< یوحنا 12 >

شش روز پیش از آغاز عید پِسَح، عیسی وارد بیت‌عنیا شد، همان جایی که ایلعازر مرده را زنده کرده بود. 1
Adi tiye utasi u idi u eh yeso vana Asere ma eh ubatanya ahira sa li'azaru marani, de sa yeso ma hirza me iwono.
یک شب در آن دهکده به افتخار عیسی ضیافتی ترتیب دادند. مارتا پذیرایی می‌کرد و ایلعازر با عیسی بر سر سفره نشسته بود. 2
Asiri imumare ini yee abini me, marta mani ma wuzi niyau me, li'azaru mara anyimo anu reeme na yeso me.
آنگاه مریم شیشه‌ای از عطر سنبل خالص و گرانبها را برداشته، آن را روی پاهای عیسی ریخت و با گیسوان خود آنها را خشک کرد. خانه از بوی عطر پر شد. 3
Maryamu ma ziki mani ma humaka atibuna ti yeso, ma ditri in tice tumeme, akura a dusa agumurka unu nya umani me.
ولی یهودا اسخریوطی که یکی از شاگردان عیسی بود و بعد به او خیانت کرد، گفت: 4
Yahuda iskariyoti, unu anyimo ahana aka tuma kameme, de sa madi nya yeso me, ma gu.
«چرا این عطر به سیصد سکه نقره فروخته نشد، تا پولش را به فقرا بدهیم؟» 5
Nyani ya karti azizi mani mage me, ama danarii akura ataru, ahari anu dira ikirfi me?
البته او در فکر فقرا نبود بلکه در فکر خودش بود، چون مسئول دخل و خرج و نگهداری پول شاگردان بود و اغلب از این پول می‌دزدید. 6
Ma buki ahini me, barki ma da nyiza me anu dira ba, barki me ukari mani ulalitan ikirfi me ura atari time tini madi sosi tari anyimo me ma isa ikirfi me.
عیسی جواب داد: «کاری به کار او نداشته باشید! او با این کار، بدن مرا برای دفن آماده کرد. 7
Yeso magu, aceki me ma inki mani me, barki ronu uvati um uni.
فقرا همیشه دور و بر شما هستند، ولی مرا همیشه با خود نخواهید داشت.» 8
Iciki na nanu udiri ko di uya uwui, ida ciki shi na mi kodi uya uwui ba.
وقتی یهودیان اورشلیم شنیدند که عیسی به آنجا آمده، دسته‌دسته به دیدن او شتافتند. آنان در ضمن بسیار مایل بودند ایلعازر را نیز که عیسی او را زنده کرده بود، ببینند. 9
Sa ni ori na yahudawa gbardan na kuna agi ma rani, wano wa eh, u aye uweme azo barki yeso mani cas ba barki wa iri li'azaru desa ahirza me iwono.
پس کاهنان اعظم تصمیم گرفتند ایلعازر را هم بکشند، 10
An dadan dang wa cukuno wa gu, ahu li'azaru me cangi.
زیرا به خاطر او بعضی از سران قوم یهود نیز ایمان آورده بودند که عیسی همان مسیح است. 11
Barki me mani ayahudawa gbardan, wazinu harzina utarsa u yeso.
روز بعد، در تمام شهر خبر پیچید که عیسی به اورشلیم می‌آید. پس، جمعیت انبوهی که برای مراسم عید آمده بودند، 12
Ahira asani ni ori na u sa wa eh u idi, sa wa kuna yeso madi eh a urushalima.
با شاخه‌های نخل به پیشواز او رفتند، در حالی که فریاد می‌زدند: «هوشیعانا!» «مبارک است آن که به نام خداوند می‌آید!» «مبارک است پادشاه اسرائیل!» 13
Wa ciri mava mu dasino wa susi uka kaba ume, wa heze amyinan wa gusi hossana a, anonzo niza nun eye anyimo aniza nu gomo Asere ugomo isra'ilawa.
عیسی نیز کرّه الاغی یافت و بر آن سوار شد، همان‌گونه که نوشته شده است: 14
Sa yeso ma kyem ku zanki ma nyineni, kasi sa anyetike agu.
«نترس، ای دختر صهیون، اینک پادشاه تو می‌آید، سوار بر کرّهٔ الاغی!» 15
Kati ukuna biyau, uca anu sihiyona, ugomo uwe mano ma eze asesere aku zenki.
شاگردان او در آن زمان متوجه این پیشگویی نشدند، ولی بعد از این که عیسی به جلال خود در آسمان بازگشت، پی بردند که تمام این چیزها قبلاً دربارۀ او نوشته شده بود، و همان‌گونه نیز بر او واقع شده بود. 16
Unu tuba ahana katuma kememe wa rusi imume ba, sa amare ninonzo ni yesu, wadu ringi imume sa anyetike abanga mameme i yenne awuza me ini.
در بین جمعیت، کسانی که زنده شدن ایلعازر را به چشم خود دیده بودند، آن را برای دیگران تعریف می‌کردند. 17
Ni ori me sa ma zina we uganiya sa ma titi li'zaru masuri anyimo icau, ma hirza me iwono, we wani wa bezizi agi ana.
در واقع به خاطر همین نشانۀ معجزه‌آسا بود که مردم با چنان شور و حرارتی به پیشواز او رفتند. 18
Ine ini ya wuna ni ori me na suri ukaba ume, barki sa wa kuna ma wuza timumum.
فریسی‌ها به یکدیگر گفتند: «دیگر از ما کاری ساخته نیست. ببینید، تمام دنیا به دنبال او رفته‌اند!» 19
Afarisiyawa a gusin na cece awe me, ya ira! ti darusan duru iri mambe irani une vat ura amaru ame ani.
عده‌ای یونانی که برای مراسم عید به اورشلیم آمده بودند، 20
Ade sa wa eh u idi uni nonzo a helenawa wa rani.
نزد فیلیپ که اهل بیت‌صیدای جلیل بود، رفتند و گفتند: «آقا، ما می‌خواهیم عیسی را ببینیم.» 21
Sa wa eh ahira a filibus, unu anu betsaida amyanga mu galili, wa iki me wa gu, “Una kura ti zin nuzo ti iri yeso.”
فیلیپ این را با آندریاس در میان گذاشت و هر دو رفتند و به عیسی گفتند. 22
Sa filibus ma ha maka buka Andarawus, andarawus makuri maka aye nan filibus wa duku buki yeso.
عیسی جواب داد: «وقت آن رسیده است که پسر انسان به جلالی که در آسمان داشت بازگردد. 23
Yeso makabirka we magu, uganiya wa aye sa adi nonozo vana unubu.
این که می‌گویم عین حقیقت است: اگر دانهٔ گندم در خاک نیفتد و نمیرد، تنها می‌ماند؛ اما اگر بمیرد دانه‌های تازۀ بسیاری تولید می‌کند. 24
Ane ani in boo shi, ingi da abira be hoo bi alkama ba wono ba, bidi cukuno isi si bini. Ingi ba wono bidi nyozo ahana.
اگر کسی جان خود را دوست بدارد، آن را از دست خواهد داد. اما کسی که در این جهان از جان خود بگذرد، آن را برای حیات جاویدان حفظ خواهد کرد. (aiōnios g166) 25
Unu so urai umeme madi diri uni, desa ma game urai umeme unee ugeme, mabarka uni uhana umara unee. (aiōnios g166)
«هر که بخواهد مرا خدمت کند، باید به دنبال من بیاید. و هر جا من باشم، خدمتگزارم نیز باید باشد. و پدر، هر کسی را که به من خدمت کند، تکریم خواهد کرد. 26
Desa madi wuzom katuma, ma tarsum, Ahira sa irani abine ani urere um madi cukuno ni, desa ma nonzom aco madi nonziko me.
اکنون جانم آشفته است. آیا باید دعا کنم که:”ای پدر، از آنچه می‌خواهد بر من واقع شود، مرا رهایی ده؟“ولی من برای همین امر به این جهان آمده‌ام! 27
Ana me in kuna gitak iriba im, nyanini indi gu? in gu aco zikam uganiya ugeme? ma aye ini barki uganiya ugeme.
پس می‌گویم:”ای پدر، نام خود را جلال و سرافرازی ده.“» ناگاه صدایی از آسمان گفت: «جلال دادم و باز جلال خواهم داد.» 28
Aco nonziko niza nu we me, a kunna nire ni nyira asesesre na guna, ma nonzome idi kuri in nonziko me.
وقتی مردم این صدا را شنیدند، بعضی گمان بردند که صدای رعد بود و بعضی دیگر گفتند: «فرشته‌ای با او سخن گفت.» 29
Ni ori me sa ma turi ahira aweme wa kuna ni myira, wagu, “Iri imum ini ya gumo” aye wa kuru wa gu, “Bibe biri ba sere bini ba buka me tize”.
ولی عیسی فرمود: «این صدا برای شما بود، نه برای من. 30
Yeso ma kabirka magu, azo barki mimani awuzi nimyiran nigin aba, barki she wani.
چون وقت آن رسیده است که خدا مردم دنیا را داوری کند و فرمانروای این دنیا، یعنی شیطان را از قدرت بیندازد. 31
Ana ani adi wuzi une dang une ugeme.
وقتی مرا از زمین بلند کردید، همه را به سوی خود جذب خواهم کرد.» 32
Me uganiya sa ahenzem asesere adizi indi hunguko anu vat ahira am.
عیسی با این گفته، به نوع مرگ خود بر صلیب اشاره کرد. 33
Ubuka anime ma bezi usanda iwono sa madi wuzi.
مردم پرسیدند: «تو از مرگ سخن می‌گویی؟ تا جایی که ما می‌دانیم مسیح باید همیشه زنده بماند و هرگز نمیرد. پس چرا تو می‌گویی که مسیح باید بمیرد؟ اصلاً دربارهٔ که صحبت می‌کنی؟» (aiōn g165) 34
Ni ori me na kabirka me nigu, u shiria uru wa bezin duru unu guna a vana Asere madi cukuno uhana umara unee. Anani udi gu udoli uni ayeze vana unu? aveni vana unu me? (aiōn g165)
عیسی جواب داد: «نور من فقط تا مدتی کوتاه بر شما خواهد تابید؛ پس تا فرصت هست، در نور راه بروید، تا تاریکی بر شما چیره نشود. آنان که در تاریکی راه می‌روند، نمی‌توانند ببینند به کجا می‌روند. 35
Yeso magun we, masa mazin nan shi uhana uganiya cin waje. Wuza ni tanu uganiya sa masa mazi na shi kati mare ma biki shi, una tanu anyimo amare ma tame ahira sa ma hakani ba.
تا دیر نشده، به نور ایمان آورید تا نورانی شوید.» آنگاه عیسی رفت و خود را از چشم مردم پنهان کرد. 36
Hem ni in masa me, uganiya sa in zi nan mani, barki icukuno in me a ma sa. A yahudawa wa hem in me ba, yeso ma buki ani me uganiya sa ma dusa uka gune uwe.
با وجود تمام معجزاتی که عیسی کرد، بسیاری از مردم ایمان نیاوردند که او همان مسیح است. 37
Yeso ma wuzi we tere timumum gbardan aje aweme, in anime wa hem in me ba.
این درست همان است که اشعیای نبی پیشگویی کرده بود که: «خداوندا، چه کسی پیام ما را باور کرده، و بازوی توانای خداوند بر چه کسی آشکار شده است؟» 38
Barki amyinca ubuka ishaya magu, ugomo Asere, aveni ma hem in tize tuwe me? ahira aveni abuki ubari ugomo Asere.
البته ایشان نتوانستند ایمان بیاورند، چون همان‌طور که اشعیا گفته بود: 39
Ine ini ya wuna da wa hem ba barki ishaya ma kuru magu.
«خدا چشمانشان را کور و دلهایشان را سخت کرده است، تا با چشمانشان نبینند و با دلهایشان نفهمند و به سوی خدا باز نگردند تا شفایشان دهد.» 40
Ma wuna we irubu, makuru ma wuna we ugas umu riba, kati wa hira inaje aweme, wa kuri wa rusi amu riba.
اشعیا به این دلیل این را گفت که جلال او را دید و دربارۀ او سخن گفت. 41
Ishaya ma buki ani barki ma iri ninonzo na Asere, ma kuri ma bo ubari Asere.
با این همه، بعضی از سران قوم یهود ایمان آوردند که او همان مسیح است، ولی به کسی نگفتند چون می‌ترسیدند فریسیان از کنیسه بیرونشان کنند. 42
Barki anime anu gbardan anyimo ana katuma me wa hem in me, anime barki biyau ba farisiyawa, sa wa be za ace ba, barki kati agz we.
در واقع چیزی که برای این اشخاص اهمیت داشت، جلب نظر و احترام مردم بود نه جلب رضای خدا. 43
Wa tikin nu su ninzo na nabu ini nonzo na Asere.
پس عیسی با صدای بلند به مردم فرمود: «هر که به من ایمان بیاورد، نه فقط به من، بلکه به کسی نیز ایمان آورده که مرا فرستاده است. 44
Yeso ma yeze nimyira magu, desa ma hem in mi azo imani ma hem in mi ba, de sa ma tumam ini.
چون آن که مرا دید، گویی فرستندۀ مرا دیده است. 45
Desa ma hiram, ma hira desa mz tumam ini.
من مثل نوری آمده‌ام تا در این دنیای تاریک بدرخشم تا تمام کسانی که به من ایمان می‌آورند، در تاریکی سرگردان نشوند. 46
Ma aye unee unu guna mi masa mani, de sa ma hem in mi kati ma wuzi tixukum ti maree.
اگر کسی صدای مرا بشنود ولی اطاعت نکند، من از او بازخواست نخواهم کرد، زیرا من نه برای بازخواست بلکه برای نجات جهان آمده‌ام. 47
Desa ma kuna tize tum, da ma inko me imum in wuza ba, azo ma aye in weki une imum in wuza ba, ma aye barki in buri unee.
ولی تمام کسانی که مرا و سخنان مرا نمی‌پذیرند، در روز قیامت به‌وسیلهٔ کلام من از ایشان بازخواست خواهد شد. 48
De sa ma gami, da ma kaba tize tum ba, mazin ununn waki ume imum iwuza, tize sa ma buka tene tini tidi weki me imumiwuza rono umara unee.
این سخنان از من نیست، بلکه من آنچه را که پدرم خدا گفته است، به شما می‌گویم؛ 49
Azo barki nice num nini ma buka tize ba, ac uge sa ma tuma ini ce nume ma nyam nikara ni mumsa indi buki, nan imum sa indi wuzi.
و می‌دانم که احکام او انسان را به زندگی جاوید می‌رساند. پس من هر چه می‌گویم، همان است که خدا به من می‌فرماید.» (aiōnios g166) 50
In kuri in rusi imum imeme urai uhana umara unee. Barki anime, imum be sa in boo izi nu boo me kasi sa aco ma bukam. (aiōnios g166)

< یوحنا 12 >