یوحنا 6
| پس از این رویداد، عیسی به آن سوی دریاچهٔ جلیل رفت (دریاچهٔ جلیل به دریاچهٔ تیبریه نیز معروف است)، | 1 |
Nikwakayinda zintu ezi, Jesu wakayinka bubambene alwizi lwaku Galili, lwambwa kuti lwizi Tebeliyasi.
| و جمعیت انبوهی او را دنبال می‌کردند، زیرا نشانه‌های معجزه‌آسایی را که او با شفای بیماران به‌عمل می‌آورد، دیده بودند. | 2 |
Inkamu mpati yakamutobela nkaambo bakabona zitondezyo zyakali kuchita kuli bakachisidwe.
| آنگاه عیسی به تپه‌ای برآمد و با شاگردانش نشست. | 3 |
(Jesu wakaya kuchilundu oko wakaakukkala ansi abasikwiiya bakwe.
| عید پِسَح یهودیان نیز نزدیک بود. | 4 |
Lino Pasika, pobwe lyaba Juda, lyakali aafwifwi.)
| وقتی عیسی نگاه کرد و دید که جماعت بزرگی به سوی او می‌آیند، به فیلیپ فرمود: «از کجا نان بخریم تا این جماعت را سیر کنیم؟» | 5 |
Elyo Jesu wakalanga kujulu wakabona makamu makamu aleza kuli nguwe, wakaamba kuti kuuli Filipo,” nkuukuuli nkutunga tulawula chinkwa kuti balye aaba?”
| عیسی این سؤال را از او کرد تا ببیند نظر او چیست، چون عیسی خود می‌دانست چه کند. | 6 |
( Pesi Jesu wakaamba ezi kuti asunke Filipo, wee wakalizi kuti niinzi nzyatachite.)
| فیلیپ جواب داد: «خروارها نان لازم است تا بتوانیم این جمعیت را سیر کنیم.» | 7 |
Filipo wakamusandula, “myaanda yobile yampondo tiikokwana pe kuti umwi awumwi ajane nikati kucheya.”
| یکی دیگر از شاگردان عیسی، آندریاس برادر شمعون پطرس، گفت: | 8 |
Umwi wabasikwiiya, Andileya mukulana wa Simoni Pita, wakaamba kuti kuli Jesu,
| «پسربچه‌ای اینجاست که پنج نان جو و دو ماهی دارد. ولی این به چه کار این جمعیت می‌آید؟» | 9 |
kuli kalombe okiya kalaazinkwa zili musanu zinkwa zyabbali atuswi tubili, pesi niinzi ezi akati kabiingi?”
| عیسی فرمود: «بگویید همه بنشینند.» پس تمام جمعیت روی سبزه‌ها نشستند. فقط مردها در آن جمعیت، پنج هزار نفر بودند. | 10 |
Jesu wakati,” chita kuti bantu bakkale aansi, bakali mweelwe wazyuulu zili musanu.
| آنگاه عیسی نانها را برداشت، خدا را شکر کرد و داد تا بین مردم تقسیم کنند. با ماهیها نیز چنین کرد. مردم هر قدر خواستند خوردند. | 11 |
Mpawo Jesu wakabweza zinkwa alimwi naakamana kupa kulumba wakapa abo bakakkede ansi. Wakachita bukozyeniye akunswi, kazili zyiingi mbuuli mbubakayandide.
| وقتی همه سیر شدند، عیسی به شاگردان فرمود: «تکه‌های باقیمانده را جمع کنید تا چیزی تلف نشود.» | 12 |
Bantu nibakakkuta, wakati kuli basikwiiya bakwe,” amubunganiye bufwefwelenga bwachaala, mpawo kaatakwe buta bulike pe.”
| پس آنها جمع کردند و از پس مانده‌های آن نان جو که مردم خورده بودند، دوازده سبد پر شد. | 13 |
Mpawo bakabunganiya bufwefwelenga bazuzya nsuwo zili kkumi azibili kuzwa bufwefwelenga bwazinkwa zili musanu zyabbali twachaala nibali kulya.
| وقتی مردم این معجزهٔ بزرگ را دیدند گفتند: «بدون شک این همان پیامبری است که ما چشم به راهش بوده‌ایم.» | 14 |
Mpawo, bantu nibakabona ezi zitondeezyo nzyaakachita, bakati, “Akakasimpe kuti musinsimi usikide munyika.”
| وقتی عیسی دید که مردم می‌خواهند او را به زور ببرند و پادشاه کنند، از ایشان جدا شد و به تنهایی بر فراز کوهی برآمد. | 15 |
Jesu naakaziba kuti baamba kusika kukumujata changuzu akumuchita mwami, wakabweeda kuchilundu alikke.
| هنگام غروب، شاگردان عیسی به کنار دریاچه رفتند و به انتظار او نشستند. | 16 |
Nilyakaba mansiku, basikwiiya bakwe bakaya munsi aalwizi.
| ولی وقتی دیدند هوا تاریک شده و عیسی هنوز از کوه باز نگشته، سوار قایق شدند و به طرف کَفَرناحوم، که در آن سوی دریاچه بود، حرکت کردند. | 17 |
Bakanjila mubwaato, bakaya bweenda atala alwizi lwaku Kkapenawumi. kwakali kwasikila kuli cheecho chiindi, alimwi Jesu takayinaasika pe kulimbabo.
| در همان حال که پارو می‌زدند و جلو می‌رفتند، باد شدیدی وزیدن گرفت و دریاچه توفانی شد. | 18 |
Iguwo lili anguzu lyakabawuma, elyo lwizi lwaka yuuntana.
| هنوز بیش از پنج یا شش کیلومتر از ساحل دور نشده بودند که ناگهان در میان ظلمت و توفان، عیسی را دیدند که روی آب به طرف قایق راه می‌رود. همه وحشت کردند. | 19 |
Nibakakwasula mamayela asikabe makkumi abili amusanu naa makkumi atatu amamayeli bakabona Jesu Jesu uleenda atala alwizi alimwi kazabuza kubwaato, eelyo bakayoow.
| ولی عیسی به ایشان فرمود: «نترسید! منم!» | 20 |
Pesi wakaamba kuti kuli mbabo, “Ndime! mutayoow.”
| وقتی خواستند او را سوار قایق کنند، متوجه شدند که قایق به ساحل رسیده است. | 21 |
Mpawo bakayandisya kumutambula mubwaat, aboobo bwaato bwakafwambana kuyosika anyika nkubakali kuya.
| صبح روز بعد، آن سوی دریاچه، مردم بار دیگر جمع شدند تا عیسی را ببینند، زیرا دیده بودند که شاگردان عیسی با تنها قایقی که در آنجا بود آن محل را ترک گفته و عیسی را با خود نبرده بودند. | 22 |
Izuba litobela, inkamu yakayimvwi mumbali aalwizi yakabona kuti takuchikwe bwaato kunze kwabumwi, Jesu mbwatanjila abasikwiiya bakwe pesi basikwiiya bakwe bakayinka abalikke.
| چند قایق دیگر نیز از تیبریه به محلی که خداوند نانها را برکت داد و مردم خوردند، رسیدند. | 23 |
Nikuba boobo, kwakali aamwi maato akazwa kuli Tibbeliyasi kubambene abusena nkubakali kuula zinkwa naakamana kupa kulumba mwaami.
| وقتی مردم متوجه شدند که نه عیسی در آنجا است و نه شاگردان، سوار قایق شده، خود را به کَفَرناحوم رساندند تا او را بیابند. | 24 |
Nkamu niyakaziba kuti naa Jesu naa basikwiiya bakwe bakaliwo, abalabo bakanjila mubwaato elyo bakaya ku kkapenawume kuya bulanguula Jesu.
| وقتی به آنجا رسیدند و عیسی را پیدا کردند، پرسیدند: «استاد، کِی به اینجا آمدی؟» | 25 |
Nibakamujana kubbazu limwi lya lwizi bakaamba kuti kuli nguwe,” Muyiisi, wakasika lili okuno?”
| عیسی جواب داد: «حقیقت این است که شما برای خوراک نزد من آمده‌اید نه به سبب ایمان به من. | 26 |
Jesu wakabasandula, wati,” kasimpe, mulandilanguula, kutali kuti mwaba zitondeezyo pe, pesi nkaambo kakuti mwakalya zinkwa akukkuta zinkwa alimwi mwaka kkuta.
| اینقدر در فکر چیزهای زودگذر این دنیا نباشید، بلکه نیروی خود را در راه کسب زندگی جاوید صرف کنید. این زندگی جاوید را پسر انسان به شما می‌بخشد، زیرا خدای پدر مُهر تأییدش را بر او زده است.» (aiōnios g166) | 27 |
Mutabelekeli kulya kumana, pesi mubelekele kulya kutola kubuumi butamani buumi Mwana a Muntu mbwayomupa, aboobo Leza Taata uyodinda chidindo chakwe alimbabo. (aiōnios g166)
| گفتند: «چه باید بکنیم تا کارهای مورد نظر خدا را به انجام برسانیم؟» | 28 |
Mpawo bakaamba kuti kulinguwe,” nchinyamaanzi nchitweelede kuchit, kuchitila kuti tuchite mulimu wa Leza?”
| عیسی فرمود: «خدا از شما می‌خواهد که به من که فرستادهٔ او هستم، ایمان آورید.» | 29 |
Jesu wakasandula akwaamba kuti kuli mbabo,” Oyu ngumulimu wa Leza: kuti musyome oyo ngwakatuma.”
| گفتند: «چه نشانۀ معجزه‌آسایی به‌عمل می‌آوری تا آن را ببینیم و به تو ایمان بیاوریم؟ چه عملی انجام می‌دهی؟ | 30 |
Mpawo bakaamba kuti kuli nguwe,” Nchichili chitondeezyo nchutachite, kuchitila kuti tubone akusyoma? Ulachita buyeni?
| نیاکان ما در بیابان، مَنّا، آن نان معجزه‌آسا را خوردند، چنانکه نوشته شده:”او از آسمان بدیشان نان داد تا بخورند.“» | 31 |
BamaTaata bakalya mana munkanda, mbuuli mbukulembedwe, 'wakapa zinkwa kuzwa kujulu kuti balye.
| عیسی فرمود: «براستی به شما می‌گویم که این پدر من بود که به ایشان نان می‌داد، نه موسی. و اکنون نیز اوست که می‌خواهد نان حقیقی را از آسمان به شما ببخشد. | 32 |
Mpawo Jesu wakabasandula wat, “nkasimpe, nkasimpe, tali Mozesi pe wakamupa zinkwa kuzwa kujulu, pesi ngu Taata uumupa zinkwa zinkwa chini chini chizwa kujulu.
| این نان حقیقی را خدا از آسمان فرستاده است تا به مردم دنیا زندگی جاوید ببخشد.» | 33 |
Aboobo chibunge cha Leza nheecho chisika aansi kuzwa kujulu akupa buumi kunyika.”
| گفتند: «آقا، از این نان هر روز به ما بده.» | 34 |
Mpawo bakamwaambila kuti,” Mwaalumi, kotupa chinkwa echi lyoonse.
| عیسی جواب داد: «نان حیات من هستم. هر که نزد من آید، دیگر هرگز گرسنه نخواهد شد و هر که به من ایمان آوَرَد، هیچگاه تشنه نخواهد گردید. | 35 |
Jesu wakabaambila kuti, “ndime chinkwa chabuumi; oyo uuza kulindime tachiyoobi anzala limbi, ayooyo uusyoma mulindime takoyobaa anyota limbi.
| ولی همان‌گونه که قبلاً گفتم، شما با اینکه مرا دیده‌اید، هنوز به من ایمان نیاورده‌اید. | 36 |
Pesi ndamwaambila obu kuti mulindibwene, alimwi tamusyom.
| ولی بعضی نزد من خواهند آمد و ایشان کسانی هستند که پدرم، خدا به من داده است و ممکن نیست هرگز ایشان را از دست بدهم. | 37 |
Boonse mbaandipa Taata balasika kuli ndime abo baza kulindime, tandibasweeli aanzepe.
| چون من از آسمان آمده‌ام تا آنچه را که خدا می‌خواهد انجام دهم، نه آنچه را که خودم می‌خواهم. | 38 |
Ndakasika aansi kuzwa kujuli, pe kuchita luyando lwangu, pesi kuyanda kwayooyo wakandituma.
| و خدا از من می‌خواهد که هیچ‌یک از کسانی را که به من بخشیده، از دست ندهم، بلکه ایشان را در روز قیامت برخیزانم. | 39 |
Oku nkuyanda kwayooyo wakandituma, kuti nditasweekelwi omwe aabo mbakandipa, pesi ndiyoobabusya kubuzuba bwamamanino.
| چون خواست خدا این است که هر که پسر او را دید و به او ایمان آورد، زندگی جاوید بیابد، و من در روز قیامت او را برخواهم خیزانید.» (aiōnios g166) | 40 |
Eno olu ndoluyando lwa Taata, ikuti umwi awumwi uubona Mwana akusyoma mulinguwe uyooba abumi butamanini alimwi ndiyomubusya mubuzuba bwamamanino. (aiōnios g166)
| باز یهودیان لب به اعتراض گشودند، چون عیسی ادعا کرده بود نانی است که از آسمان آمده است. | 41 |
Mpawa ba Juda bakatongawuka aatala anguwe nkambo wakamba kuti,” ndichinkwa chakazwa kujulu.”
| پس گفتند: «مگر این همان عیسی، پسر یوسف نیست؟ همهٔ ما پدر و مادرش را می‌شناسیم! حالا چطور شده که ادعا می‌کند از آسمان آمده است؟» | 42 |
Bakaamba kuti,” saa tali ooyu Jesu mwana wa Jozefu, wisi abanyina mbituzi, mpaali mpaambila obo, ' Ndaza aansi kuzwa kujulu?”
| ولی عیسی جواب داد: «اینقدر اعتراض نکنید. | 43 |
Jesu wakasandundulu akubaambila kuti,” amuleke kutongawuka akati kanu
| فقط کسی می‌تواند نزد من بیاید که پدرم خدا که مرا فرستاده است او را به سوی من جذب کند، و من در روز قیامت او را زنده خواهم ساخت. | 44 |
tawope naba omwe uuza kulindime anukuti Taata wakandituma wamweeta, aboobo ndomubusya mubuzuba bwama maninino.
| همان‌طور که در کتب انبیا آمده است:”همه از خدا تعلیم خواهند یافت.“پس کسانی که صدای خدای پدر را بشنوند و راستی را از او بیاموزند، به سوی من می‌آیند. | 45 |
Kuli lembedwe mubasinsimi,” ikuti boonse balooyisigwa a Leza. Umwi awumwi wakamvwa akwiiya kuli Taata ulaza kulindime.
| البته منظورم این نیست که کسی خدا را دیده است. هرگز! چون فقط من که از نزد او آمده‌ام، او را دیده‌ام. | 46 |
Taakwe wakabona Taata kunze kwayooyo wakazwa kwa Leza wakabona Taata.
| «براستی به شما می‌گویم که هر که به من ایمان آورد، از همان لحظه، زندگی جاوید دارد. (aiōnios g166) | 47 |
Nkasimpe, nkasimpe, ooyo usyoma ulaabumi butamani. (aiōnios g166)
| من نان حیات هستم. | 48 |
Ndichinkwa chabuumi.
| پدران شما در بیابان آن نان را خوردند، اما عاقبت مردند. | 49 |
Bamawuso bakalya mana munkanda, aboobo bakafwa.
| اما هر که از این نان آسمانی بخورد، تا به ابد زنده می‌ماند. | 50 |
Echi chinkwa chizwa kujulu, lino kuti muntu wachilya tafwi.
| آن نان زنده که از آسمان نازل شد، منم. هر که از این نان بخورد، تا ابد زنده می‌ماند. این نان همان بدن من است که فدا می‌کنم تا جهان حیات بیابد.» (aiōn g165) | 51 |
Ndichinkwa chabuumi chakaza aansi kuzwa kujulu. Kuti naa umwi wachilya chinkwa eechi, uyoopona lyoonse. Chinkwa nchipa ngomubili wangu bube buumi bwanyika.” (aiōn g165)
| یهودیان با شنیدن این سخن، بار دیگر سخت مشاجره کرده، به یکدیگر گفتند: «چه گفتۀ عجیبی! چطور می‌خواهد بدنش را به ما بدهد تا بخوریم؟» | 52 |
Bajuda bakanyema akati kabo akukazyania kabaamba kuti,” anga mwaalumi oyu ulatupa buti mubili wakwe kuti tulye?”
| پس عیسی باز فرمود: «براستی به شما می‌گویم که تا بدن پسر انسان را نخورید و خون او را ننوشید، هرگز نمی‌توانید زندگی جاوید داشته باشید. | 53 |
Mpawo Jesu wakabaambila kuti,” Nkasimpe, nkasimpe, kuti tewalya mubili wa Mwanaamuntu akunywa bulowa bwake, tamukoyooba aabumi pe.
| ولی کسی که بدنم را بخورد و خونم را بنوشد زندگی جاوید دارد، و من در روز قیامت او را زنده خواهم ساخت. (aiōnios g166) | 54 |
Kufumbwa uulya mubili wangu akunywa bulowa bwangu uyooba aabumi butamani alimwi ndiyomubusya kubuzuba bwamamanino. (aiōnios g166)
| چون بدنم خوراک واقعی و خونم نوشیدنی واقعی است. | 55 |
Nkaabo mubili wangu nkulya kwini abulabo bulowa bwachakunywa chinichin.
| به همین دلیل، هر که بدنم را بخورد و خونم را بنوشد، در من خواهد ماند و من در او. | 56 |
Umwi awumwi uulya mubili wangu akunywa bulowa bwangu ulakkalilila mulindim, ambebo mulinguwe.
| من به قدرت پدرم خدا زندگی می‌کنم، همان که مرا به این جهان فرستاد. به همین شکل، کسی نیز که از من تغذیه می‌کند، به قدرت من زندگی خواهد کرد. | 57 |
Mbuli Taata mbwakandituma, ambuuli mbupona nkaambo ka Taata, aboobo uundilya me, uyoopona nkambo kandime.
| نان واقعی منم که از آسمان آمده‌ام. نانی که اجداد شما در بیابان خوردند، نتوانست ایشان را برای همیشه زنده نگه دارد. اما هر که از این نان بخورد، برای همیشه زنده خواهد ماند.» (aiōn g165) | 58 |
Echi nchinkwa chakaseluka aansi kuzwa kujulu, chitali eecho bamaTaata nchibakalya akufwa. Uulya chinkwa eechi uyopona lyoonse.” (aiōn g165)
| عیسی این سخنان را در کنیسه کَفَرناحوم بیان کرد. | 59 |
Pesi Jesu wakaamba zintu eezi muchikombelo naakachili kuyiisya mu Kkapenamu.
| درک این سخنان چنان سخت بود که حتی شاگردان عیسی نیز به یکدیگر می‌گفتند: «درک این تعلیم بسیار دشوار است. چه کسی می‌تواند آن را بپذیرد؟» | 60 |
Mpawo biingi basikwiiya bakwe bakamvwa bakati,” okukwaamba nkuyumu; ngwani uukonzya kukumvwisya?”
| عیسی متوجه شد که شاگردان او نیز لب به اعتراض گشوده‌اند؛ پس به ایشان فرمود: «آیا سخنان من باعث آزار شما شده است؟ | 61 |
Jesu, nkaambo wakalizi lwakwe kuti basikwiiya bakwe kuti balokutongawuka azazi, wakabaambila kuti,” zyamukataazya na?
| پس اگر ببینید که پسر انسان بار دیگر به آسمان، به جایی که قبلاً بود، بالا می‌رود، چه حالی به شما دست خواهد داد؟ | 62 |
Mpawo muyochita buti mwaakubona Mwana a Muntu wayinka oko nkwakabede saansi?
| فقط روح خداست که به انسان زندگی جاودانی می‌بخشد. از تلاشهای انسانی فایده‌ای حاصل نمی‌گردد. سخنانی که به شما گفتم، روح و حیات هستند. | 63 |
muya uuchita buponi; inyama tiikwe mpindupe. Majwi ngindakamwaambila ngamuuya, alimwi alapona.
| با این حال، بعضی از شما به من ایمان نخواهید آورد.» چون عیسی از همان ابتدا می‌دانست چه کسانی به او ایمان خواهند آورد و چه کسی به او خیانت خواهد کرد. | 64 |
Nikuba oobo mpubali bamwi banu batasyomi,” nkaambo Jesu wakalizi kumatalikilo bamwi bakatali kusyoma alimwi bakali basikumwaaba.
| پس گفت: «به همین دلیل گفتم فقط کسی می‌تواند نزد من بیاید که پدرم خدا او را به سوی من جذب کند.» | 65 |
Wakaamba kuti,” nkaambo kazezi nchindaamba kuti taakwe naba omwe uukonzya kusika kuli ndime kuti tapegwa aa Taata.”
| با شنیدن این سخن، بسیاری از پیروانش از او روی گرداندند و دیگر او را پیروی نکردند. | 66 |
Nkaambo kazeezi, basikwiiya bakwe biingi bakamwayika alimwi taakwe nibakachilikweenda awe.
| آنگاه عیسی رو به آن دوازده شاگرد کرد و پرسید: «شما نیز می‌خواهید بروید؟» | 67 |
Mpawo jesu wakaambila bali kkumi ababili,” tamundi na kwiinka anywebo, mulayandana?'
| شمعون پطرس جواب داد: «سرور ما، نزد که برویم؟ فقط تویی که با سخنانت به انسان زندگی جاوید می‌بخشی. (aiōnios g166) | 68 |
'Simoni Pita wakasandula kuti,” mwaami, tulaya kuliini? uuli amajwi aabumi butamani, (aiōnios g166)
| و ما ایمان آورده‌ایم و می‌دانیم که تویی آن قدّوسِ خدا.» | 69 |
alimwi twakasyoma akuziba kuti nduwe uusalala wa Leza.”
| آنگاه عیسی فرمود: «من خودم شما دوازده نفر را انتخاب کردم؛ ولی یکی از شما بازیچه دست ابلیس است.» | 70 |
Jesu wakabaambila kuti,” teensi ndakamusalana, balikkumi ababili, akati kanu umwi ngu satani?”
| عیسی درباره یهودا پسر شمعون اِسخریوطی سخن می‌گفت که یکی از آن دوازده شاگرد بود و در آخر به عیسی خیانت کرد. | 71 |
lino wakali kwamba Judasi mwana wa Simoni Isikkaliyoti, wakalinguwe, omwe akati kabali kkumi ababili, uutamwabe Jesu.
