as pessoas [obedeçam muitas regras que são difíceis de obedecer. Isso é como fazê-los ]carregar fardos pesados nas suas costas. Mas vocês mesmos não obedecem as leis [que requerem que os outros obedeçam]. (OU, Vocês não fazem nada para ajudar os outros a obedecerem as leis.)
وای بر شما، زیرا شما برای انبیایی که به دست اجدادتان کشته شدند، مقبره می‌سازید. 47
Ai de vocês! Vocês enfeitam os túmulos dos profetas que seus antepassados mataram, [mas não vivem conforme o que os profetas ensinavam].
بنابراین، شهادت می‌دهید که کار نیاکانتان مورد تأیید شماست. انبیا را ایشان کشتند، و مقبره‌هایشان را شما بنا می‌کنید. 48
Pois vocês estão declarando que aprovam daquilo que seus antepassados fizeram. Eles mataram os profetas, e vocês [não estão honrando-os]! [Vocês apenas ]enfeitam os túmulos deles!
«از همین روست که خدا با حکمتی که دارد درباره شما فرموده است: پیامبران و رسولان نزد شما خواهم فرستاد، اما شما برخی را کشته، و برخی دیگر را آزار خواهید رساند. 49
Por isso Deus, que é muito sábio, disse, Vou mandar [aos judeus ]profetas e apóstolos. [Os judeus ]vão matar alguns deles e vão perseguir alguns deles.
پس خون همۀ انبیا که از ابتدای پیدایش جهان تا به حال ریخته شده است، بر گردن این نسل خواهد بود، 50
[Como resultado, vou considerar que muitos de vocês ]que têm observado o ministério do meu filho sejam culpados de matar todos os profetas, desde quando criei o mundo,
از خون هابیل گرفته تا خون زکریا که در معبد، میان مذبح و جایگاه مقدّس، کشته شد. بله، این نسل برای همۀ اینها حساب پس خواهند داد. 51
começando com [Caim, filho de Adão], que matou [seu irmão ]Abel e continuando até que mataram Zacarias entre o altar e o lugar santo [no templo].” Sim, o que digo [é a verdade]. Deus vai castigar vocês que têm observado meu ministério((vocês que)) ele considera culpados de [matarem ]todas essas pessoas!
وای بر شما ای علمای دین، چون کلید معرفت را از دسترس مردم خارج ساخته‌اید. نه خودتان وارد ملکوت می‌شوید، و نه می‌گذارید دیگران وارد شوند.» 52
Ai de vocês homens que ensinam as leis [judaicas], porque vocês [não ]têm [deixado as pessoas ]conhecerem [a verdade de Deus. É como se vocês estivessem ]tirando a chave [de uma casa]. Vocês mesmos não estão entrando na casa, e não estão deixando que outros entrem nela.
وقتی عیسی از آن محفل بیرون آمد، فریسی‌ها و علمای دین که از سخنان او بسیار خشمگین شده بودند، او را به سختی مورد انتقاد قرار داده، کوشیدند با سؤالات خود او را در تنگنا قرار دهند. 53
Depois de Jesus terminar de dizer estas coisas, ele saíu dali. Aí os homens que ensinavam as leis [judaicas ]e os fariseus começaram a mostrar muita hostilidade para com Jesus. Eles tentaram fazê-lo dizer o que pensava sobre vários assuntos.
ایشان از آن پس در صدد برآمدند که با استفاده از سخنان خودش او را به دام بیندازند و گرفتارش سازند. 54
Eles estavam esperando que ele dissesse algo [errado ]pelo qual podiam acusá-lo.

< لوقا 11 >